Dla nauczyciela
Autor: Zuzanna Szewczyk
Przedmiot: Biologia
Temat: Rodzaje połączeń kości
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Omówisz rodzaje połączeń kości.
Porównasz więzozrosty, chrząstkozrosty i kościozrosty.
Przeanalizujesz budowę stawu.
Przedstawisz różne klasyfikacje stawów.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem komputera;
rozmowa kierowana;
dyskusja;
ćwiczenia interaktywne;
tworzenie plakatu.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
arkusze papieru A1, flamastry, kredki.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
1. Nauczyciel pyta uczniów, czy zdarzyło im się „strzelać z palców” i czy wiedzą, czym to jest spowodowane. Uczniowie swobodnie się wypowiadają. Następnie uczniowie zapoznają się z wprowadzeniem do e‑materiału i weryfikują swoje odpowiedzi.
2. Wybrana osoba odczytuje podpis do ilustracji okładkowej e‑materiału. Nauczyciel, odwołując się do niego, zwraca uwagę na fakt, że nie wszystkie połączenia kości są ruchome.
3. Nauczyciel informuje uczniów o planowanym przebiegu lekcji i przedstawia kryteria sukcesu.
Faza realizacyjna:
1. Praca samodzielna uczniów – analiza e‑materiału.
2. Praca zespołowa – wykonanie prezentacji. Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Każda z nich otrzymuje arkusz papieru A1 z hasłami:
Grupa I – Podział stawów ze względu na ukształtowanie powierzchni stawowej
Grupa II – Podział stawów ze względu na liczbę kości
Grupa III – Podział stawów ze względu na zakres ruchu
Grupa IV – Podział stawów ze względu na liczbę osi
Uczniowie, korzystając z wiadomości zawartych w e‑materiale oraz z posiadanej wiedzy, tworzą plakat. Po upływie wyznaczonego czasu przekazują plakat następnej grupie, która uzupełnia informacje. Plakaty przekazywane są od grupy do grupy zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Gdy plakat wróci do grupy macierzystej, zadanie się kończy.
Uczniowie wieszają i prezentują plakaty ze swoich pierwotnych grup. Jeśli to możliwe, demonstrują na swoim ciele ruchy danego rodzaju połączenia kości. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia informacje.
Nauczyciel podsumowuje pracę grup.
6. Praca samodzielna – uczniowie zapoznają się z modelem 3D zamieszczonym w e‑materiale i wykonują polecenia 1–3.
7. Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne nr 6–8. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanych zadań, omawiając je wraz z uczniami.
Faza podsumowująca:
1. Nauczyciel prosi uczniów o rozwinięcie zdań: „Dziś nauczyłem/nauczyłam się…”, „Zrozumiałem/zrozumiałam, że…”, „Zaskoczyło mnie…”, „Dowiedziałem/dowiedziałam się...”.
2. Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji pod kątem zaangażowania w dyskusję, jakości opracowanych materiałów i współpracy w grupie.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 1–5.
Materiały pomocnicze:
Neil Campbell i in., Biologia, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2016.
Dodatkowe wskazówki metodyczne:
Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium zamieszczonym w sekcji „Model 3D”, aby przygotować się do późniejszej pracy na zajęciach.