Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.3.1.6

Imię i nazwisko autora: Katarzyna Walkowska

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Trachten vs. Mode/ Tradycyjny strój vs. moda

Grupa docelowa: szkoła ponadpodstawowa, III etap edukacyjny, klasa III, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność opisywania i wypowiadania się na temat folkloru polskiego i niemieckiego.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania, osobisty system wartości, autorytety);
5) życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, styl życia, konflikty i problemy);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
4) znajduje w tekście określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
5) opisuje upodobania;
11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
12) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do sytuacji.
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne - zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3‑6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • porównuje folklor polski i niemiecki;

  • opisuje strój ludowy;

  • przedstawia swoje zdanie na temat obchodów Oktoberfest.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • sam decyduje, jakie informacje przedstawić w opisie zdjęcia;

  • dokonuje samooceny własnej pracy;

  • ma możliwość rozwijania wrażliwości międzykulturowej oraz kształtowania postawy ciekawości, tolerancji i otwartości wobec innych kultur.

Strategie uczenia się:

strategie pamięciowe:

  • stosowanie mnemotechnik – używanie obrazu i dźwięku obok słów (używanie skojarzeń wzrokowych, stosowanie słów kluczowych, wprowadzanie wyrazów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego, odtwarzanie dźwięków z pamięci, porównywanie dźwięków z naszego języka do dźwięków języka, którego się uczymy).

strategie kognitywne:

  • stosowanie technik strukturalnych – wybierania najistotniejszych elementów, czytanie lub słuchanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów.

strategie kompensacyjne:

  • odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim).

strategie społeczne

  • współpraca z innymi osobami (współpraca z kolegami na tym samym poziomie oraz z zaawansowanymi użytkownikami języka niemieckiego).

Metody i formy pracy:

  • podejście komunikacyjne;

  • podejście humanistyczne;

  • podająca: pogadanka, wykład informacyjny w  formie audio i/lub video;

  • problemowa: film;

  • eksponująca: ćwiczenia przedmiotowe, metoda projektów, film;

  • aktywizująca: burza mózgów;

  • kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • praca z całą klasą.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer/laptop z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (film),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się zdjęciu otwierającemu i pyta: Czy domyślacie się, co będzie tematem naszej dzisiejszej lekcji?

  • Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie informacji „Czy wiesz, że…” na temat folkloru oraz podanie znanych słów do tematu, pokazując zdjęcia przedstawiające elementy stroju ludowego oraz formy folkloru.

  • Nauczyciel inicjuje krótką dyskusję na temat elementów i form folkloru, zadając pytania, np. Kennt ihr bestimmte Geschichten oder Legenden aus eurer Region? Welche Bedeutung haben Tänze und Musik in eurer Region?  Was begeistert euch an Folklore?  Wie haben sich traditionelle Kleidung und Trachten im Laufe der Zeit verändert? Uczniowie w grupach dyskutują na podane tematy - na forum klasy prezentowane są wybrane odpowiedzi różnych grup uczniów.

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie zapoznają się z treścią tekstu i w razie potrzeby korzystają z dostępnych źródeł, np. słowniczka.

  • Następnie uczniowie w parach znajdują w tekście określone informacje oraz wyciągają wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście (Übungen 1‑2 z sekcji Przeczytaj).

  • Następnie nauczyciel prosi, aby uczniowie przyjrzeli się plakatowi i spróbowali przekazać zamieszczone na nim informacje w języku niemieckim.

  • Uczniowie zapoznają się z Tipp zur Grammatik na temat zdania przyzwalającego. Po przeanalizowaniu dialogu oraz tekstu z Tipp zur Grammatik uczniowie w parach tworzą własne dialogi, wykorzystując różne spójniki. Wybrane pary uczniów prezentują zdania z wykorzystaniem różnych spójników.

  • W celu utrwalenia nowo poznanej konstrukcji gramatycznej uczniowie w parach uzupełniają zdania wskazanym spójnikiem (Übung 3 w sekcji Przeczytaj), dokonują transformacji zdań (Aufgabe 5 w sekcji Sprawdź się) oraz wybierają właściwy spójnik (Aufgabe 6 w sekcji Sprawdź się).

  • Nauczyciel dzieli uczniów na trzy grupy i rozdaje grupom karteczki z napisem: grupa pierwsza – Oktoberfest, grupa druga – tradycyjny damski strój ludowy, grupa trzecia – tradycyjny męski strój ludowy. Zadaniem każdej grupy jest zwrócenie szczególnej uwagi na fragment filmu, dotyczący przydzielonego tematu. Uczniowie każdej grupy powinni podczas oglądania filmu zanotować najważniejsze hasła, które pozwolą im na zaprezentowanie danego zagadnienia pozostałym uczniom. Po obejrzeniu filmu każda z grup prezentuje na forum klasy to zagadnienie, które zostało jej przydzielone.

  • Uczniowie określają główny temat filmu oraz znajdują w nim określone informacje (Übungen 1‑2 z sekcji Film).

  • Aby lepiej zaznajomić uczniów z nazwami elementów stroju ludowego, nauczyciel prosi uczniów, aby w parach rozwiązali krzyżówkę (Aufgabe 1). Następnie nauczyciel wyświetla uczniom zdjęcie pary w stroju ludowym, a uczniowie nazywają odpowiednie elementy stroju (Aufgabe 3).

  • Nauczyciel rozdaje uczniom karteczki z nazwami krakowskiego stroju ludowego. Następnie czyta definicje, a uczniowie próbują znaleźć właściwą nazwę (Aufgabe 3).

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie przyglądają się zdjęciom z Aufgabe 7 i opisują je, uwzględniając opis osoby, miejsca oraz swoje własne opinie.

  • Następnie nauczyciel prosi uczniów, aby wyrazili swoją opinię na temat stroju ludowego. Uczniowie wypowiadają się na wskazany temat oraz przedstawiają swoje pomysły, co chcieliby w nim zmienić i dlaczego, uzasadniając swoją opinię.

Praca domowa

W ramach pracy domowej uczniowie przygotowują wpis na blogu, odpowiadając na wpis Maurice’go, który w ramach projektu szkolnego opisuje Oktoberfest.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu

  • Przed lekcją: Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie opisu jednego wybranego przez siebie stroju ludowego. Uczniowie przygotowują opis, odpowiadając na pytania: Was ist die Geschichte dieser Tracht? Wie sieht diese Tracht aus? Zu welchen Anlässen wird/wurde diese Tracht getragen? Do opisu uczeń załącza ilustrację stroju ludowego.

  • W trakcie lekcji: W klasie tworzona jest galeria strojów opisanych przez uczniów. Nauczyciel przygotowuje na dużym arkuszu papieru opis stroju ludowego z Bawarii wraz z jego ilustracją. Uczniowie chodząc po klasie w parach, szukają podobieństw i różnic pomiędzy różnymi strojami, a strojem z Bawarii. Uczniowie tworzą notatki, które prezentują na forum klasy.

  • Po lekcji: Uczniowie poszukują w zasobach internetu fragmentów filmów, klipów muzycznych niemieckojęzycznych, na których można zobaczyć różne stroje ludowe z krajów niemieckojęzycznego obszaru językowego. W wirtualnej galerii uczniów powstaje zestawienie tych filmów oraz klipów muzycznych.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec

Słownik