Dla nauczyciela
Imię i nazwisko autora: Tadeusz Mincer
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Dlaczego do wygrania wojny potrzebny jest portal społecznościowy?
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
VII. Podział polityczny i zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno‑gospodarczego świata: mapa podziału politycznego, system kolonialny i jego rozpad, procesy integracyjne i dezintegracyjne na świecie, konflikty zbrojne i terroryzm, podstawowe wskaźniki rozwoju. Uczeń:
6) dyskutuje na temat wpływu mediów na społeczny odbiór przyczyn i skutków konfliktów na świecie na wybranych przykładach.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje cyfrowe.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśnia podstawowe zasady powstania wydarzeń medialnych,
rozpoznaje propagandę w przekazach informacyjnych,
odróżnia wiadomości rzetelne od nierzetelnych.
Strategie nauczania: konstruktywizm.
Metody nauczania: wykład informacyjny, prezentacja multimedialna, analiza przekazu medialnego, dyskusja moderowana.
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach.
Środki dydaktyczne: tablica szkolna, komputer z projektorem multimedialnym.
Materiały pomocnicze: Broszura „Jak radzić sobie z fake newsami” przygotowana przez Fundację Szkoła z Klasą na licencji CC‑BY‑SA 3.0. Do pobrania ze strony: https://www.szkolazklasa.org.pl/materialy/radzic‑fake‑news.
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca
Nauczyciel sprawdza obecność i ewentualnie zadanie domowe z poprzedniej lekcji oraz przedstawia temat zajęć – rolę mediów w konfliktach zbrojnych.
Nauczyciel przygotowuje mapę świata i pyta uczniów, gdzie obecnie na świecie toczą się konflikty zbrojne i co o nich wiemy. Uczniowie wskazują przykładowe konflikty.
Nauczyciel dopytuje o konflikt na Ukrainie: czy uczniowie o nim wiedzą oraz skąd czerpią o nim wiedzę.
Faza realizacyjna
Nauczyciel upewnia się, że uczniowie rozumieją terminy takie jak: propaganda, media, czwarta władza, opinia publiczna i fake news. Terminy te można zapisać na tablicy.
Nauczyciel informuje uczniów, że zostanie im pokazany film edukacyjny omawiający temat propagandy w działaniach wojennych. Uczniowie otrzymują zadanie, by wynotować w tabeli cechy charakterystyczne przekazu ukraińskiego oraz rosyjskiego dotyczącego tego konfliktu.
Nauczyciel prezentuje uczniom film edukacyjny.
Nauczyciel wspólnie z uczniami omawia film i sprawdza, jakie elementy propagandy obu stron zostały przez uczniów wymienione.
Faza podsumowująca
W ostatniej fazie zajęć nauczyciel porusza temat fałszywych informacji (tzw. fake news).
Nauczyciel rozdaje uczniom broszurę „Jak radzić sobie z fake newsami” lub ewentualnie wyświetla poszczególne jej elementy przy pomocy projektora multimedialnego.
Na początku omawiane są charakterystyczne cechy fałszywych wiadomości. Omawiając kolejne punkty, należy prosić uczniów o podanie przykładów.
Następnie nauczyciel prezentuje zasady radzenia sobie z fałszywymi newsami.
Praca domowa: zadaniem uczniów jest przeanalizowanie jednej wybranej relacji medialnej zgodnie z zasadami określonymi broszurze „Jak radzić sobie z fake newsami?”. W tym celu nauczyciel może albo przydzielić konkretne relacje uczniom - tak, by każdy z nich pracował na innym materiale lub poprosić uczniów o wybranie interesującego ich zagadnienia. Rezultatem pracy domowej ma być notatka z poszukiwań mających na celu sprawdzenia rzetelności materiału.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium: film edukacyjny można wykorzystać również na zajęciach z wiedzy o społeczeństwie.