Autor: Martyna Wojtowicz

Przedmiot: Historia

Temat: Ruch egzekucyjny i jego przywódcy

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• przedstawia genezę ruchu egzekucyjnego;

• wyjaśnia znaczenie kluczowych haseł programowych ruchu egzekucyjnego;

• ocenia wpływ ruchu egzekucyjnego na organizację i funkcjonowanie państwa.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja;

• mapa myśli.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Wyświetlenie na tablicy tematu zajęć, ustalenie celu lekcji i kryteriów sukcesu.

2. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji?

Faza realizacyjna:

1. Praca w grupach z treścią e‑materiału. Nauczyciel poleca, aby uczniowie odliczyli do trzech lub do sześciu (w zależności od liczebności klasy) i zgodnie z numerami utworzyli trzy grupy cztero- lub pięcioosobowe. Każda z nich opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”:

grupa 1 i 4 – Narodziny ruchu egzekucyjnego,

grupa 2 i 5 – Egzekucja praw i dóbr,

grupa 3 i 6 – Centralizacja i unifikacja państwa.

Po zakończeniu pracy przedstawiciele zespołów prezentują przydzielone zagadnienie. Pozostali uczniowie sporządzają notatki, mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje. Nauczyciel, jeśli to konieczne, dopowiada istotne informacje.

2. Praca z multimedium („Schemat interaktywny”). Nauczyciel prosi, aby uczniowie zapoznali się indywidualnie ze schematem przedstawiającym najważniejsze postaci ruchu egzekucyjnego i wykonali polecenie 1: przyporządkowali opisy do postaci.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel wyświetla treść ćwiczeń 1 i 2 z sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie rozwiązują je wspólnie na forum klasy.

4. Nauczyciel wyświetla kolejne ćwiczenia od 3 do 5, które uczniowie wykonują w czteroosobowych grupach. Po każdym zakończonym zadaniu wybrana grupa prezentuje swoje rozwiązanie.

5. Nauczyciel udostępnia uczniom ćwiczenie 6. Uczniowie pracują indywidualnie. Prowadzący obserwuje postęp pracy i jej rezultaty. Prosi wybraną osobę, która wskazała błędne rozwiązanie, o uzasadnienie swojej decyzji i zaprasza pozostałych uczniów do dyskusji.

Faza podsumowująca:

1. Dla utrwalenia zdobytej wiedzy uczniowie wykonują polecenie 3 z sekcji „Schemat interaktywny”: uzupełniają indywidualnie mapę myśli, wypisując postulaty zgłaszane przez przedstawicieli ruchu egzekucyjnego. Po ustalonym czasie wybrana osoba prezentuje swoją mapę myśli, pozostali uczniowie mogą proponować jej uzupełnienie, jeśli uznają, że brakuje istotnych informacji.

2. Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji zawarty w sekcji „Wprowadzenie” i inicjuje krótką rozmowę dotyczącą kryteriów sukcesu. Czego uczniowie się nauczyli?

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

Materiały pomocnicze:

Dzieje Polski, pod red. J. Topolskiego, Warszawa 1977.

J. Ekes, Złota demokracja, Warszawa 1987.

S. Grzybowski, Wielka historia Polski, t. 4, Dzieje Polski i Litwy (1506–1648), Kraków 2000.

M. Markiewicz, Historia Polski 1492–1795, Warszawa 2004.

A. Sucheni‑Grabowska, Spory królów polskich ze szlachtą w złotym wieku, Kraków 1988.

J. Topolski, Polska. Dzieje narodu, państwa i kultury, t. 2, Polska w czasach nowożytnych. Od środkowoeuropejskiej potęgi do utraty niepodległości (1501–1795), Poznań 1999.

Historia sejmu polskiego, t. 1, Do schyłku szlacheckiej Rzeczypospolitej, pod red. J. Michalskiego, Warszawa 1984.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Schemat” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.