Dla nauczyciela
Autor: Katarzyna Lewandowska
Przedmiot: Język polski
Temat: „To nie jest budynek, to rzeźba. Ale też i nie rzeźba”. Język wobec tajemnicy w Katedrze Jacka Dukaja
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności.
Cele operacyjne. Uczeń:
dokonuje analizy porównawczej architektonicznego projektu kościoła Sagrada Familia w Barcelonie oraz literackiej wizji Katedry w opowiadaniu Jacka Dukaja,
opisuje obiekt architektoniczny, używając specjalistycznej terminologii,
wskazuje i określa funkcje środków literackiego wyrazu zastosowanych przez autora opowiadania,
samodzielnie formułuje tezy oraz argumenty w dyskusji.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z blokiem tekstowym e‑materiału „To nie jest budynek, to rzeźba. Ale też i nie rzeźba”. Język wobec tajemnicy w Katedrze Jacka Dukaja. Uczniowie powinni także obejrzeć prezentację interaktywną i wykonać ćw. 4 z sekcji „Sprawdź się”.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.
Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: nauczyciel rozpoczyna ją od omówienia ćw. 4, które uczniowie wykonali w domu. Pyta o cechy architektury świątyni, które mogły zainspirować Jacka Dukaja do stworzenia Katedry, oraz te, które odróżniają Katedrę Dukaja od świątyni Gaudiego. Uczniowie prezentują swoje propozycje, dyskutują, notują wnioski z dyskusji.
Faza realizacyjna:
W tej części lekcji uczniowie, pod kierunkiem nauczyciela, skupiają się na pracy z tekstem fragmentów Katedry zamieszczonych w e‑materiale. Pracują w 2‑osobowych zespołach. Wykonują ćw. 1‑3 z sekcji „Sprawdź się”. Porównują odpowiedzi w 4‑osobowych grupach.
Później przechodzą do ćw. 5. W parach przygotowują argumenty do dyskusji na temat Katedry z opowiadania Dukaja jako tekstu kultury. Na wstępie nauczyciel prosi uczniów, by zdefiniowali pojęcie „tekst kultury”. Podczas rozmowy, moderowanej przez prowadzącego lekcję, uczniowie przedstawiają swoje argumenty i notują najbardziej, ich zdaniem, trafne.
W ostatniej części tej fazy lekcji nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej ćw. 6. Uczniowie swobodnie dyskutują, poszukując najlepszej w ich opinii ilustracji opowiadania Katedra. Następnie nauczyciel wyświetla fragmenty filmu Katedra w reż. Tomasza Bagińskiego. Uczniowie dzielą się wrażeniami na temat reżyserskiej wizji Katedry.
Faza podsumowująca:
W podsumowaniu lekcji nauczyciel może postawić następujące pytania: Czy można powiedzieć, że architektura posługuje się jakimś rodzajem języka? Czy łatwo go odczytać, np. oglądając dzieła Gaudiego? Czy z kolei język literacki pozwoliłby nam opisać i zrozumieć wytwory cywilizacji i inteligencji innych niż ludzka? Szczególnie zainteresowani uczniowie mogą odpowiedzieć na wybrane pytanie pisemnie w ramach dodatkowego zadania domowego.
Praca domowa:
Ćwiczenie 7 z e‑materiału.
Materiały pomocnicze:
Fragmenty filmu Katedra w reż. Tomasza Bagińskiego
Tomasz Bagiński, Sztuka ekranowana. O swojej twórczości opowiada jeden z najbardziej znanych polskich autorów animacji, NinatekaSłownik języka polskiego, Warszawa 2016.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Prezentacja multimedialna” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.