SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Problem analfabetyzmu na świecie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa II

Podstawa programowa

VIII. Zróżnicowanie struktur społecznych i procesów urbanizacyjnych: struktury językowe i wykształcenia, kulturowe postrzeganie przestrzeni, zwartość socjoetniczna, fazy urbanizacji, procesy metropolizacji, typy fizjonomiczne i funkcje miast, formy zespołów miejskich.

Uczeń:

  1. analizuje zróżnicowanie struktury wykształcenia ludności na świecie i wykazuje jej związek z poziomem rozwoju społeczno‑gospodarczego.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • wyjaśnia pojęcie analfabetyzmu i charakteryzuje jego rodzaje,

  • wymienia przyczyny i skutki analfabetyzmu,

  • porównuje państwa według wskaźnika analfabetyzmu,

  • formułuje prawidłowość między wskaźnikiem analfabetyzmu a poziomem rozwoju gospodarczego,

  • wyjaśnia przyczyny zróżnicowania wskaźnika analfabetyzmu według płci i wieku.

Strategie nauczania: konektywizm

Metody nauczania: dyskusja, praca z e‑materiałem, pogadanka

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze:

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

  • Dialog z uczniami mający na celu usystematyzowanie podstawowych wiadomości na temat ostatniej lekcji. Uczniowie czytają wprowadzenie do e‑materiału.

  • Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna

  • Nauczyciel inicjuje dyskusję klasową na temat pojęcia analfabetyzmu i jego rodzajów. W tym celu posługuje się wyświetlonym na ekranie fragmentem bloku „Przeczytaj” e‑materiału.

  • Następnie nauczyciel wyjaśnia, czym jest wskaźnik alfabetyzmu i analfabetyzmu oraz demonstruje na ekranie przykłady stron internetowych, na których można znaleźć aktualne dane dotyczące tych wskaźników, np. WorldBank.org, Literacy rate, adult total (% of people ages 15 and above).

  • Następnie nauczyciel prosi uczniów o wypisanie na tablicy przyczyn analfabetyzmu na świecie. Chętni uczniowie podchodzą do tablicy i uzupełniają np. mapę myśli. Nad przebiegiem wykonania zadania czuwa nauczyciel.

  • Po zakończonej pracy nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z grafiką interaktywną i wykonanie w parach poleceń zawartych w tej części e‑materiału oraz poleceń z bloku „Przeczytaj”. Kiedy uczniowie będą gotowi, następuje klasowa dyskusja na temat propozycji odpowiedzi. Nad jej przebiegiem czuwa nauczyciel.

  • W następnym etapie uczniowie dyskutują na temat skutków analfabetyzmu. Nad przebiegiem dyskusji czuwa nauczyciel.

  • Nauczyciel wyświetla na tablicy zadania z bloku ćwiczeń interaktywnych. Wskazani uczniowie podchodzą do tablicy i rozwiązują je.

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel wyświetla na ekranie grafikę interaktywną, a następnie zadaje pytania podsumowujące.

  • Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów i przypomina cele zajęć.

Praca domowa

  • Praca pisemna na temat: Problem pozyskiwania danych dotyczących wskaźnika analfabetyzmu.

  • Zapoznanie się z treściami zawartymi w e‑materiale, które nie zostały omówione na lekcji.

  • Opcjonalnie można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended learning).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafika interaktywna może posłużyć zarówno w trakcie lekcji (w fazie realizacyjnej i podsumowującej), jak i przed lekcją (do strategii odwróconej klasy) oraz po lekcji (w celu utrwalenia wiadomości). Może także znaleźć swoje zastosowanie na lekcji powtórzeniowej, a także na innych lekcjach z zakresu zagadnień dotyczących geografii ludności/geografii społecznej.