Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Konstantynopol. Nowy Rzym

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• tłumaczy, dlaczego jedno miasto nosiło aż trzy różne nazwy, zanim zyskało dwie kolejne;

• wyjaśnia, dlaczego Konstantynopol nazywany był Nowym Rzymem;

• odczytuje kilka bardzo starych map.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat lekcji, nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”. Omawia cele lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Metoda jigsaw. Uczniowie odliczają do trzech. Łączą się w zespoły wg przydzielonych numerów. Każda grupa opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”.
   Grupa 1 – Przed Konstantynem;
   Grupa 2 - Stolica chrześcijańskiego cesarstwa;
   Grupa 3 - Konstantynopol. Nowy Rzym.
   Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Chętne/wybrane osoby omawiają przydzielone zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

2. Praca z multimedium („Grafika interaktywna”). Nauczyciel czyta polecenie 1: „Opierając się na informacjach zawartych w zamieszczonej wyżej mapie opisz Konstantynopol jako miasto łączące tradycje rzymskie z chrześcijańskimi” i poleca uczniom, aby w parach wykonali zadanie w oparciu o wskazówki zawarte w e‑materiale.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują indywidualnie następujące ćwiczenia w sekcji „Sprawdź się”: 1‑3, a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.

4. Uczniowie wykonują w grupach ćwiczenia nr 4‑7, następnie wylosowana grupa prezentuje swoje rozwiązania na forum. Pozostałe grupy komentują i uzupełniają informacje.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie, pracując w parach, tworzą krzyżówkę podsumowującą zajęcia. Pary siedzące obok siebie wymieniają się krzyżówkami i je rozwiązują.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa:

1. Wykonaj polecenie 2 z multimedium.

2. Wykonaj w domu ćwiczenia niezrealizowane na lekcji.

Materiały pomocniczne:

• Christ K., Historia Cesarstwa Rzymskiego. Od Augusta do Konstantyna, Poznań–Gniezno 2016.

• Jaczynowska M., Dzieje Imperium Romanum, Warszawa 1995.

• Konstantynopol. Nowy Rzym, red. nauk. Leszka M.J., Wolińska T., Warszawa 2011.

• Odahl Ch., Konstantyn i chrześcijańskie cesarstwo, Oświęcim 2015.

• Ziółkowski A., Historia Rzymu, Poznań 2008.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Grafika interaktywna” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.