Imię i nazwisko autora:

Agnieszka Ruzikowska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Spadek swobodny

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.

II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe.

Uczeń:
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;

19) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu;

II. Mechanika.

Uczeń:
4) opisuje ruchy prostoliniowe jednostajne i jednostajnie zmienne, posługując się zależnościami położenia, wartości prędkości i przyspieszenia oraz drogi od czasu.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. podaje podstawowe cechy spadku swobodnego,

2. wymienia równania ruchu opisujące spadek swobodny,

3. stosuje równania ruchu do obliczenia czasu spadania oraz prędkości maksymalnej,

4. analizuje i interpretuje przykłady spadku swobodnego o różnych parametrach ruchu.

Strategie nauczania:

IBSE

Metody nauczania:

pokaz multimedialny

Formy zajęć:

praca w grupach

Środki dydaktyczne:

komputer z rzutnikiem

Materiały pomocnicze:

brak

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Uczniowie w ramach pracy domowej przed lekcją zapoznają się z symulacją interaktywną. Na początku lekcji nauczyciel zbiera obserwacje od uczniów, w szczególności zwracając uwagę na to, od czego zależą czas spadania i maksymalna prędkość podczas spadku swobodnego, oraz czy ewentualna zależność jest zależnością liniową. Warto też, by uczniowie przedyskutowali możliwości sprawdzenia różnych własności spadku swobodnego za pomocą symulacji interaktywnej – jak sprawdzić (i czy w ogóle jest to możliwe), czy na przykład zależność prędkości maksymalnej od przyspieszenia jest liniowa.

Faza realizacyjna:

Uczniowie, wychodząc od równań ruchu jednostajnie zmiennego, wybierają układ odniesienia i zapisują te równania w szczególnym przypadku, jakim jest spadek swobodny. Nauczyciel zwraca uwagę – jeśli zachodzi taka potrzeba – na prawidłowe zapisywanie składowych poszczególnych wielkości. Następnie uczniowie wyprowadzają wzór na czas spadania oraz maksymalną prędkość i – w formie dyskusji – weryfikują swoje obserwacje.

Faza podsumowująca:

Uczniowie dzielą się na trzy grupy i każda grupa najpierw układa kilka zadań typu prawda/fałsz podobnych do tych z symulacji, następnie rozwiązuje zadania innej grupy i potem sprawdza rozwiązania trzeciej grupy. Nauczyciel odpowiada na ewentualne pytania i wyjaśnia wątpliwości.

Praca domowa:

Zadanie 1, 5, 6 i 8 z zestawu ćwiczeń w celu weryfikacji zdobytej wiedzy.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Symulację interaktywną uczniowie mogą także badać na początku lekcji.