Dla nauczyciela
Autor: Ewa Orlewicz
Przedmiot: Filozofia
Temat: Wprowadzenie do filozofii nowożytnej
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne. Uczeń:
charakteryzuje epokę nowożytną w filozofii;
przedstawia główne obszary dociekań nowożytnych filozofów;
analizuje związki filozofii nowożytnej z naukami przyrodniczymi, a w szczególności z matematyką;
wyjaśnia znaczenie człowieka w filozofii nowożytnej.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm;
nauczanie wyprzedzające.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z filmami edukacyjnymi zawartymi w materiale.
Faza wprowadzająca:
Przedstawienie wyświetlonego na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika tematu lekcji i celów zajęć. Wspólne ustalenie kryteriów sukcesu.
Faza realizacyjna:
Mapa myśli. Nauczyciel zapisuje na tablicy hasło związane z tematem zajęć: Filozofia nowożytna. Uczniowie podają swoje pomysły, a wyznaczony moderator zapisuje je na tablicy w formie mapy myśli/pojęć, której centralnym punktem jest zapisany problem. Po zapisaniu propozycji uczniowie samodzielnie je weryfikują. Następnie nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów, jeśli jest to konieczne.
Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla materiał z sekcji „Film edukacyjny 1”, a następnie czyta polecenia:
– Na podstawie wywiadu z prof. Janem Hartmanem oraz własnej wiedzy wyjaśnij, jak na przestrzeni wieków zmieniało się rozumienie tego, czym jest człowieczeństwo.
– W filmie pada stwierdzenie, że fundamentem humanizmu jest uniwersalizm. Wskaż różnice w rozumieniu uniwersalizmu w czasach średniowiecza i epoce renesansu.
Uczniowie wykonują zadanie w parach. Następnie wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udzielając uczniom informacji zwrotnej.Praca z drugim multimedium. Uczniowie zapoznają się z materiałem w sekcji „Film edukacyjny 2”. Klasa dzieli się na grupy. Każdy zespół opracowuje odpowiedzi do polecenia nr 1 i ćwiczeń. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie liderzy grup odczytują propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.
Faza podsumowująca:
W ramach podsumowania uczniowie przygotowują odpowiedź do polecenia nr 2 z zakładki „Film edukacyjny 2”: Przedstaw cechy, jakie powinien posiadać człowiek renesansu – humanista.
Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Stwórz krzyżówkę podsumowującą zajęcia i zawierającą minimum dziesięć haseł.
Materiały pomocnicze:
Henel Ł., Lekcja filozofii. Od Sokratesa do Heideggera..., Kraków 2009.
Migasiński J., Filozofia nowożytna, Warszawa 2011.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Film edukacyjny 1” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.