Scenariusz zajęć

Autor: Danuta Jyż‑Kuroś

Przedmiot: chemia

Temat: Zastosowanie estrów

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy:

XVII. Estry i tłuszcze. Uczeń:

11) wymienia zastosowania estrów.

Zakres rozszerzony:

XVII. Estry i tłuszcze. Uczeń:

12) wymienia zastosowania estrów.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje cyfrowe.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • wymienia zastosowanie estrów;

  • łączy nazwy estrów z ich zastosowaniem;

  • przyporządkowuje nazwy estrów do ich zapachów;

  • projektuje plakat przedstawiający zastosowanie estrów.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • metoda rozwiązywania problemów.

Formy pracy:

  • praca w grupach.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • materiały potrzebne do wykonania plakatu.

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z e‑materiałem, dotyczącym zastosowania estrów. Następnie prosi uczniów o stworzenie listy substancji lub produktów codziennego użytku, które zawierają estry lub do których produkcji są wykorzystywane. Gotowe listy mają przynieść na lekcję.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel prosi wszystkich uczniów o ułożenie przygotowanych list. Cztery (lub w liczniejszych klasach pięć osób) osoby, którym udało się podać najwięcej przykładów wybierają członków pracujących w ich zespole. Sami zostają liderami grup. Zadaniem lidera jest koordynowanie pracy zespołu i przydział zadań pozwalający na efektywne wykonanie zadania.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel informuje, że będą poszukiwać rozwiązania problemu – jak zaprojektować plakat, który dobrze przedstawi zastosowanie estrów we współczesnym świecie?

  2. Nauczyciel informuje, że uczniowie będą pracowali metodą rozwiązywania problemów i w swojej pracy powinni uwzględnić trzy etapy pracy:

  • Diagnoza problemu: w jakich dziedzinach życia wykorzystuje się estry? Czy wiedza dotycząca tej grupy związków chemicznych jest potrzebna?

  • Poszukiwanie rozwiązania problemu: z jakimi estrami styka się przeciętny człowiek? Jak atrakcyjnie przedstawić wiedzę na ten temat w formie plakatu?

  • Wybór rozwiązania: jakie estry będą najlepszymi przykładami, które pozwolą spopularyzować wiedzę na temat tej grupy związków chemicznych? Przygotowanie plakatu.
    Czas pracy nad plakatem 15 minut.

  1. Po przygotowaniu plakatu przez poszczególne grupy, każda prezentuje wynik swojej pracy przez maksymalnie cztery minuty. Podaje, krótkie uzasadnienie wybranych przykładów. Lider przedstawia analizę zalet i wad rozwiązania wybranego przez grupę. W czasie pracy grup, nauczyciel monitoruje postęp pracy, pomaga rozwiązać problemy merytoryczne, a jeśli grupa zakończy pracę przed innymi – zaleca skorzystanie z medium bazowego w celu utrwalenia wiadomości. W czasie prezentacji wyników pracy dba o poprawność merytoryczną i podkreśla zalety każdego plakatu, podaje dwie mocne strony lidera grupy jeśli udało się je zaobserwować, jeśli nie szuka mocnych stron pracy całego zespołu.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie wykonują zadania dołączone do tematu jako formę utrwalenia wiadomości i umiejętności z lekcji.

Praca domowa:

Nauczyciel prosi uczniów, aby wyszukali trzy nazwy estrów na produktach zakupionych przez ich rodzinę w ciągu najbliższego tygodnia. Uczniowie chętni mogą dodatkowo napisać/wyszukać wzory wypisanych estrów.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Medium może być wykorzystane:

  • zgodnie z propozycją zawartą w scenariuszu;

  • dla uczniów nieobecnych na lekcji jako formę uzupełnienia wiadomości;

  • na lekcji powtórzeniowej jako formę utrwalenia wiadomości z tej partii materiału.

Materiały pomocnicze:

Materiały dla osób szczególnie zainteresowanych poszerzeniem wiadomości na poziomie akademickim:

  • https://pracownik.kul.pl/files/11694/public/7cw-estry_i_etery_z_arkuszem.pdf

  • http://www.ceb.ajd.czest.pl/files/z13/03.pdf

  • http://wydawnictwo.pttz.org/wp-content/uploads/2017/03/03_Stepien.pdf