Dla nauczyciela

Autor: Zuzanna Szewczyk

Przedmiot: biologia

Temat: Grzyby – cudzożywne beztkankowce

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
VII. Grzyby. Uczeń:
1) przedstawia różnorodność morfologiczną grzybów;
2) przedstawia czynności życiowe grzybów: odżywianie, oddychanie i rozmnażanie; planuje i przeprowadza doświadczenie wykazujące, że drożdże przeprowadzają fermentację alkoholową;
6) przedstawia znaczenie grzybów, w tym porostów w przyrodzie i dla człowieka.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

  • Omówisz budowę grzybów.

  • Wykażesz, że grzyby są organizmami cudzożywnymi.

  • Przedstawisz najważniejsze związki symbiotyczne grzybów.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • z użyciem komputera;

  • rozmowa kierowana;

  • dyskusja;

  • ćwiczenia interaktywne;

  • praca z filmem;

  • mapa myśli.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • arkusze papieru A1, flamastry.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel prosi uczniów, aby w parach zastanowili się, w jakich sytuacjach możemy napotkać się na grzyby, oraz o podanie do każdej sytuacji przykładu gatunku. Następnie nawiązuje do sposobu odżywiania się tych organizmów.

  2. Nauczyciel prosi uczniów, aby na białym arkuszu papieru zapisali cele, jakie chcieliby osiągnąć podczas dzisiejszej lekcji.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel wyświetla film pt. „Grzyby – cudzożywne beztkankowce”. Następnie uczniowie w czteroosobowych grupach tworzą notatkę w formie mapy myśli. Powinni uwzględnić na niej informacje odnoszące się do pytań zapisanych na tablicy:  

    • czym są grzyby;

    • jak zbudowane są grzyby;  

    • czym charakteryzuje się komórka grzybowa;  

    • jak odżywiają się grzyby;  

    • w jaki sposób rozmnażają się grzyby.  
      Mapa myśli powinna zawierać również nazwy przykładowych gatunków.

  2. Uczniowie zapoznają się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i uzupełniają mapę myśli.

  3. Po upływie wyznaczonego czasu grupy prezentują swoje mapy. Nauczyciel wspólnie z klasą wyłania najlepszą mapę, tzn. taką, która w skondensowany i poprawny sposób przedstawia informacje na temat wszystkich wypisanych na tablicy zagadnień.

  4. Uczniowie wykonują w parach polecenia 2 i 3 do filmu. Nauczyciel monitoruje pracę uczniów, w razie potrzeby naprowadza ich na prawidłowe rozwiązanie.

  5. Uczniowie wykonują w parach ćwiczenia nr 7 i 8. Następnie wskazane pary prezentują przygotowane odpowiedzi, a klasa ocenia ich poprawność. Nauczyciel wyjaśnia ewentualne wątpliwości.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie rozwiązują ćwiczenie nr 3. Następnie przygotowują podobne zadanie (typu „prawda/fałsz”) dotyczące grzybów dla osoby z pary. Uczniowie wykonują ćwiczenie otrzymane od kolegi lub koleżanki.

  2. Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji.

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia interaktywne od 3 do 6 zawarte w e‑materiale.

Materiały pomocnicze:

Encyklopedia szkolna. Biologia, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu:

Film może zostać wykorzystany w fazie wstępnej lekcji, w celu wprowadzenia uczniów w temat zajęć. Uczniowie mogą również wykorzystać film, przygotowując się do lekcji powtórkowej.

Sprawdź się