Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
R1YBCElLwEwtF1
Ćwiczenie 1
Dokończ zdanie. Grzyby są organizmami… Możliwe odpowiedzi: 1. tkankowymi odżywiającymi się cudzożywnie., 2. tkankowymi odżywiającymi się samożywnie., 3. beztkankowymi odżywiającymi się cudzożywnie., 4. beztkankowymi odżywiającymi się samożywnie.
Rg5fTMOJQykxJ1
Ćwiczenie 2
Zaznacz prawidłowe zdanie. Możliwe odpowiedzi: 1. W mikoryzie ektotroficznej strzępki grzybni wnikają do wnętrza komórek korzenia., 2. Przykładem rozmnażania płciowego jest rozmnażanie przez zarodniki., 3. Gametangiogamia polega na łączeniu się ze sobą całych gametangiów (lęgni i plemni), a następnie przelaniu zawartości plemni do lęgni., 4. W komórkach grzybów obecne są plastydy.
RTNWakFSWxcDa1
Ćwiczenie 3
Łączenie par. Oceń prawdziwość poniższych zdań.. Jedną z cech odróżniających grzyby od innych organizmów jest ściana komórkowa zbudowana z chityny.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. W komórkach grzybowych występują liczne pęcherzyki, a wśród nich lizosomy odpowiedzialne za trawienie wewnątrzkomórkowe.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Głównym materiałem zapasowym grzybów są glukoza i inulina.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Jako organizmy cudzożywne grzyby wchodzą z innymi organizmami jedynie w zależności antagonistyczne, w których pełnią na przykład rolę pasożyta.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
R1LsIAayscnb01
Ćwiczenie 4
Zaznacz struktury obecne w komórce grzyba. Możliwe odpowiedzi: 1. siateczka śródplazmatyczna, 2. chloroplasty, 3. centriole, 4. ściana komórkowa
RTuds8OCKGRTW2
Ćwiczenie 5
Połącz podane terminy z ich definicjami. plecha Możliwe odpowiedzi: 1. wielokomórkowe lub wielojądrowe wegetatywne ciało (plecha) grzybów, 2. nibytkanka budująca niektóre owocniki, 3. wielokomórkowe lub komórczakowe ciało niezróżnicowane w budowie zewnętrznej na organy, a w wewnętrznej na tkanki; występuje u bakterii, sinic i grzybów, 4. strzępka zbudowana z wielu komórek zawierających pary jąder sprzężonych grzybnia Możliwe odpowiedzi: 1. wielokomórkowe lub wielojądrowe wegetatywne ciało (plecha) grzybów, 2. nibytkanka budująca niektóre owocniki, 3. wielokomórkowe lub komórczakowe ciało niezróżnicowane w budowie zewnętrznej na organy, a w wewnętrznej na tkanki; występuje u bakterii, sinic i grzybów, 4. strzępka zbudowana z wielu komórek zawierających pary jąder sprzężonych plektenchyma Możliwe odpowiedzi: 1. wielokomórkowe lub wielojądrowe wegetatywne ciało (plecha) grzybów, 2. nibytkanka budująca niektóre owocniki, 3. wielokomórkowe lub komórczakowe ciało niezróżnicowane w budowie zewnętrznej na organy, a w wewnętrznej na tkanki; występuje u bakterii, sinic i grzybów, 4. strzępka zbudowana z wielu komórek zawierających pary jąder sprzężonych strzępka dikariotyczna Możliwe odpowiedzi: 1. wielokomórkowe lub wielojądrowe wegetatywne ciało (plecha) grzybów, 2. nibytkanka budująca niektóre owocniki, 3. wielokomórkowe lub komórczakowe ciało niezróżnicowane w budowie zewnętrznej na organy, a w wewnętrznej na tkanki; występuje u bakterii, sinic i grzybów, 4. strzępka zbudowana z wielu komórek zawierających pary jąder sprzężonych
21
Ćwiczenie 6

Mrówki Camponotus leonardi muszą mierzyć się z potężnym wrogiem – grzybem Ophiocordyceps unilateralis, którego fizjologia nie jest jeszcze przez nas dokładnie poznana. Do niedawna podejrzewano tego pasożyta o zdolność do oddziaływania na funkcje mózgu, a w konsekwencji na zachowanie mrówek Camponotus leonardi.

Zarażone zarodnikami grzyba „mrówki zombie” zachowują się w sposób nietypowy – wędrują w górę roślin na wysokość około 25 cm. Następnie wgryzają się za pomocą żuwaczek w nerwację liści o ekspozycji północno‑zachodniej i nieruchomieją. Miejsce zatrzymania zainfekowanych owadów nie jest przypadkowe. Właśnie po tej stronie roślin występujących w tropikalnych lasach Tajlandii i Brazylii panują idealne warunki do rozwoju grzyba Ophiocordyceps unilateralis (od 94% do 95% wilgotności powietrza i temperatura wynosząca od 20 do 30°C). Z głowy mrówki wgryzionej w liść wyrasta następnie długa strzępka z kolistym owocnikiem (w nim znajdują się worki – zarodnie grzyba, w których dochodzi do mejozy). Tyle widzimy, obserwując mrówkę z zewnątrz. Co dzieje się w środku?

Mrówka rozpoczyna swój marsz dopiero, gdy haploidalne strzępki grzyba oplotą szczelnie jej komórki mięśniowe. Komórek pasożyta nie znaleziono w układzie nerwowym mrówki, co oznacza, że nie wpływają one na zwoje mózgowe gospodarza, a jedynie jego mięśnie i w konsekwencji – ruchy.

Po zatrzymaniu się osobnika Camponotus leonardi grzyb trawi prawie wszystkie tkanki mrówki z wyjątkiem mięśni żuwaczki oraz chitynowego pancerza (który dodatkowo jeszcze uszczelnia). Poza tym strzępki Ophiocordyceps unilateralis wydzielają w ciele żywiciela substancje o działaniu bakteriostatycznym. Po około 10 dniach od zarażenia mrówki zarodnikiem dochodzi do pęknięcia kolistej, dikariotycznej struktury i wysypywania się nowych nieruchliwych zarodników.

Obszar, na którym może dochodzić do zarażania kolejnych mrówek, to około 1 mIndeks górny 2. Zdrowe mrówki wynoszą (jeśli zdążą) zarażone, lecz ruchome, osobniki poza obszar funkcjonowania kolonii. Ponadto mrówki unikają cmentarzysk powstających na wysokości 25 cm od ziemi i przenoszą się powyżej tego pułapu. Bywa jednak, że jedynymi ścieżkami prowadzącymi z drzewa na drzewo są te biegnące po ziemi. Dlatego niektóre mrówki podejmują ryzyko i przemieszczają się poniżej cmentarzysk.

Indeks górny Na podstawie: Araujo J.P.M. i Hghes D.P., Zombie‑Ant Fungi Emerged from Non‑manipulating, Beetle‑Infecting Ancestors, Current biology, 2019. Indeks górny koniec

RcEFmjh5AbOrH
Na fotografii widać zarażone zarodnikami grzyba Ophiocordyceps unilateralis ciało mrówki Camponotus leonardi na gałęzi drzewa. Z głowy mrówki wyrasta długa strzępka z kolistym owocnikiem. Na fotografii zaznaczono: 1. Grzyb Ophiocordyceps unilateralis , 2. Mrówka Camponotus leonardi.
Zarażone zarodnikami grzyba Ophiocordyceps unilateralis mrówki Camponotus leonardi.
Źródło: Wkimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1VMQKInI8HOf
Na podstawie powyższego tekstu i własnej wiedzy o rozmnażaniu grzybów, wybierz spośród poniższych typ, do którego należy gatunek Ophiocordyceps unilateralis. Możliwe odpowiedzi: 1. skoczkowce, 2. sprzężniowce, 3. workowce, 4. podstawczaki
RJtKrpQT9sIWM2
Ćwiczenie 7
Odnosząc się do informacji zamieszczonych w ćwiczeniu 4 i własnej wiedzy, wskaż właściwe określenia w poniższym tekście. Grzyb Ophiocordyceps unilateralis jest saprobiontem heterotrofem. Pokrycie komórek mięśni mrówki gęstą siecią strzępek grzyba Ophiocordyceps unilateralis przyczynia się do skutecznego trawienia zewnątrzkomórkowego wewnątrzkomórkowego. W trawieniu tego rodzaju główną rolę odgrywają enzymy klasy liaz hydrolaz. W konkretnym przypadku trawienia mięśni mrówki przez grzyb Ophiocordyceps unilateralis enzymami kluczowymi będą proteinazy chitynazy.
31
Ćwiczenie 8

Na podstawie tekstu do ćwiczenia 6 i własnej wiedzy wyjaśnij, w jaki sposób zdolność kontroli mięśni mrówki Camponotus leonardi po infekcji grzybem sprzyja rozprzestrzenianiu się tego pasożyta w mrówczej kolonii. W odpowiedzi uwzględnij sposób roznoszenia zarodników Ophiocordyceps unilateralis.

RB7ifJPZg0fEN
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 9

Na podstawie tekstu do zadnia 6 i własnej wiedzy wymień dwie właściwości grzybów Ophiocordyceps unilateralis pozwalające na zapobieżenie rozwoju bakterii w martwej mrówce‑żywicielu oraz wyjaśnij ich sens biologiczny. W odpowiedzi uwzględnij zależność międzygatunkową występującą pomiędzy grzybami Ophiocordyceps unilateralis a bakteriami żywiącymi się martwymi mrówkami.

R7f5TLWsA7zeE
(Uzupełnij).