Sprawdź się
Oceń prawdziwość poniższych zdań.
Prawda | Fałsz | |
Jedną z cech odróżniających grzyby od innych organizmów jest ściana komórkowa zbudowana z chityny. | □ | □ |
W komórkach grzybowych występują liczne pęcherzyki, a wśród nich lizosomy odpowiedzialne za trawienie wewnątrzkomórkowe. | □ | □ |
Głównym materiałem zapasowym grzybów są glukoza i inulina. | □ | □ |
Jako organizmy cudzożywne grzyby wchodzą z innymi organizmami jedynie w zależności antagonistyczne, w których pełnią na przykład rolę pasożyta. | □ | □ |
Połącz podane terminy z ich definicjami.
wielokomórkowe lub komórczakowe ciało niezróżnicowane w budowie zewnętrznej na organy, a w wewnętrznej na tkanki, występujące m.in. u grzybów, nibytkanka budująca niektóre owocniki, struktura zbudowana z wielu komórek zawierających pary jąder sprzężonych, zazwyczaj wielokomórkowe lub wielojądrowe wegetatywne ciało grzybów; w nielicznych przypadkach tworzą ją pojedyncze lub pączkujące komórki
plecha | |
grzybnia | |
plektenchyma | |
strzępka dikariotyczna |
Mrówki Camponotus leonardi muszą mierzyć się z potężnym wrogiem – grzybem Ophiocordyceps unilateralis, którego fizjologia nie jest jeszcze przez nas dokładnie poznana. Do niedawna podejrzewano tego pasożyta o zdolność do oddziaływania na funkcje mózgu, a w konsekwencji na zachowanie mrówek Camponotus leonardi.
Zarażone zarodnikami grzyba „mrówki zombie” zachowują się w sposób nietypowy – wędrują w górę roślin na wysokość około 25 cm. Następnie wgryzają się za pomocą żuwaczek w nerwację liści o ekspozycji północno‑zachodniej i nieruchomieją. Miejsce zatrzymania zainfekowanych owadów nie jest przypadkowe. Właśnie po tej stronie roślin występujących w tropikalnych lasach Tajlandii i Brazylii panują idealne warunki do rozwoju grzyba Ophiocordyceps unilateralis (od 94% do 95% wilgotności powietrza i temperatura wynosząca od 20 do 30°C). Z głowy mrówki wgryzionej w liść wyrasta następnie długa strzępka z kolistym owocnikiem (w nim znajdują się worki – zarodnie grzyba, w których dochodzi do mejozy). Tyle widzimy, obserwując mrówkę z zewnątrz. Co dzieje się w środku?
Mrówka rozpoczyna swój marsz dopiero, gdy haploidalne strzępki grzyba oplotą szczelnie jej komórki mięśniowe. Komórek pasożyta nie znaleziono w układzie nerwowym mrówki, co oznacza, że nie wpływają one na zwoje mózgowe gospodarza, a jedynie jego mięśnie i w konsekwencji – ruchy.
Po zatrzymaniu się osobnika Camponotus leonardi grzyb trawi prawie wszystkie tkanki mrówki z wyjątkiem mięśni żuwaczki oraz chitynowego pancerza (który dodatkowo jeszcze uszczelnia). Poza tym strzępki Ophiocordyceps unilateralis wydzielają w ciele żywiciela substancje o działaniu bakteriostatycznym. Po około 10 dniach od zarażenia mrówki zarodnikiem dochodzi do pęknięcia kolistej, dikariotycznej struktury i wysypywania się nowych nieruchliwych zarodników.
Obszar, na którym może dochodzić do zarażania kolejnych mrówek, to około 1 mIndeks górny 22. Zdrowe mrówki wynoszą (jeśli zdążą) zarażone, lecz ruchome, osobniki poza obszar funkcjonowania kolonii. Ponadto mrówki unikają cmentarzysk powstających na wysokości 25 cm od ziemi i przenoszą się powyżej tego pułapu. Bywa jednak, że jedynymi ścieżkami prowadzącymi z drzewa na drzewo są te biegnące po ziemi. Dlatego niektóre mrówki podejmują ryzyko i przemieszczają się poniżej cmentarzysk.
Indeks górny Na podstawie: Araujo J.P.M. i Hghes D.P., Zombie‑Ant Fungi Emerged from Non‑manipulating, Beetle‑Infecting Ancestors, Current biology, 2019. Indeks górny koniecNa podstawie: Araujo J.P.M. i Hghes D.P., Zombie‑Ant Fungi Emerged from Non‑manipulating, Beetle‑Infecting Ancestors, Current biology, 2019.
Na podstawie tekstu do ćwiczenia 6 i własnej wiedzy wyjaśnij, w jaki sposób zdolność kontroli mięśni mrówki Camponotus leonardi po infekcji grzybem sprzyja rozprzestrzenianiu się tego pasożyta w mrówczej kolonii. W odpowiedzi uwzględnij sposób roznoszenia zarodników Ophiocordyceps unilateralis.
Na podstawie tekstu do zadnia 6 i własnej wiedzy wymień dwie właściwości grzybów Ophiocordyceps unilateralis pozwalające na zapobieżenie rozwoju bakterii w martwej mrówce‑żywicielu oraz wyjaśnij ich sens biologiczny. W odpowiedzi uwzględnij zależność międzygatunkową występującą pomiędzy grzybami Ophiocordyceps unilateralis a bakteriami żywiącymi się martwymi mrówkami.