Autorka: Dorota Czarny

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Formy sprawowania władzy przez naród i podstawowe instytucje demokracji. Władza ustawodawcza

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

III. Organy władzy publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

4) przedstawia strukturę oraz organizację pracy Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (prezydium, komisje, kluby i koła; kworum, rodzaje większości) oraz status posła, w tym instytucje mandatu wolnego i immunitetu; wymienia kompetencje Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Zgromadzenia Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej.

Zakres rozszerzony

VIII. Modele sprawowania władzy.

Uczeń:

7) charakteryzuje funkcje legislatywy: ustrojodawczą, ustawodawczą, kontrolną i kreacyjną; wskazuje kompetencje parlamentu w Rzeczypospolitej Polskiej w ramach poszczególnych funkcji; podaje przykłady państw z parlamentem jednoizbowym i dwuizbowym.

X. Kontrola władzy.

Uczeń:

3) rozróżnia formy immunitetu (formalny, materialny); analizuje wady i zalety tych instytucji.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje władzę ustawodawczą;

• analizuje typy poleceń do ćwiczeń dotyczących form sprawowania władzy przez naród, podstawowych instytucji demokracji oraz władzy ustawodawczej;

• ocenia swoją wiedzę, wykonując zestaw ćwiczeń.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• analiza tekstu źródłowego;

• wzajemne odpytywanie się;

• odpowiadam za ciebie;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• kostka mentalna.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• flipcharty i markery;

• pudełko na pytania;

• kartki z cyframi (tyle kartek ile grup).

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Uczniowie mają za zadanie zapoznać się z tematem w e‑materiale w celu aktywnego uczestnictwa w lekcji i przygotowania 3 pytań, które zapisują na oddzielnych kartkach.

2. Przedstawienie tematu i cele lekcji.

3. Chętni/wybrani uczniowie wyjaśniają, co to jest immunitet i kto jest nim objęty.

4. Prowadzący informuje, że uczniowie będą pracować w grupach 4–5‑osobowych.

Faza realizacyjna

1. Każda grupa ma przydzielony numer, aby w późniejszej fazie lekcji można było wskazać, kto ma odpowiadać na pytanie lub je zadawać. Grupy otrzymują także kartki i markery.

2. Nauczyciel wyznacza czas, w którym grupy pracują z e‑materiałem. Wyjaśniają i tłumaczą sobie wzajemnie utrwalany materiał, weryfikują pytania, które każdy przygotował przed zajęciami, i układają nowe.

3. Podczas pracy uczniów nauczyciel przygotowuje tabelę, w której będzie zapisywać punktację poszczególnych grup.

4. Po wyznaczonym czasie nauczyciel wspólnie z uczniami ustala kryterium oceniania za udzielone odpowiedzi i zasady, według których będą odpowiadać. Grupa, która zadaje pytanie, wybiera osobę do odpowiedzi. Jeśli wybrana osoba będzie miała problem z odpowiedzią, może poprosić o pomoc kogoś ze swojej grupy. Po udzieleniu odpowiedzi następuje przyznanie punktów przez grupę zadającą pytanie. Ta sama grupa uzasadnia również, dlaczego przyznała tyle punktów.

Podczas pracy uczniów nauczyciel jest tylko koordynatorem działań i obserwatorem, w razie konieczności wyjaśnia sporne kwestie.

5. Klasa do gry używa zarówno pytań przygotowanych przez uczniów w domu, jak i tych, które uczniowie opracowali w czasie lekcji.

6. Gdy grupy wyczerpią wszystkie przygotowane pytania, następuje podsumowanie.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel wskazuje ćwiczenia do wykonania z e‑materiału. Uczniowie indywidualnie lub w parach odpowiadają na pytania, następnie konsultują swoje odpowiedzi z kolegami i koleżankami. W razie konieczności wspólnie z klasą wybierają właściwą odpowiedź.

2. Grupa, która uzyska najwyższą liczbę punktów, otrzymuje oceny cząstkowe (nauczyciel przed pracą w grupach może przedstawić kryterium oceniania grup, wówczas wszyscy zostaną ocenieni).

Praca domowa:

Wykonanie pozostałych ćwiczeń interaktywnych z sekcji Sprawdź się.

Utrwalenie powtarzanego materiału do sprawdzianu.

Materiały pomocnicze:

Konstytucja Republiki Francuskiej z 1958 r., tłum. Wiesław Skrzydło, libr.sejm.gov.pl.

Ustawa zasadnicza Republiki Federalnej Niemiec, tłum. Agnieszka Malicka, Bogusław Banaszak, biblioteka.sejm.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Uczniowie mogą wykorzystać ilustrację interaktywną do przygotowania własnej prezentacji na temat działania parlamentów w różnych krajach.