Dla nauczyciela
Autor: Katarzyna Maćkowska
Przedmiot: Filozofia
Temat: Władca Pierścieni J.R.R. Tolkiena i P. Jacksona jako monomityczna tkanina utkana z mitów i legend
Grupa docelowa:
III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele opracyjne. Uczeń:
definiuje pojęcie monomitu;
dostrzega znaczenie mitu w kulturze, literaturze i sztuce na przestrzeni wieków;
dokonuje analizy utworu Władca Pierścieni zwracając szczególną uwagę na sposób budowania postaci, sens dosłowny i metaforyczny utworu oraz rolę walki o władzę i chciwość.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja;
audiobook.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi uczniów, aby w miarę możliwości, zapoznali się z filmami z serii Władca Pierścieni.
Faza wprowadzająca:
Przedstawienie wyświetlonego na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika tematu lekcji i celów zajęć. Wspólne ustalenie kryteriów sukcesu.
Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Nauczyciel sprawdza, kto zapoznał się z filmami z serii Władca Pierścieni. Jeżeli przygotowanie uczniów jest niewystarczające, nauczyciel streszcza uczniom fabułę filmów, zwracając uwagę na najważniejsze jej elementy. Wyjaśnia uczniom pojęcie monomitu
Faza realizacyjna:
Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla materiał z sekcji „Audiobook”, a następnie czyta polecenia:
– Wysłuchaj tekstu Josepha Campbella i napisz, dlaczego Tolkien tworzy świat wypełniony historiami o charakterze mitologicznym.
– Co Twoim zdaniem daje widzom (czytelnikom) Władcy Pierścieni udział w świecie stworzonym przez Tolkiena?
Uczniowie wykonują zadanie w parach. Następnie wybrana osoba prezentuje propozycje odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełniają ją, udzielając uczniom informacji zwrotnej.Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia nr 1‑4, a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.
Nauczyciel wyświetla uczestnikom zajęć ćwiczenie nr 5. Uczniowie tym razem pracują w grupach. Ustalają wspólne stanowisko i wskazują wybraną odpowiedź, używając telefonów lub komputerów. Nauczyciel kontroluje wyniki pracy uczniów i prosi wybrane osoby o uzasadnienie swojej odpowiedzi.
Faza podsumowująca:
W ramach podsumowania uczniowie wykonują ćwiczenie 8. „Aby odkryć dwoistość swej natury, Frodo wyrusza w podróż, która wpływa na jego sposób postrzegania świata, a więc jest to jednocześnie metaforyczna wędrówka w głąb siebie. Wskaż po trzy cechy charakterystyczne dwóch przestrzeni — bliskiej, rodzinnej i dalekiej, poznawanej podczas wędrówki, które wpływają na samopoznanie Froda.”
Zalogowany na platformę nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Każdy uczeń ma dokończyć zdanie, odwołując się do wyświetlonych treści: Zaczynam się zastanawiać…
Praca domowa:
Uczniowie wykonują ćwiczenia nr 6 i 11.
Materiały pomocnicze:
Brudnik E., Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie: przewodnik po metodach aktywizujących, Warszawa 2010.
Zielewska B., Dialog we współczesnej edukacji filozoficznej, Olsztyn 2002.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Audiobook” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.