Autor: Katarzyna Maćkowska

Temat: Władca Pierścieni J.R.R. Tolkiena i P. Jacksona jako monomityczna tkanina utkana z mitów i legend

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele opracyjne. Uczeń:

• definiuje pojęcie monomitu;

• dostrzega znaczenie mitu w kulturze, literaturze i sztuce na przestrzeni wieków;

• dokonuje analizy utworu Władca Pierścieni zwracając szczególną uwagę na sposób budowania postaci, sens dosłowny i metaforyczny utworu oraz rolę walki o władzę i chciwość.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• audiobook.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Nauczyciel prosi uczniów, aby w miarę możliwości, zapoznali się z filmami z serii Władca Pierścieni.

Faza wprowadzająca:

1. Przedstawienie wyświetlonego na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika tematu lekcji i celów zajęć. Wspólne ustalenie kryteriów sukcesu.

2. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Nauczyciel sprawdza, kto zapoznał się z filmami z serii Władca Pierścieni. Jeżeli przygotowanie uczniów jest niewystarczające, nauczyciel streszcza uczniom fabułę filmów, zwracając uwagę na najważniejsze jej elementy. Wyjaśnia uczniom pojęcie monomitu

Faza realizacyjna:

1. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla materiał z sekcji „Audiobook”, a następnie czyta polecenia:
   – Wysłuchaj tekstu Josepha Campbella i napisz, dlaczego Tolkien tworzy świat wypełniony historiami o charakterze mitologicznym.
   – Co Twoim zdaniem daje widzom (czytelnikom) Władcy Pierścieni udział w świecie stworzonym przez Tolkiena?
   Uczniowie wykonują zadanie w parach. Następnie wybrana osoba prezentuje propozycje odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełniają ją, udzielając uczniom informacji zwrotnej.

2. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia nr 1‑4, a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.

3. Nauczyciel wyświetla uczestnikom zajęć ćwiczenie nr 5. Uczniowie tym razem pracują w grupach. Ustalają wspólne stanowisko i wskazują wybraną odpowiedź, używając telefonów lub komputerów. Nauczyciel kontroluje wyniki pracy uczniów i prosi wybrane osoby o uzasadnienie swojej odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

1. W ramach podsumowania uczniowie wykonują ćwiczenie 8. „Aby odkryć dwoistość swej natury, Frodo wyrusza w podróż, która wpływa na jego sposób postrzegania świata, a więc jest to jednocześnie metaforyczna wędrówka w głąb siebie. Wskaż po trzy cechy charakterystyczne dwóch przestrzeni — bliskiej, rodzinnej i dalekiej, poznawanej podczas wędrówki, które wpływają na samopoznanie Froda.”

2. Zalogowany na platformę nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Każdy uczeń ma dokończyć zdanie, odwołując się do wyświetlonych treści: Zaczynam się zastanawiać…

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują ćwiczenia nr 6 i 11.

Materiały pomocnicze:

• Brudnik E., Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie: przewodnik po metodach aktywizujących, Warszawa 2010.

• Zielewska B., Dialog we współczesnej edukacji filozoficznej, Olsztyn 2002.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Audiobook” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.