Autor: Katarzyna Lewandowska

Temat: Na szczycie świata. Wizerunek młodopolskiego artysty

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne. Uczeń:

• opisze wizerunek artysty okresu modernizmu;

• umiejscowi wiersz Kazimierza Przerwy‑Tetmajera Evviva l’arte! w młodopolskiej dyskusji o roli sztuki w społeczeństwie;

• uzasadni, dlaczego motyw artysty był istotny w literaturze Młodej Polski.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• drama.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Na szczycie świata. Wizerunek młodopolskiego artysty”. Uczniowie powinni się zapoznać z utworem poetyckim zawartym w lekcji: Na szczycie świata. Wizerunek młodopolskiego artysty. Przygotowują się do omówienia tekstu, szukając informacji na temat kontekstu biograficznego i/lub historycznoliterackiego. Wybrane osoby mogą zebrać potrzebne wiadomości do wstępnego rozpoznania tekstu. Będą pełniły rolę ekspertów.

Faza wprowadzająca:

1. Wyświetlenie na tablicy tematu i celów zajęć oraz wspólne z uczniami ustalenie kryteriów sukcesu.

2. Nauczyciel inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Drama. Nauczyciel prosi klasę, aby podzieliła się na czteroosobowe zespoły. Informuje uczniów, że będą pracować metodą dramy i wyjaśnia jej zasady:
   a. Przedstawia temat związany z lekcją: Na szczycie świata. Wizerunek młodopolskiego artysty. Zadaniem każdej grupy będzie przygotowanie krótkiego reportażu lub fragmentu programu informacyjnego,
   b. Przedstawia technikę dramy: Wyjaśnia, że uczniowie wcielą się w różne role. Członkowie każdego zespołu zdecydują, jaką chcą przyjąć rolę (np. dziennikarza‑komentatora w studiu telewizyjnym, dziennikarza przeprowadzającego wywiad, osoby, z którą będzie przeprowadzany wywiad) - może ich być dwóch,
   c. Nauczyciel przekazuje instrukcje dotyczące sposobu wykonania zadań - każda z osób odgrywających rolę ma określone zadania (np. komentator w studiu odpowiada za rzetelną i merytoryczną informację, dziennikarz przeprowadzający wywiad za przygotowanie interesujących pytań, osoba, z którą przeprowadzany jest wywiad, w jak największym stopniu powinna wczuć się w swoją rolę itp),
   d. Następnie każda grupa odgrywa swoją scenkę na forum klasy.
   Nauczyciel informuje, ile czasu grupy mają na przygotowanie dramy i jak długo mogą trwać scenki. Uczniowie wraz z nauczycielem oglądają przygotowane przez grupy prezentacje. Po zakończeniu prezentacji uczniowie dzielą się wrażeniami, dyskutują, oceniają kolegów. Nauczyciel również podsumowuje występy uczniów

2. Praca z multimedium. Uczniowie w zespołach dwuosobowych zapoznają się z treścią materiału w sekcji „Audiobook” oraz poleceniem: 1 i wspólnie rozwiązują zadanie.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują następujące ćwiczenia interaktywne z sekcji „Prezentacja multimedialna”: 1 i 2. Wyniki pracy omawiane są na forum i komentowane przez nauczyciela.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie porównują przedstawiony w nagraniu w audiobooku status artysty z postawą podmiotu lirycznego wiersza Kazimierza Przerwy‑Tetmajera Evviva l’arte!. Następnie wykonują polecenia 1 i 2 z sekcji „Prezentacja multimedialna”.

Praca domowa:

1. Z przywołanych w prezentacji wierszy wybierz ten, który twoim zdaniem najlepiej opisuje proces twórczy. Wyjaśnij, na czym polega autotematyczność wskazanego przez ciebie utworu.

Materiały pomocnicze:

• Stanisław Przybyszewski, Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski, oprac. Maria Podraza‑Kwiatkowska, Wrocław 2000.

• Justyna Bajda, Poezja drugiej połowy XIX wieku (pozytywizm – Młoda Polska). Antologia, Wrocław 2007.

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Audiobook” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.