Dla nauczyciela
Autor: Ewa Orlewicz
Przedmiot: Filozofia
Temat: Klasyczna filozofia niemiecka: Johann Gottlieb Fichte – apoteoza podmiotu
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele lekcji (językiem ucznia):
Poznasz założenia myśli filozoficznej Johanna Gottlieba Fichtego.
Przeanalizujesz związki myśli Fichtego z kantyzmem.
Ocenisz rolę podmiotu w idealizmie Fichtego.
Cele operacyjne. Uczeń:
pozna założenia myśli filozoficznej Johanna Gottlieba Fichtego;
przeanalizuje związki myśli Fichtego z kantyzmem;
oceni rolę podmiotu w idealizmie Fichtego.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel loguje się na platformę i wyświetla na tablicy stronę tytułową e‑materiału. Przedstawia uczniom temat lekcji oraz jej cele, a następnie wspólnie z nimi określa kryteria sukcesu.
W ramach wprowadzenia w tematykę lekcji nauczyciel pyta uczniów o wrażenia z lektury treści zamieszczonych w sekcji „Przeczytaj”. Prosi uczniów, żeby określili, co był dla nich jasne i zrozumiałe, co natomiast wymaga wyjaśnienia lub pogłębienia.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel przeprowadza krótki wykład na temat Teorii Wiedzy Fichtego - wyjaśnia, czym była, na jakich zasadach się opierała.
Praca z pierwszym multimedium. Nauczyciel dzieli klasę na 4 zespoły. Każdemu z nich przydziela innego audiobooka: prosi o jego uważne odsłuchanie i określenie w kilku punktach głównej tematyki. Następnie wspólnie z zespołami wykonuje Polecenie nr 1 z sekcji „Audiobook”.
Praca z drugim multimedium. Nauczyciel wyjaśnia uczniom, czym są trzy zasady Teorii Wiedzy Fichtego.
Uczniowie w parach wykonują zadania zamieszczone w zakładce „Schemat”. Wskazane przez nauczyciela pary prezentują rozwiązania na forum klasy.
Faza podsumowująca:
Na koniec zajęć nauczyciel raz jeszcze wyświetla na tablicy interaktywnej lub przy użyciu rzutnika temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście wyświetlonych treści prosi uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach nauczyłem się…
Praca domowa:
Stwórz mapę myśli zbierającą najważniejsze kwestie omówione podczas zajęć.
Materiały pomocnicze:
Martens E., Dydaktyka filozoficzna, w: „Edukacja Filozoficzna” 6 (1988).
Dlaczego filozofia? Filozofia a świat współczesny, doświadczenia źródłowe, drogi do filozofii, „Filo‑Sofija” 26(2014/3), s. 237–256.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Audiobook” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.