Autor: Katarzyna Maćkowska

Temat: W jakiej mierze Syzyf decyduje o tym, kim jest?

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne. Uczeń:

• umie stawiać pytania światopoglądowe (w tym moralne) i poszukiwać odpowiedzi na nie z wykorzystaniem wiedzy filozoficznej;

• podejmuje rzetelną dyskusję filozoficzną oraz formułuje w niej jasne i uzasadnione stanowisko;

• rozumie ważniejsze pojęcia, zagadnienia i stanowiska głównych dyscyplin filozoficznych;

• omawia poglądy filozofów reprezentatywnych dla poszczególnych epok kultury europejskiej;

• rozpoznaje związki między filozofią a innymi działami kultury europejskiej, zwłaszcza między filozofią a sztuką (w tym literaturą piękną), religią i nauką.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• rybi szkielet;

• praca z multimedium.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „W jakiej mierze Syzyf decyduje o tym, kim jest?”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się przed zajęciami z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i rozwiązanie ćwiczeń 1‑4 z sekcji „Sprawdź się”.

Faza wprowadzająca:

1. Prowadzący zajęcia loguje się na platformie, wyświetla temat lekcji oraz cele. Wspólnie z uczestnikami zajęć ustala kryteria sukcesu.

2. Dyskusja wprowadzająca. Nauczyciel, za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu, sprawdza, którzy uczniowie zapoznali się z udostępnionym przed lekcją e‑materiałem i wykonali zadane ćwiczenia. Jeśli zadania okazały się trudne, nauczyciel omawia je na forum. Następnie zadaje uczniom pytanie: Jakie (lub czyje) życie można nazwać absurdalnym? Krótka dyskusja, zapisanie wniosków na tablicy.

Faza realizacyjna:

1. Rybi szkielet. Nauczyciel rysuje na tablicy schemat szkieletu ryby i zapisuje w jej głowie problem związany z tematem zajęć: Człowieczy los. Następnie informuje uczniów, że będą pracować metodą rybiego szkieletu i wyjaśnia jej zasady. Uczniowie zgłaszają kolejno podstawowe czynniki mające związek z sytuacją zawartą w temacie, przechodząc do drobniejszych elementów. Każdy zgłaszany pomysł musi być odpowiednio uargumentowany, uzasadniony.
   Na koniec nauczyciel dokonuje podsumowania i, jeśli to konieczne, uzupełnia zaproponowane przez uczniów czynniki podstawowe lub szczegółowe.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Gra edukacyjna”. Uczniowie rozwiązują quiz indywidualnie. Wspólne omówienie odpowiedzi i wyników quizu.

3. Ćwiczenia przedmiotowe. Uczniowie wykonują w parach ćwiczenia nr 5‑8. Po wyznaczonym czasie nauczyciel wspólnie z uczniami omawia odpowiedzi na forum klasy.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wspólnie z uczniami poddaje refleksji proces dydaktyczny: czego się uczniowie nauczyli, czy osiągnęli założone cele?

2. Dyskusja podsumowująca nawiązująca do tematu lekcji. Uczniowie odpowiadają na pytanie: W jakiej mierze Syzyf decyduje o tym, kim jest?

Praca domowa:

1. Esej filozoficzny. Czy życie człowieka jest absurdalne? Rozważ problem i uzasadnij swoje stanowisko, odwołując się do wybranych przez siebie poglądów filozoficznych.

Materiały pomocnicze:

• Gadacz T., Historia filozofii XX wieku, t. 2, Kraków 2009, s. 484‑499.

• Mary Warnock, Egzystencjalizm, Warszawa 2005.

• Tomasz Błaszczyk, Filozofia egzystencjalna Alberta Camusa, w: „Studia Europaea Gnesnensia”, 6/2012.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Gra edukacyjna” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.