Autor: Gabriela Iwińska

Temat: Elektroliza w roztworach wodnych

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

IX. Elektrochemia. Ogniwa i elektroliza. Uczeń:

7) przewiduje produkty elektrolizy stopionych tlenków, soli, wodorotlenków, wodnych roztworów kwasów i soli oraz zasad.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne

Uczeń:

• rozróżnia związki chemiczne, które są poddawane procesowi elektrolizy;

• pisze równania reakcji, zachodzące na elektrodach podczas elektrolizy wodnych roztworów wodorotlenków, kwasów i soli;

• proponuje produkty elektrolizy wodnych roztworów różnych grup związków chemicznych.

Strategie nauczania:

• strategia asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

• analiza materiału źródłowego oraz ćwiczenia uczniowskie;

• dyskusja;

• technika zdań podsumowujących;

• symulacja interaktywna;

• z użyciem e‑podręcznika.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• e‑podręcznik;

• rzutnik multimedialny.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Zaciekawienie i dyskusja: nauczyciel wykorzystuje informacje zawarte we wprowadzeniu i e‑materiale.

2. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele.

3. Rozpoznawanie wiedzy wyjściowej uczniów. Burza mózgów wokół procesu elektrolizy.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel zadaje pytanie: dlaczego związki chemiczne przewodzą prąd? Uczniowie zapisują na kartkach swoje odpowiedzi popisują je swoim imieniem i nazwiskiem i przekazują je nauczycielowi. Prowadzący zbiera kartki i prosi, by uczniowie dobrali się w pary i przeanalizowali tekst główny e‑materiału i układają do tekstu pytania, zapisują je w zeszytach.

2. Uczniowie, zgodnie z poleceniem prowadzącego, analizują w parach tekst źródłowy e‑materiału, zawarty w sekcji „Przeczytaj”, po czym zadają sobie nawzajem pytania, które układali do tekstu. Jeżeli wystąpią niezrozumiałe kwestie, uczniowie mogą zadawać pytania nauczycielowi, który wyjaśnia je na forum klasy.

3. Uczniowie pozostają w tym samych parach i pracują z symulacją interaktywną w medium bazowym.

4. Następnie uczniowie, aby sprawdzić swoją wiedzę, rozwiązują zamieszczone do medium trzy ćwiczenia.

5. Ćwiczenia uczniowskie. Nauczyciel podaje przykłady substancji. Uczniowie chętni lub wybrani podchodzą do tablicy i zapisują równania elektrolizy. Pozostali uczniowie weryfikują poprawność merytoryczną zapisów na tablicy.

6. Nauczyciel powtarza pytanie z pkt. pierwszego. Oddaje uczniom kartki z pierwotnymi odpowiedziami i prosi o ewentualną korektę.

7. Uczniowie samodzielnie sprawdzają swoją wiedzę wykonując ćwiczenia zawarte w e‑materiale – sprawdź się.

Faza podsumowująca:

1. W ramach podsumowania uczniowie wykonują ćwiczenie numer 9. Ewentualne problemy prowadzący omawia wraz z uczniami na forum klasy.

2. Jako podsumowanie lekcji nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio:

   • Przypomniałem/łam sobie, że...

   • Co było dla mnie łatwe...

   • Czego się nauczyłem/łam...

   • Co sprawiało mi trudność...

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują pozostałe zadania z e‑materiału – zestaw ćwiczeń.

Materiały pomocnicze:

• K. H. Lautenschläger, W. Schröter, A. Wanninger, Nowoczesne kompendium chemii, tłum. A. Dworak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2014.

• L. Jones, P. Atkins, Chemia ogólna : cząsteczki, materia, reakcje, tłum. J. Kuryłowicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać medium z sekcji „Symulacja interaktywna” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej w temacie „Elektroliza w roztworach wodnych”.