Scenariusz zajęć

Autor: Danuta Jyż‑Kuroś

Przedmiot: chemia

Temat: Co to takiego napoje izotoniczne i po co się je stosuje?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

XXI. Chemia wokół nas. Uczeń:

6) wyszukuje informacje na temat składników zawartych w kawie, herbacie, mleku, wodzie mineralnej, napojach typu cola w aspekcie ich działania na organizm ludzki.

Zakres rozszerzony

XXI. Chemia wokół nas. Uczeń:

6) wyszukuje informacje na temat składników zawartych w kawie, herbacie, mleku, wodzie mineralnej, napojach typu cola w aspekcie ich działania na organizm ludzki.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje cyfrowe.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • dokonuje podziału napojów ze względu na temperaturę podania;

  • analizuje skład wybranych typów napojów pod kątem wartości odżywczych;

  • wybiera rodzaj napoju w konkretnej sytuacji życiowej jako najkorzystniejszego dla zdrowia.

Strategie nauczania:

  • asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

  • burza mózgów;

  • dyskusja dydaktyczna;

  • analiza argumentów „za i przeciw”;

  • metoda lekcji odwróconej;

  • analiza materiału źródłowego;

  • ćwiczenia uczniowskie;

  • technika zdań podsumowujących.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach;

  • praca zbiorowa.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu/smartfony, tablety;

  • rzutnik multimedialny;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda

  • aplikacja Mentimeter.

Przed lekcją:

Metoda lekcji odwróconej – uczniowie w domu zapoznają się z blokiem tekstowym do omawianego tematu w e‑materiale – zakładka „Przeczytaj”.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

  1. Rozpoznawanie wiedzy wyjściowej uczniów. Burza mózgów wokół pojęcia „napoje izotoniczne”. Nauczyciel może wykorzystać aplikację Mentimeter z zastosowaniem smartfonów/tabletów.

  2. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują w portfolio.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel wyświetla na tablicy multimedialnej film edukacyjny z medium bazowego celem zebrania wiadomości dotyczących napojów izotonicznych – podział napojów, w tym izotoniczne, po co się je pije, kiedy i w jaki sposób, a jakich napojów należy unikać.

  2. Analiza argumentów „za i przeciw” – metoda stosowana tylko do analizy określonego problemu bez podejmowania decyzji. Nauczyciel dzieli klasę na dwie grupy. Przedstawia problem „Czy należy spożywać napoje izotoniczne?”, określa czas na przygotowanie argumentów, rozdaje arkusze papieru i mazaki grupom. określa zasady prezentacji argumentów. Grupy otrzymują na przemian trzykrotnie głos (np. po 5 min.).  Uczniowie przygotowują swoje wypowiedzi. Nauczyciel/uczeń, który prowadzi debatę, udziela głosu poszczególnym grupom, kontrolując czas wypowiedzi. Po 3‑krotnych wystąpieniach grup prowadzący może zapytać czy dyskusja wpłynęła na zmianę stanowiska poszczególnych zespołów.

  3. Uczniowie samodzielnie sprawdzają swoją wiedzę, wykonując ćwiczenia zawarte w e‑materiale – „Sprawdź się”.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel sprawdza wiedzę uczniów zadając przykładowe pytania: jaką rolę odgrywa woda w organizmie człowieka? Jakie czynniki wpływają na zapotrzebowanie dobowe na płynu u człowieka? Jak można podzielić napoje ze względu na temperaturę podania i zawartość alkoholu? Co to są napoje funkcjonalne? Jak dzieli się napoje ze względu na ich przeznaczenie? Co to są napoje izotoniczne? Jaki skład mają napoje izotoniczne?

  2. Jako podsumowanie lekcji nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie zamieszczają w swoim portfolio:

  • Przypomniałam/łem sobie, że...

  • Zaskoczyło mnie...

  • Dowiedziałem się...

  • Łatwe było dla mnie...

  • Trudne było dla mnie...

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia w e‑materiale – „Sprawdź się”.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Medium może być wykorzystane:

  • zgodnie z propozycją zawartą w scenariuszu;

  • dla uczniów nieobecnych na lekcji, jako formę uzupełnienia wiadomości;

  • na lekcji wychowawczej dotyczącej aktywnego spędzania wolnego czasu.

Materiały pomocnicze:

  1. Polecenia podsumowujące (nauczyciel przed lekcją zapisuje je na niewielkich kartkach):

  • Jaką rolę odgrywa woda w organizmie człowieka?

  • Jakie czynniki wpływają na zapotrzebowanie dobowe na płynu u człowieka?

  • Jak można podzielić napoje ze względu na temperaturę podania i zawartość alkoholu?

  • Co to są napoje funkcjonalne?

  • Jak dzieli się napoje ze względu na ich przeznaczenie?

  • Co to są napoje izotoniczne?

  • Jaki skład mają napoje izotoniczne?

  1. Arkusze papieru A3, mazaki.

  2. Materiały dla osób szczególnie zainteresowanych tematem:

  • https://ncez.pl/abc-zywienia-/zasady-zdrowego-zywienia/dla-kogo-napoje-izotoniczne-i-energetyczne

  • http://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-f5fe6031-bcd1-4073-9e41-c29fcccaa480