Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Aktywność zawodowa i bezrobocie w Polsce na tle innych krajów europejskich
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa III
Podstawa programowa
XV. Społeczeństwo i gospodarka Polski: rozmieszczenie ludności i struktura demograficzna, saldo migracji, struktura zatrudnienia i bezrobocie, urbanizacja i sieć osadnicza, warunki rozwoju rolnictwa, restrukturyzacja przemysłu, sieć transportowa, atrakcyjność turystyczna.
Uczeń:
5) wyjaśnia zmiany w strukturze zatrudnienia, podaje przyczyny bezrobocia i analizuje przestrzenne zróżnicowanie rynku pracy w Polsce.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
wymienia czynniki wpływające na stopień aktywności zawodowej ludności oraz jej zatrudnienia według sektorów gospodarki;
oblicza współczynnik aktywności zawodowej i stopę bezrobocia;
porównuje wartości współczynnika aktywności zawodowej i stopy bezrobocia w Polsce i innych krajach europejskich oraz proponuje przyczyny tego zróżnicowania.
Strategie nuaczania: konektywizm
Metody nauczania: dyskusja, praca z e‑materiałem, pogadanka
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy
Materiały pomocnicze
Fierla I. (red.), Geografia gospodarcza Polski, PWE, Warszawa 2004.
Rogacki H. (red.), Geografia społeczno‑gospodarcza Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Oficjalne dane statystyczne dotyczące aktywności zawodowej i bezrobocia:
Eurostat, Unemployment statistics;
Eurostat, Labour market participation statistics;
The World Bank, Labor force participation rate, total (% of total population ages 15+) (modeled ILO estimate);
The World Bank, Unemployment, total (% of total labor force) (modeled ILO estimate) (dostęp 2.12.2021).
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie obecności).
Dialog z uczniami mający na celu usystematyzowanie podstawowych wiadomości na temat ludności aktywnej i biernej zawodowo. W tym celu nauczyciel może wyświetlić na ekranie polecenie 1. z części „Przeczytaj” i poprosić chętnych uczniów o udzielenie odpowiedzi na forum klasy.
Przedstawienie celów lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel rozpoczyna burzę mózgów na temat czynników wpływających na stopień aktywności zawodowej ludności oraz jej zatrudnienia według sektorów gospodarki w różnych krajach. Następnie nauczyciel wyświetla fragment niniejszego e‑materiału i weryfikuje pomysły uczniów.
W kolejnej części lekcji nauczyciel rozpoczyna pogadankę na temat sposobów obliczania i przedstawiania współczynnika aktywności zawodowej i stopy bezrobocia w statystykach międzynarodowych. Może posiłkować się odpowiednim fragmentem e‑materiału wyświetlonym na ekranie.
Następnie nauczyciel dzieli uczniów na dwie grupy. Każda z grup ma za zadanie wykonać odpowiednie polecenia z części „Przeczytaj”. Grupa I – polecenie 2. i 3., a grupa II – polecenie 4. i 5. Uczniowie wykonują je, korzystając z tabletów lub komputerów.
Po zakończonej pracy w grupach zespoły zgłaszają swoje pomysły. Rozpoczyna się klasowa dyskusja, którą kieruje nauczyciel. Uczniowie, oprócz analizy wykresów, dokonują ich interpretacji i próbują wskazać przyczyny badanych zjawisk.
Po przeprowadzonej dyskusji nauczyciel wyświetla na ekranie mapy znajdujące się przed audiobookiem. Prosi uczniów o analizę map, wysłuchanie audiobooka i wykonanie do niego polecenia w parach. Po skończonej pracy chętni uczniowie zgłaszają swoje odpowiedzi do polecenia. Rozpoczyna się klasowa dyskusja, którą kieruje nauczyciel.
W kolejnej części lekcji nauczyciel wyświetla na tablicy zadania z bloku ćwiczeń interaktywnych. Wskazani uczniowie podchodzą do tablicy i rozwiązują je.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań i udzielanie na nie odpowiedzi przez uczniów.
Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów, ocenia pracę w grupach i przypomina cele zajęć.
Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.
Praca domowa
Wykonanie syntetycznej grafonotki dotyczącej tematu zajęć.
Można poprosić także o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended learning).
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Audiobook moze zostać wykorzystany podczas zajęć dotyczących przyczyn i skutków bezrobocia w regionach wysoko i słabo rozwiniętych (zakres rozszerzony: XXI. 6).