Dla nauczyciela
Autorka: Małgorzata Krzeszowska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Rozpad Jugosławii
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
VII. Współczesne stosunki międzynarodowe.
Uczeń:
2) wykazuje złożoność i wielopłaszczyznowość współczesnych stosunków międzynarodowych oraz współzależność państw w środowisku międzynarodowym.
Zakres rozszerzony
XIII. Ład międzynarodowy.
Uczeń:
2) przedstawia zmiany w międzynarodowym ładzie politycznym i gospodarczym w XXI w.;
10) przedstawia konflikty międzynarodowe i etniczne w nieunijnej części Europy; lokalizuje je, wyjaśnia ich przyczyny i konsekwencje.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wymienia współczesne państwa bałkańskie;
charakteryzuje ludność zamieszkującą Bałkany;
analizuje genezę i przebieg konfliktów na Bałkanach;
ocenia skutki rozpadu Jugosławii.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
mapa myśli;
rozmowa nauczająca;
linia chronologiczna;
dyskusja.
Formy zajęć:
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Zapoznanie z tematem i celami zajęć.
2. Weryfikacja wiedzy pierwotnej. Uczniowie tworzą na tablicy mapę myśli wokół pojęcia „Półwysep Bałkański”. Szczególną uwagę zwracają na aspekty narodowościowe, kulturowe i religijne. Następnie podkreślają myśli dotyczące krajów byłej Jugosławii.
Faza realizacyjna
1. Podział na sześć grup. Każda z grup dostanie za zadanie zapoznanie się z wydarzeniami dotyczącymi jednego z państw:
grupa 1 – Słowenia;
grupa 2 – Chorwacja;
grupa 3 – Bośnia i Hercegowina;
grupa 4 – Macedonia Północna;
grupa 5 – Serbia;
grupa 6 – Czarnogóra.
2. Uczniowie w grupach zapoznają się z sekcjami „Przeczytaj” i „Prezentacja multimedialna”, zwracając szczególną uwagę na wydarzenia dotyczące państwa, które zostało im przydzielone, i tworzą na kartkach linię chronologiczną. Linia chronologiczna może zostać uzupełniona przez informacje wyszukane w sieci.
3. Wyznaczone w grupach osoby prezentują na forum przygotowaną linię chronologiczną i omawiają krótko historię państwa ze szczególnym uwzględnieniem wydarzeń związanych z rozpadem Jugosławii.
4. Dyskusja na temat przyczyn i skutków związanych z rozpadem Jugosławii. Na koniec wybrana osoba podsumowuje rozmowę.
5. Dyskusja na temat wpływu wydarzeń związanych z rozpadem Jugosławii na obecną sytuację na Bałkanach. Uczniowie przedstawiają swoje spostrzeżenia dotyczące pozycji poszczególnych państw na arenie międzynarodowej. Wnioski z dyskusji umieszczają w ćwiczeniu 2 do prezentacji.
Faza podsumowująca
1. Praca w parach – wykonanie ćwiczeń 5–10 z sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie porównują swoje odpowiedzi z odpowiedziami innych par.
2. Wybrana/chętna osoba ponownie odczytuje temat lekcji, następnie podsumowuje zajęcia, wskazując, czego się dowiedziała.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia interaktywne.
Materiały pomocnicze:
Piotr Bein, NATO na Bałkanach. Rozpad Jugosławii, Warszawa 2005.
Leszek Podhorecki, Jugosławia. Dzieje narodów, państw i rozpad federacji, Warszawa 2000.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Na podstawie prezentacji multimedialnej uczniowie mogą przygotować się do lekcji powtórkowej.