Autorka: Małgorzata Krzeszowska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Rozpad Jugosławii

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

VII. Współczesne stosunki międzynarodowe.

Uczeń:

2) wykazuje złożoność i wielopłaszczyznowość współczesnych stosunków międzynarodowych oraz współzależność państw w środowisku międzynarodowym.

Zakres rozszerzony

XIII. Ład międzynarodowy.

Uczeń:

2) przedstawia zmiany w międzynarodowym ładzie politycznym i gospodarczym w XXI w.;
10) przedstawia konflikty międzynarodowe i etniczne w nieunijnej części Europy; lokalizuje je, wyjaśnia ich przyczyny i konsekwencje.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • wymienia współczesne państwa bałkańskie;

  • charakteryzuje ludność zamieszkującą Bałkany;

  • analizuje genezę i przebieg konfliktów na Bałkanach;

  • ocenia skutki rozpadu Jugosławii.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • mapa myśli;

  • rozmowa nauczająca;

  • linia chronologiczna;

  • dyskusja.

Formy zajęć:

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Zapoznanie z tematem i celami zajęć.

2. Weryfikacja wiedzy pierwotnej. Uczniowie tworzą na tablicy mapę myśli wokół pojęcia „Półwysep Bałkański”. Szczególną uwagę zwracają na aspekty narodowościowe, kulturowe i religijne. Następnie podkreślają myśli dotyczące krajów byłej Jugosławii.

Faza realizacyjna

1. Podział na sześć grup. Każda z grup dostanie za zadanie zapoznanie się z wydarzeniami dotyczącymi jednego z państw:

  • grupa 1 – Słowenia;

  • grupa 2 – Chorwacja;

  • grupa 3 – Bośnia i Hercegowina;

  • grupa 4 – Macedonia Północna;

  • grupa 5 – Serbia;

  • grupa 6 – Czarnogóra.

2. Uczniowie w grupach zapoznają się z sekcjami „Przeczytaj” i „Prezentacja multimedialna”, zwracając szczególną uwagę na wydarzenia dotyczące państwa, które zostało im przydzielone, i tworzą na kartkach linię chronologiczną. Linia chronologiczna może zostać uzupełniona przez informacje wyszukane w sieci.

3. Wyznaczone w grupach osoby prezentują na forum przygotowaną linię chronologiczną i omawiają krótko historię państwa ze szczególnym uwzględnieniem wydarzeń związanych z rozpadem Jugosławii.

4. Dyskusja na temat przyczyn i skutków związanych z rozpadem Jugosławii. Na koniec wybrana osoba podsumowuje rozmowę.

5. Dyskusja na temat wpływu wydarzeń związanych z rozpadem Jugosławii na obecną sytuację na Bałkanach. Uczniowie przedstawiają swoje spostrzeżenia dotyczące pozycji poszczególnych państw na arenie międzynarodowej. Wnioski z dyskusji umieszczają w ćwiczeniu 2 do prezentacji.

Faza podsumowująca

1. Praca w parach – wykonanie ćwiczeń 5–10 z sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie porównują swoje odpowiedzi z odpowiedziami innych par.

2. Wybrana/chętna osoba ponownie odczytuje temat lekcji, następnie podsumowuje zajęcia, wskazując, czego się dowiedziała.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia interaktywne.

Materiały pomocnicze:

  • Piotr Bein, NATO na Bałkanach. Rozpad Jugosławii, Warszawa 2005.

  • Leszek Podhorecki, Jugosławia. Dzieje narodów, państw i rozpad federacji, Warszawa 2000.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Na podstawie prezentacji multimedialnej uczniowie mogą przygotować się do lekcji powtórkowej.