Autor: Jarosław Dyrda

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Koncepcje narodu i czynniki narodotwórcze

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

IV. Aspekty etniczne życia społecznego.

Uczeń:

1) przedstawia różne koncepcje narodu (polityczną i etniczno‑kulturową); charakteryzuje czynniki narodotwórcze i sprzyjające zachowaniu tożsamości narodowej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• definiuje pojęcie narodu;

• porównuje różne koncepcje narodu;

• charakteryzuje czynniki narodotwórcze;

• omawia pojęcie tożsamości narodowej;

• wskazuje czynniki sprzyjające jej zachowaniu.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• analiza materiału źródłowego;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej;

• burza mózgów;

• mapa myśli.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Zapoznanie z tematem i celem zajęć.

2. Burza mózgów – zespół klasowy zastanawia się, czym jest naród. Propozycje uczniów są zapisywane na tablicy w postaci mapy myśli, na ich podstawie zostanie przygotowana notatka z lekcji dotycząca narodu.

Faza realizacyjna

1. Omówienie przez nauczyciela pojęcia naród i podanie czynników sprzyjających powstaniu narodu.

2. Przedstawienie koncepcji genezy narodu – zespół klasowy analizuje porównanie myślenia o narodzie w koncepcji etniczno‑kulturowej i politycznej na podstawie widźetu zamieszczonego w lekcji.

3. Rozmowa nauczająca na podstawie prezentacji multimedialnej o czynnikach narodotwórczych. Analiza poszczególnych czynników i ich znaczenia dla powstania narodu.

4. Zjawisko tożsamości narodowej – analiza tekstu źródłowego przez klasę i próba zdefiniowania, czym jest tożsamość narodowa oraz jakie jest jej znaczenie dla zachowania świadomości narodowej przez naród.

5. Podsumowanie zajęć – wskazanie, jak należy pielęgnować tożsamość narodową i jakie są elementy, które ją utrwalają.

Faza podsumowująca

1. Wykonanie notatki z lekcji, która zawiera podsumowanie zajęć.

2. Wykonanie ćwiczeń do prezentacji.

Praca domowa:

Wykonanie w domu ćwiczeń z modułu „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Paweł Kmiecik, Tożsamość narodowa i patriotyzm współczesnych Polaków, nowastrategia.org.pl.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku, prawo.sejm.gov.pl.

Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka, isap.sejm.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Prezentacja może być materiałem powtórkowym do lekcji lub sprawdzianu wiadomości.