Dla nauczyciela
Autor: Katarzyna Lewandowska
Przedmiot: Język polski
Temat: Śmierć w literaturze średniowiecznej
Grupa docelowa:
III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
określa przyczyny popularności tematu śmierci w literaturze i kulturze średniowiecznej,
poznaje średniowieczne podręczniki dobrego umierania,
wskazuje elementy ars moriendi w tekstach literackich,
wyjaśnia, na czym polega motyw danse macabre i jego funkcjonowanie w różnych tekstach kultury.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
metoda aktywizująca - spacer klasowy.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Śmierć w literaturze średniowiecznej”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Ilustracja interaktywna” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i rozwiązywać zadania.
Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie prezentacji na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i prosi uczniów, by na podstawie wiadomości zdobytych przed lekcją zaproponowali cel zajęć oraz kryteria sukcesu.
Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel wyświetla na tablicy ilustrację interaktywną z e‑materiału. Prosi wybraną osobę o odczytanie fragmentu Rozmowy Mistrza Polikarpa ze Śmiercią zamieszczonego w tej sekcji. Następnie poleca, by uczniowie pracując w parach, wykonali polecenie 1. Później prosi o przedstawienie efektów pracy przedstawicieli kilku zespołów i ocenia poprawność argumentacji.
Polecenie 2 towarzyszące ilustracji interaktywnej uczniowie wykonują wspólnie, przypominając sobie wcześniej, czym jest groteska.Uczniowie dzielą się na cztery grupy, każdy zespół będzie pracował z innym tekstem literackim zamieszczonym w sekcji „Audiobook”. Praca rozpoczyna się od wysłuchania przydzielonego tekstu, później uczniowie wykonują polecenia 1 i 2. Nauczyciel weryfikuje poprawność udzielonych odpowiedzi.
Nauczyciel wyświetla na tablicy treść ćwiczenia 1 i rycinę, która mu towarzyszy. Uczniowie udzielają spontanicznych odpowiedzi, jedna osoba notuje propozycje.
Faza podsumowująca:
Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Audiobook”.
Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy wylosowanej grupy. Prosi o samoocenę uczniów dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania. Dokonuje oceny pracy wybranych uczniów.
Praca domowa:
Wykonaj ćw. 2 z sekcji „Audiobook”.
Materiały pomocnicze:
Zrozumieć średniowiecze, opr. Roman Mazurkiewicz, Tarnów 1994.
Jerzy Woronczak, Studia o literaturze średniowiecza i renesansu, Wrocław 1993.
Witold Bobiński, Konteksty kulturowe w dydaktyce literatury, w: Polonista w szkole, pod red. Anny Janus‑Sitarz, Kraków 2004.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Ilustracja interaktywna” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.