Imię i nazwisko autora:

Elżbieta Kawecka

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Energia potencjalna sprężystości

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe.

Uczeń:
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.

V. Drgania.

Uczeń:
6) oblicza energię potencjalną sprężystości i uwzględnia ją w analizie przemian energii.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. definiuje pojęcie energii potencjalnej sprężystości,

2. wyjaśnia równoważność że energii potencjalnej sprężystości i pracy,

3. opisuje, jak obliczyć energię potencjalną sprężystości oscylatora harmonicznego,

4. interpretuje wykres zależności energii potencjalnej sprężystości od wychylenia z położenia równowagi,

5. analizuje obserwacje z życia codziennego związane z energią potencjalną sprężystości,

6. ocenia poprawność zaprojektowanego doświadczenia.

Strategie nauczania:

formative feedback - kształtująca (ucząca) informacja zwrotna lub ocenianie kształtujące

Metody nauczania:

Praca z wykorzystaniem multimediów, analiza pomysłów.

Formy zajęć:

- praca w parach,
- praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

film samouczek

Materiały pomocnicze:

e‑materiały: „Cechy ruchu harmonicznego”, „Praca mechaniczna i jej jednostka”.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Zaciekawienie (pogadanka wstępna): Nauczyciel omawia przykłady wykorzystania energii potencjalnej sprężystości, np. strzelanie z łuku, skoki na trampolinie, nakręcanie zegarka mechanicznego.

Rozpoznanie wiedzy wyjściowej uczniów w kontekście realizowanego tematu oraz nawiązanie do tej wiedzy. Pytania skierowane do uczniów:
-Jakie znasz rodzaje energii mechanicznej?
-Jak obliczamy pracę wykonana przy przesunięciu ciała?
-Podaj przykłady związku pracy z energią?

Faza realizacyjna:

- Nauczyciel omawia sposób pracy i zadania uczniów.
- Praca indywidualna - uczniowie oglądają film samouczek.
- Nauczyciel dzieli klasę na grupy 2‑osobowe (np. metodą losowania).
- Uczniowie analizują w parach ćwiczenia 1 -3 z e‑materiału.
- Nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela wskazówek.
- Praca w parach. Uczniowie rozwiązują polecenia aktywizujące umieszczone pod filmem samouczkiem.
- Nauczyciel obserwuje pracę uczniów, pomaga, wyjaśnia wątpliwości.

Faza podsumowująca:

- Nauczyciel sugeruje uczniom, że w domu mogliby samodzielnie wykonać eksperyment opisany w ćwiczeniu 8. Nauczyciel omawia doświadczenie i jego spodziewany wynik oraz wyjaśnia wątpliwości i odpowiada na pytania uczniów.

Praca domowa:

Dla chętnych uczniów - wykonanie doświadczenia opisanego w ćwiczeniu 8 z zestawu ćwiczeń. Dla tych, którzy nie będą mieli ochoty wykonywać tego doświadczenia - ćwiczenia: 4 i do wyboru jedno z zadań 5‑7.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Film samouczek „Energia potencjalna sprężystości” można wykorzystać podczas lekcji według scenariusza. Może być też wykorzystany przez uczniów do powtórzenia i utrwalenia wiadomości.