Dla nauczyciela
Autor: Jolanta Loritz‑Dobrowolska
Przedmiot: biologia
Temat: Znaczenie struktury przestrzennej wielocukrów dla ich właściwości biologicznych
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne:
Uczeń:
porządkuje informacje o wielocukrach;
bada rozkład skrobi przez enzymy;
szacuje wpływ cukrów na zdrowie człowieka.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm;
IBSE.
Metody i techniki nauczania:
nauczanie wyprzedzające;
ćwiczenia laboratoryjne;
pokaz uczniowski;
pokaz nauczycielski;
mapa pojęć.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu;
słuchawki;
grafika interaktywna zawarte w e‑materiale;
zestawy do badań wg załączników 1 i 2.
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treścią e‑materiału. Nauczyciel przygotowuje sprzęt i materiały do obserwacji i doświadczenia wg załączników 1 i 2.
Przebieg zajęć
Faza wstępna:
Nauczyciel pyta: „Co to jest polimer?” Uczniowie wyjaśniają, podają przykłady. „Co odpowiada za trawienie wielocukrów w organizmach żywych?” (Oczekiwana odpowiedź: enzymy).
Nauczyciel zaciekawia uczniów tematem: zapowiada sprawdzenie właściwości celulozy jako polimeru oraz działania enzymów na skrobię.
Faza realizacyjna:
Chętni uczniowie przygotowują doświadczenie pt. „Rozkład skrobi przez enzymy zawarte w środkach piorących” wg załącznika 2. Czas potrzebny do jego przeprowadzenia to około 30 minut od momentu wkroplenia jodyny, dlatego należy je rozpocząć na początku lekcji.
W czasie oczekiwania na wynik doświadczenia inna grupa uczniów przeprowadza w postaci pokazu badanie zgodnie instrukcją z załącznika 1. Dotyczy ono właściwości palnych różnych polimerów i powinno być wykonywane Z ZACHOWANIEM SZCZEGÓLNEJ OSTROŻNOŚCI. Pozostali uczniowie obserwują pokaz i w parach wypełniają karty z wynikami doświadczenia.
Po upływie 15 i 30 minut uczniowie obserwują zmiany, które zaszły w doświadczeniu ze skrobią. Wyniki doświadczenia zapisują w tabeli. Wspólnie ustalają i zapisują wniosek.
Na tablicy interaktywnej nauczyciel prezentuje grafikę interaktywną z e‑materiału, krótko porządkując informacje. Na jej podstawie uczniowie wykonują w parach mapę pojęć związanych z wielocukrami.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel sprawdza poprawność wypełnienia kart pracy, koryguje je, wyjaśnia wątpliwości. W razie potrzeby uczniowie wypowiadają się na temat pracy swojej i kolegów (elementy oceny koleżeńskiej): co ich zaskoczyło, co było trudne, a co łatwe.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia z e‑podręcznika. Wyszukaj w dostępnych źródłach produkty bogate w błonnik. Zrób listę tych, które spożywasz na co dzień, i tych, które jesz okazjonalnie. Wyciągnij wnioski.
Materiały pomocnicze:
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania grafiki interaktywnej:
Grafika interaktywna może zostać wykorzystana do powtórzenia i utrwalenia wiadomości przez uczniów. Można ją też stosować na lekcjach poświęconych fizjologii i odżywianiu człowieka.