Autor: Jolanta Loritz‑Dobrowolska

Przedmiot: biologia

Temat: Znaczenie struktury przestrzennej wielocukrów dla ich właściwości biologicznych

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• porządkuje informacje o wielocukrach;

• bada rozkład skrobi przez enzymy;

• szacuje wpływ cukrów na zdrowie człowieka.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• IBSE.

Metody i techniki nauczania:

• nauczanie wyprzedzające;

• ćwiczenia laboratoryjne;

• pokaz uczniowski;

• pokaz nauczycielski;

• mapa pojęć.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu;

• słuchawki;

• grafika interaktywna zawarte w e‑materiale;

• zestawy do badań wg załączników 1 i 2.

Przed lekcją:

Uczniowie zapoznają się z treścią e‑materiału. Nauczyciel przygotowuje sprzęt i materiały do obserwacji i doświadczenia wg załączników 1 i 2.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Nauczyciel pyta: „Co to jest polimer?” Uczniowie wyjaśniają, podają przykłady. „Co odpowiada za trawienie wielocukrów w organizmach żywych?” (Oczekiwana odpowiedź: enzymy).

2. Nauczyciel zaciekawia uczniów tematem: zapowiada sprawdzenie właściwości celulozy jako polimeru oraz działania enzymów na skrobię.

Faza realizacyjna:

1. Chętni uczniowie przygotowują doświadczenie pt. „Rozkład skrobi przez enzymy zawarte w środkach piorących” wg załącznika 2. Czas potrzebny do jego przeprowadzenia to około 30 minut od momentu wkroplenia jodyny, dlatego należy je rozpocząć na początku lekcji.

2. W czasie oczekiwania na wynik doświadczenia inna grupa uczniów przeprowadza w postaci pokazu badanie zgodnie instrukcją z załącznika 1. Dotyczy ono właściwości palnych różnych polimerów i powinno być wykonywane Z ZACHOWANIEM SZCZEGÓLNEJ OSTROŻNOŚCI. Pozostali uczniowie obserwują pokaz i w parach wypełniają karty z wynikami doświadczenia.

3. Po upływie 15 i 30 minut uczniowie obserwują zmiany, które zaszły w doświadczeniu ze skrobią. Wyniki doświadczenia zapisują w tabeli. Wspólnie ustalają i zapisują wniosek.

4. Na tablicy interaktywnej nauczyciel prezentuje grafikę interaktywną z e‑materiału, krótko porządkując informacje. Na jej podstawie uczniowie wykonują w parach mapę pojęć związanych z wielocukrami.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel sprawdza poprawność wypełnienia kart pracy, koryguje je, wyjaśnia wątpliwości. W razie potrzeby uczniowie wypowiadają się na temat pracy swojej i kolegów (elementy oceny koleżeńskiej): co ich zaskoczyło, co było trudne, a co łatwe.

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia z e‑podręcznika. Wyszukaj w dostępnych źródłach produkty bogate w błonnik. Zrób listę tych, które spożywasz na co dzień, i tych, które jesz okazjonalnie. Wyciągnij wnioski.

Materiały pomocnicze:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania grafiki interaktywnej:

Grafika interaktywna może zostać wykorzystana do powtórzenia i utrwalenia wiadomości przez uczniów. Można ją też stosować na lekcjach poświęconych fizjologii i odżywianiu człowieka.