Autor: Grzegorz Samotiuk

Przedmiot: historia

Temat: Europa w przededniu Wiosny Ludów. Rewolucja lutowa we Francji

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum

Podstawa programowa:

zakres rozszerzony

XXX. Europa i świat po kongresie wiedeńskim.

5) charakteryzuje przebieg Wiosny Ludów w Europie.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• poznaje żądania poszczególnych grup ludności w Europie w połowie XIX w., które doprowadziły do Wiosny Ludów;

• wyjaśnia, w jakich okolicznościach doszło do wybuchu rewolucji lutowej w 1848 r. we Francji;

• wymienia cele, o które walczyły poszczególne grupy społeczne we Francji i wyjaśnia różnice między nimi;

• opisuje deklarację programową Rządu Tymczasowego i ocenia zawarte w niej założenia.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm,

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• wykład,

• analiza tekstu źródłowego,

• dyskusja,

• pogadanka,

• praca z filmem.

Formy zajęć:

• praca w grupach,

• praca w parach,

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu,

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale,

• tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją:

Uczniowie zapoznają się z treścią e‑materiału (ale bez multimedium). Na jego podstawie przygotowują się do lekcji.

Faza wstępna:

1. Prowadzący lekcję określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Przedstawia kryteria sukcesu oraz wyświetla na tablicy temat lekcji.

2. Nauczyciel przypomina uczniom, jak wyglądała sytuacja w Europie i Francji po kongresie wiedeńskim. Pyta uczniów, co takiego wydarzyło się we Francji w lipcu 1830 r. i do czego doprowadziły te wydarzenia. Wybrana osoba odpowiada, nauczyciel udziela informacji zwrotnej.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przedstawia sytuację w Europie przed wybuchem rewolucyjnych wystąpień Wiosny Ludów. Omawia sytuację we Francji w lutym 1848 r. Przedstawia żądania ludu i rozwój wypadków do momentu ogłoszenia Republiki.

2. Praca w parach. Nauczyciel rozdaje kartki z deklaracją programową Rządu Tymczasowego, a uczniowie zapoznają się z tekstem źródłowym. Wspólnie z nauczycielem w trakcie dyskusji omawiają dokument: założenia oraz możliwość ich realizacji. Nauczyciel omawia działalność Rządu Tymczasowego, ilustrując go źródłami ikonograficznymi.

3. Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Każda z grup otrzymuje portret postaci związanej z rewolucją lutową z podpisanym imieniem i nazwiskiem. 1. Ludwik Filip, 2. François Guizot, 3. Louis Blanc, 4. Louis‑Eugène Cavaignac. Zadaniem grup jest odnalezienie informacji o postaciach i ich roli podczas wydarzeń rewolucyjnych we Francji 1848 r. Nauczyciel wyznacza czas na przygotowanie oraz wystąpienia.

4. Wystąpienia uczniów. Każda grupa wyłania jednego przedstawiciela, który omawia daną postać.

5. Po wystąpieniu czwartej grupy nauczyciel nawiązuje do postaci i omawia wydarzenia czerwcowe oraz końcowy skutek rewolucji lutowej – listopadowe wybory prezydenckie. Przedstawia sylwetkę Ludwika Napoleona Bonapartego.

6. Praca z multimedium. Uczniowie oglądają film, a następnie w parach wykonują dołączone do niego polecenia. Nauczyciel na koniec udziela uczniom informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie rozwiązują ćwiczenia 2 i 3. Pod kierunkiem nauczyciela omawiają przebieg wydarzeń we Francji (także jako pierwszy akt Wiosny Ludów). Odpowiadają na pytanie, kto zyskał, a kto stracił na rewolucji lutowej we Francji 1848 r.

2. Nauczyciel prosi wybranego ucznia albo uczennicę (może być także ochotnik) o podsumowanie lekcji. Pyta, który element był dla uczniów trudny i dlaczego.

3. Na zakończenie nauczyciel ocenia pracę wylosowanej grupy.

Praca domowa:

Oceń postawę burżuazji wobec robotników w trakcie rewolucji lutowej we Francji. Czy można powiedzieć, że rozdźwięk między tymi grupami społecznymi stanowił podstawę II Republiki?

Materiały pomocnicze:

Żywczyński M., Historia powszechna 1789–1870, Warszawa 2001.

Baszkiewicz J., Historia Francji, Wrocław 2008.

Falkowski J., Wspomnienia z roku 1848 i 1849. Część 1, Warszawa 1908.

Teksty źródłowe do nauki historii w szkole średniej. Od Wiosny Ludów do wojny francusko‑pruskiej, przedstawił J. Frejlich, z. 53, Kraków 1924.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Uczniowie mogą obejrzeć film wcześniej i opracować w domu swoje odpowiedzi, a następnie w czasie zajęć omówić je (zamiast pkt 6 fazy realizacyjnej).