Autor: Krzysztof Kowaluk

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Strukturalizm

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

I. Człowiek w społeczeństwie

Uczeń

2) wyjaśnia kwestię racjonalności, emocji, uczuć, temperamentu i charakteru w postępowaniu człowieka; rozróżnia inteligencję i inteligencję emocjonalną;

8) przedstawia różnorodne formy komunikowania się; wykazuje znaczenie komunikacji niewerbalnej w porozumiewaniu się.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• przedstawia podstawowe zasady strukturalizmu;

• interpretuje znaczenie strukturalizmu dla badań społecznych;

• wyjaśnia różnice między strukturalizmem a zachodnią tradycją humanistyczną.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• dyskusja.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

Troje uczniów przygotowuje prezentację na temat: „Strukturalizm jako opozycja wobec humanizmu”. Materiałem źródłowym są dwie pozycje: Andrzej Miś, Filozofia współczesna. Główne nurty, Warszawa 2002 (rozdziały: Humanizm i Antyhumanizm) oraz Jerzy Szacki, Historia myśli socjologicznej, Warszawa 2002 (rozdział Strukturalizm). Uczniowie mogą także korzystać z materiału z sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna

1. Praca z audiobookiem: „Strukturalizm - między nowoczesnością a ponowoczesnością” Po zapoznaniu się z materiałem uczniowie dyskutują o znaczeniu sformułowania: „język określa sposób myślenia i postrzegania świata”. Chętna osoba przedstawia wnioski.

2. Nauczyciel przedstawia cele i przedmiot zajęć.

Faza realizacyjna

1. Przedstawienie uczniowskiej prezentacji „Strukturalizm jako opozycja wobec humanizmu”. Po zakończeniu wystąpienia pozostali uczniowie zadają pytania prelegentom.

2. Burza mózgów i dyskusja. Uczniowie z pomocą nauczyciela wymieniają najważniejsze różnice między zachodnią tradycją humanistyczną a podejściem strukturalistycznym. Wybrana osoba zapisuje te różnice na tablicy.

3. Wspólna ocena wystąpienia oraz dyskusji. Nauczyciel odpowiada na pytania uczniów dotyczące teorii strukturalizmu.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel przedstawia krótko koncepcje filozoficzne wchodzące w zakres poststrukturalizmu oraz wyjaśnia ich związki ze strukturalizmem.

2. Wykonanie ćwiczeń 5–8 z sekcji „Sprawdź się”. Wspólne omówienie odpowiedzi.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia.

Materiały pomocnicze:

Andrzej Miś, Filozofia współczesna. Główne nurty, Warszawa 2002.

Jerzy Szacki, Historia myśli socjologicznej, Warszawa 2002.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Audiobook może zostać wykorzystany przez uczniów indywidualnie lub podczas zajęć w charakterze uzupełnienia głównego tematu.