Dla nauczyciela
Scenariusz zajęć
Autor: Agata Krzak, Krzysztof Błaszczak
Przedmiot: chemia
Temat: Obliczenia na podstawie praw elektrolizy.
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego, liceum, technikum, zakres rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
IX. Elektrochemia. Ogniwa i elektroliza. Uczeń:
7) przewiduje produkty elektrolizy stopionych tlenków, soli, wodorotlenków, wodnych roztworów kwasów i soli oraz zasad.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
przedstawia prawa elektrolizy w postaci wzorów;
wymienia stosowane w prawach elektrolizy parametry oraz ich jednostki;
wykorzystuje prawa elektrolizy w rozwiązywaniu różnych typów zadań.
Strategie nauczania:
asocjacyjna.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja dydaktyczna;
ćwiczenia uczniowskie;
film samouczek;
analiza materiału źródłowego;
technika zdań podsumowujących.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami z dostępem do Internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, kreda, marker;
rzutnik multimedialny.
Przebieg zajęć
Faza wstępna:
Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel zadaje uczniom przykładowe pytania: jakie reakcje zachodzą na katodzie i anodzie? Jakie produkty powstają w wyniku elektrolizy wodnego oraz stopionego chlorku sodu?
Rozpoznanie wiedzy wstępnej uczniów. Uczniowie starają się odpowiedzieć na pytanie: jakie prawa elektrolizy można wykorzystać w obliczeniach?
Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują w portfolio.
Faza realizacyjna:
Film samouczek. Nauczyciel wyświetla na tablicy multimedialnej film samouczek, który przedstawia przykłady rozwiązywania zadań przy wykorzystaniu praw elektrolizy. Na podstawie filmu uczniowie wykonują sketchnotatkę w zeszycie. Zapisują również po dwa pytania do filmu („Czemu...?”, „Dlaczego...?”). Po wyświetleniu filmu wybrani uczniowie podsumowują informacje uzyskane z filmu, kierując się swoją notatką. Następnie uczniowie wspólnie (z pomocą nauczyciela) odpowiadają na pytania postawione po obejrzeniu filmu.
Praca w parach. Uczniowie odpowiadają na pytania zadane do filmu samouczka. Potem reprezentanci przedstawiają swoje wyniki. W przypadku innych odpowiedzi lub wątpliwości uczniowie, którzy udzielili poprawnej odpowiedzi wyjaśniają rozwiązanie polecenia.
Uczniowie pracują w parach z częścią „Sprawdź się”, a w dalszej kolejności wykonują zadania. Nauczyciel może wyświetlić treść poleceń na tablicy multimedialnej. Po każdym przeczytanym poleceniu nauczyciel daje uczniom określony czas na zastanowienie się, a następnie chętny uczeń z danej pary udziela odpowiedzi/prezentuje rozwiązanie na tablicy. Pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej, proponując ewentualnie swoje pomysły. Nauczyciel w razie potrzeby koryguje odpowiedzi, dopowiada istotne informacje, udziela uczniom informacji zwrotnej.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel sprawdza wiedzę uczniów. Uczniowie na sklerotkach zapisują w skali od 1‑6 w jakim stopniu zrozumieli dane zadanie. W przypadku dużej liczby niższych cyfr, nauczyciel jeszcze raz wyjaśnia niezrozumiałe kwestie. Jeżeli noty są mieszane, to uczniowie, którzy lepiej zrozumieli dane zagadnienie wyjaśniają je uczniom z wątpliwościami.
Jako podsumowanie lekcji nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie zamieszczają w swoim portfolio:
Dziś nauczyłem/łam się, że...
Łatwe było dla mnie...
Trudności sprawiło mi...
Zaskoczyło mnie...
Wiadomości przedstawione na lekcji były podane w ... sposób.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia w e‑materiale – „Sprawdź się”.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Film samouczek może zostać wykorzystany przy przygotowywaniu się ucznia do sprawdzianu lub do zdobycia wiedzy w razie nieobecności ucznia na lekcji. Film może zostać użyty także jako podsumowanie lekcji.
Materiały pomocnicze:
Nauczyciel przygotowuje sklerotki.
Polecenia podsumowujące (nauczyciel przed lekcją zapisuje je na niewielkich kartkach):
Co to jest elektroliza?
Ile gramów miedzi wydzieli się na katodzie platynowej podczas elektrolizy wodnego roztworu )Indeks dolny 22 prądem o natężeniu 2A w czasie 9650 sekund?
Literatura dla chętnych uczniów:
http://sylwester_stepniak.users.sggw.pl/Z_31.pdf
https://wme‑z1.pwr.edu.pl/wp‑content/uploads/2019/10/Elektroliza‑aparat‑Hoffmana.pdf
http://chemia.wpt.kpswjg.pl/semestr2/temat3/temat3.html