Scenariusz zajęć

Autor: Agata Krzak, Krzysztof Błaszczak

Przedmiot: chemia

Temat: Obliczenia na podstawie praw elektrolizy.

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego, liceum, technikum, zakres rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

IX. Elektrochemia. Ogniwa i elektroliza. Uczeń:

7) przewiduje produkty elektrolizy stopionych tlenków, soli, wodorotlenków, wodnych roztworów kwasów i soli oraz zasad.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • przedstawia prawa elektrolizy w postaci wzorów;

  • wymienia stosowane w prawach elektrolizy parametry oraz ich jednostki;

  • wykorzystuje prawa elektrolizy w rozwiązywaniu różnych typów zadań.

Strategie nauczania:

  • asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja dydaktyczna;

  • ćwiczenia uczniowskie;

  • film samouczek;

  • analiza materiału źródłowego;

  • technika zdań podsumowujących.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami z dostępem do Internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, kreda, marker;

  • rzutnik multimedialny.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

  1. Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel zadaje uczniom przykładowe pytania: jakie reakcje zachodzą na katodzie i anodzie? Jakie produkty powstają w wyniku elektrolizy wodnego oraz stopionego chlorku sodu?

  2. Rozpoznanie wiedzy wstępnej uczniów. Uczniowie starają się odpowiedzieć na pytanie: jakie prawa elektrolizy można wykorzystać w obliczeniach?

  3. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują w portfolio.

Faza realizacyjna:

  1. Film samouczek. Nauczyciel wyświetla na tablicy multimedialnej film samouczek, który przedstawia przykłady rozwiązywania zadań przy wykorzystaniu praw elektrolizy. Na podstawie filmu uczniowie wykonują sketchnotatkę w zeszycie. Zapisują również po dwa pytania do filmu („Czemu...?”, „Dlaczego...?”). Po wyświetleniu filmu wybrani uczniowie podsumowują informacje uzyskane z filmu, kierując się swoją notatką. Następnie uczniowie wspólnie (z pomocą nauczyciela) odpowiadają na pytania postawione po obejrzeniu filmu.

  2. Praca w parach. Uczniowie odpowiadają na pytania zadane do filmu samouczka. Potem reprezentanci przedstawiają swoje wyniki. W przypadku innych odpowiedzi lub wątpliwości uczniowie, którzy udzielili poprawnej odpowiedzi wyjaśniają rozwiązanie polecenia.

  3. Uczniowie pracują w parach z częścią „Sprawdź się”, a w dalszej kolejności wykonują zadania. Nauczyciel może wyświetlić treść poleceń na tablicy multimedialnej. Po każdym przeczytanym poleceniu nauczyciel daje uczniom określony czas na zastanowienie się, a następnie chętny uczeń z danej pary udziela odpowiedzi/prezentuje rozwiązanie na tablicy. Pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej, proponując ewentualnie swoje pomysły. Nauczyciel w razie potrzeby koryguje odpowiedzi, dopowiada istotne informacje, udziela uczniom informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel sprawdza wiedzę uczniów. Uczniowie na sklerotkach zapisują w skali od 1‑6 w jakim stopniu zrozumieli dane zadanie. W przypadku dużej liczby niższych cyfr, nauczyciel jeszcze raz wyjaśnia niezrozumiałe kwestie. Jeżeli noty są mieszane, to uczniowie, którzy lepiej zrozumieli dane zagadnienie wyjaśniają je uczniom z wątpliwościami.

  2. Jako podsumowanie lekcji nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie zamieszczają w swoim portfolio:

  • Dziś nauczyłem/łam się, że...

  • Łatwe było dla mnie...

  • Trudności sprawiło mi...

  • Zaskoczyło mnie...

  • Wiadomości przedstawione na lekcji były podane w ... sposób.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia w e‑materiale – „Sprawdź się”.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Film samouczek może zostać wykorzystany przy przygotowywaniu się ucznia do sprawdzianu lub do zdobycia wiedzy w razie nieobecności ucznia na lekcji. Film może zostać użyty także jako podsumowanie lekcji.

Materiały pomocnicze:

  1. Nauczyciel przygotowuje sklerotki.

  2. Polecenia podsumowujące (nauczyciel przed lekcją zapisuje je na niewielkich kartkach):

  • Co to jest elektroliza?

  • Ile gramów miedzi wydzieli się na katodzie platynowej podczas elektrolizy wodnego roztworu Cu(NO 3 )Indeks dolny 2 prądem o natężeniu 2A w czasie 9650 sekund?

  1. Literatura dla chętnych uczniów:

  • http://sylwester_stepniak.users.sggw.pl/Z_31.pdf

  • https://wme‑z1.pwr.edu.pl/wp‑content/uploads/2019/10/Elektroliza‑aparat‑Hoffmana.pdf

  • http://chemia.wpt.kpswjg.pl/semestr2/temat3/temat3.html