Dla nauczyciela
Autor: Ewa Orlewicz
Przedmiot: Filozofia
Temat: Ideał fenomenologii
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele lekcji (językiem ucznia):
Zrekonstruujesz, na podstawie tekstu źródłowego, kluczowe idee fenomenologii świadomości Husserla.
Określisz, na czym polega specyfika metody fenomenologicznej.
Zastanowisz się nad zastosowaniami metody fenomenologicznej w nauce.
Cele operacyjne. Uczeń:
rekonstruuje, na podstawie tekstu źródłowego, kluczowe idee fenomenologii świadomości Husserla;
określa, na czym polega specyfika metody fenomenologicznej;
zastanawia się nad zastosowaniami metody fenomenologicznej w nauce.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
rozmowa kierowana;
mapa myśli.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel, po zalogowaniu na platformie, wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika temat lekcji. Nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”, omawia zaprezentowane cele. Uczniowie ustalają kryteria sukcesu.
Dyskusja wprowadzająca. Nauczyciel, po wyświetleniu dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym przed lekcją e‑materiałem. Jeśli większość uczniów nie przeczytała tekstu, nauczyciel inicjuje rozmowę kierowaną wprowadzającą w temat.
Faza realizacyjna:
Praca z tekstem źródłowym. Nauczyciel dzieli klasę na pięć grup. Zadaniem każdej z nich jest przygotowanie odpowiedzi na pytania dotyczące fragmentów tekstu Krzysztofa Michalskiego zamieszczone w zakładce „Przeczytaj”. Po wykonaniu zadania zespoły prezentują wyniki pracy na forum klasy w kolejności wyznaczonej przez nauczyciela.
Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Mapa myśli”. Odczytanie polecenia do multimedium: Wskaż na mapie myśli koncepcje epistemologiczne. Wynotuj podobieństwa i różnice między tymi koncepcjami a poglądami Husserla. Wspólna praca całego zespołu klasowego nad odpowiedziami.
Wybrana osoba głośno odczytuje polecenie nr 2 z zakładki „Mapa myśli”: Scharakteryzuj trzy koncepcje relacji między podmiotem a przedmiotem poznania (obiektywizm, subiektywizm, Husserl). Zdecyduj, z którą zgadzasz się najbardziej, a z którą najmniej, i uzasadnij swój wybór. Uczniowie wspólnie wykonują zadanie.
Praca z zestawem ćwiczeń. W zależności od liczebności klasy nauczyciel może wykorzystać zaproponowane w e‑materiale ćwiczenia do pracy indywidualnej lub grupowej, może też wprowadzić elementy rywalizacji. Zarówno odpowiedzi na pytania zamknięte, jak i otwarte powinny zostać omówione na forum klasy. Ostatnie zadanie może zostać zaproponowane jako praca domowa.
Faza podsumowująca:
Na koniec zajęć nauczyciel raz jeszcze wyświetla na tablicy interaktywnej lub przy użyciu rzutnika temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście wyświetlonych treści prosi uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach nauczyłem się…
Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują ćwiczenie nr 8 zawarte w sekcji „Sprawdź się”. Przygotowują uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.
Materiały pomocnicze:
Słownik‑przewodnik filozoficzny. Osoby, problemy, terminy, oprac. zbiorowe, Lublin 2012.
K. Michalski, Heidegger i filozofia współczesna, Warszawa 1978.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Mapa myśli” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.