Autor: Karolina Leśniak

Temat: Wyzwania Polski na drodze do odbudowy po II wojnie światowej

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• omawia skutki polityczne, demograficzne, kulturowe i społeczne II wojny światowej dla Polski;

• porównuje przedwojenną i powojenną mapę Polski oraz strukturę narodowościową;

• na podstawie danych i mapy ocenia, jak zmiany mogły wpłynąć na kształt powojennej Polski;

• wskazuje przeszkody w odbudowie gospodarczej Polski po wojnie.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Wyzwania Polski na drodze do odbudowy po II wojnie światowej”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel przedstawia cele lekcji i temat zajęć.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji?

3. Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie ćwiczenia 3 z sekcji „Sprawdź się”.  Uczniowie indywidualnie wykonują zadanie, a następnie wspólnie udzielają odpowiedzi.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie sobie tekstu z pierwszego podrozdziału lekcji (przemówienie Władysława Gomułki) i o zastanowienie się w parach nad odpowiedzią na pytanie pod tekstem. Uczniowie omawiają w parach tekst, następnie wybrana para udziela odpowiedzi na pytanie.

2. Nauczyciel prosi uczniów o przyjrzenie się zabytkom zniszczonym przez Niemców w czasie II wojny światowej. Zadaje pytanie: Dlaczego akurat te zabytki zostały zniszczone? Uczniowie zgłaszają swoje propozycje odpowiedzi, nauczyciel może uzupełniać informacje, jeśli uzna to za konieczne.

3. Nauczyciel prosi uczniów o przyjrzenie się mapie zawartej w e‑materiale oraz wykresom przedstawiającym strukturę narodowościową społeczeństwa polskiego przed wojną i po niej.

4. Nauczyciel wyświetla uczniom filmy edukacyjne. Następnie dzieli uczniów na cztery grupy. Wszystkie grupy wykonują polecenie 4: „Przeanalizuj, czy zmiany terytorialne i struktury narodowościowej Polski, do których doszło po wojnie, były korzystne czy niekorzystne dla naszego państwa. Uzasadnij odpowiedź”. Uczniowie wymieniają poszczególne zmiany w powojennej Polsce i rozstrzygają, czy były one korzystne, czy nie.

5. Prowadzący dzieli tablicę na dwie części zatytułowane „Szanse” i „Zagrożenia”. Prosi uczniów, aby zgłaszali się i podawali szanse i zagrożenia dla odbudowy polskiej gospodarki po wojnie.

Faza podsumowująca:

1. W ramach podsumowania uczniowie wykonują ćwiczenie 7: samodzielnie przygotowują odpowiedź na zawarte w nim pytanie. Wybrani uczniowie przedstawiają wyniki swojej pracy.

2. Wskazany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia 1 i 2 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

A. Dziurak, M. Gałęzowski, Ł. Kamiński, F. Musiał, Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918–1989, Warszawa 2010.

Historia Polski w liczbach, t. 1, Państwo, społeczeństwo, oprac. A. Wyczański i in., Warszawa 2003.

A. Sowa, Historia polityczna Polski 1944–1991, Kraków 2011.

Wskazówki metodyczne:

Film edukacyjny można wykorzystać do podsumowania skutków II wojny św. dla  powojennej Polski np. w lekcji powtórkowej.