Dla nauczyciela
Autorka: Anna Rabiega
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Odpowiedzialność Prezydenta RP
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
III. Organy władzy publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej.
Uczeń:
5) wykazuje znaczenie, jakie dla pozycji ustrojowej Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ma fakt wyborów powszechnych; przedstawia kompetencje Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej: ceremonialno‑reprezentacyjne, w stosunku do rządu, parlamentu i władzy sądowniczej, w polityce zagranicznej oraz bezpieczeństwa państwa; analizuje – z wykorzystaniem wyników badań opinii publicznej – poziom legitymizacji społecznej władzy prezydenckiej.
Zakres rozszerzony
VIII. Modele sprawowania władzy.
Uczeń:
2) analizuje sposób wyboru i charakteryzuje formę (jednoosobowa lub kolegialna) głowy państwa we współczesnych republikach; odróżnia prerogatywy Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej od innych jego uprawnień.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
analizuje kwestię odpowiedzialności osób zajmujących wysokie stanowiska państwowe;
wyjaśnia różnice między odpowiedzialnością polityczną i konstytucyjną;
charakteryzuje zakres odpowiedzialności Prezydenta RP.
Strategie nauczania:
konstruktywizm,
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
metoda układanki;
analiza materiałów źródłowych;
ćwiczenia interaktywne.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Uczniowie zapoznają się z wypowiedzią Sørena Kierkegaarda zawartą we wprowadzeniu do e‑materiałów.
2. Dyskusja: Na czym polega aktualność słów dziewiętnastowiecznego filozofa? Czy politycy powinni ponosić odpowiedzialność za swoje działania? W jakim stopniu?
3. Przedstawienie tematu i celów zajęć.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie dzielą się na cztery grupy. Każdy zespół analizuje kwestię odpowiedzialności organów władzy w innym, opisanym w e‑materiale, aspekcie:
władza bez ograniczeń;
pierwsze ograniczenia;
odpowiedzialność w republice;
odpowiedzialność: za co i przed kim?
Uczniowie omawiają zagadnienie w grupach, upewniając się, że wszyscy jej członkowie dobrze je rozumieją.
Następnie uczniowie łączą się w nowe grupy w taki sposób, by w każdej z nich znalazła się przynajmniej jedna osoba z każdej z pierwotnych grup. W nowych grupach uczniowie wyjaśniają sobie wzajemnie to, co każdy z nich analizował w pierwotnych grupach.
2. Animacja. Uczniowie zapoznają się z pytaniami dołączonymi do multimedium (ćwiczenie 1), a następnie oglądają animację i wykonują zadanie. W razie potrzeby animację można obejrzeć dwukrotnie, by uczniowie mieli okazję uzupełnić/zweryfikować zanotowane odpowiedzi.
3. Chętne/wybrane osoby przedstawiają swoje rozwiązania na forum. Pozostali uczniowie uzupełniają je i weryfikują ich poprawność.
4. Uczniowie samodzielnie rozwiązują ćwiczenia interaktywne 1‑4.
5. Uczniowie w parach rozwiązują ćwiczenia 5‑8. Chętne/wybrane pary odczytują swoje rozwiązania, a pozostali uczniowie weryfikują ich poprawność.
Faza podsumowująca
1. Nauczyciel prosi uczniów, by podali słowa kluczowe („hasztagi”) dla omawianego tematu i zapisuje je na tablicy. Następnie uczniowie krótko wyjaśniają, dlaczego wybrane pojęcia są dla tematu istotne.
Praca domowa:
1. Prezydent RP odpowiedzialny przed Bogiem i historią czy przed Trybunałem Stanu? Rozważ wady i zalety każdej z tych form odpowiedzialności głowy państwa.
Materiały pomocnicze:
Søren Kierkegaard, Albo‑albo.
Ustawa Zasadnicza Republiki Federalnej Niemiec z dnia 24.05.1949 r., biblioteka.sejm.gov.pl.
Ustawa z dnia 17 marca 1921 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, biblioteka.sejm.gov.pl.
Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r., prawo.sejm.gpv.pl.
Marek Barański, Odpowiedzialność konstytucyjna w Rzeczypospolitej Polskiej, rebus.us.edu.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Animacja może być dla uczniów inspiracją do stworzenia własnej prezentacji multimedialnej nt. odpowiedzialności konstytucyjnej prezydena.