Autor: Dawid Tarczyński

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Zasady wnoszenia apelacji i kasacji w sprawach karnych

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

XI. System prawa w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

19) znajduje wzory apelacji i je analizuje; przedstawia, w jakich sytuacjach Sąd Najwyższy w Rzeczypospolitej Polskiej może rozpoznać pozytywnie skargę kasacyjną.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia, czym jest i na czym polega postępowanie odwoławcze;

• analizuje zasady wnoszenia apelacji;

• analizuje proces wnoszenia kasacji;

• tworzy projekty apelacji i kasacji.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• analiza materiału źródłowego;

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

Uczniowie zapoznają się z treścią sekcji „Przeczytaj”, aby aktywnie uczestniczyć w dyskusji i rozwiązywać zadania.

Faza wstępna

1. Chętne/wybrane osoby odpowiadają na pytania:

• Jak nazywają się w prawie karnym instytucje, które służą do odwoływania się od wyroków lub ich zaskarżenia?

• Jakie są sposoby odwoływania się od wyroków sądowych lub ich zaskarżania?

Pozostali uczniowie weryfikują poprawność wypowiedzi i uzupełniają je.

2. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

Faza realizacyjna

1. Praca w parach. Uczniowie analizują treść apelacji i przepisy Kodeksu postępowania karnego dołączone do ćw. 10 w sekcji „Sprawdź się”. Następnie wykonują ćwiczenie. Wspólne omówienie odpowiedzi.

2. Praca z animacją. Po zapoznaniu się z materiałem dotyczącym kasacji uczniowie wykonują notatki, które wykorzystają w następnym etapie zajęć.

3. Podział na cztery grupy. Każda z nich, wykorzystując zasoby internetowe, przygotowuje wskazany projekt pisma:

• grupy I i III – projekt apelacji do sądu II instancji w związku ze skazaniem hipotetycznego oskarżonego za dowolnie wybrane przestępstwo;

• grupy II i IV – projekt kasacji do Sądu Najwyższego w związku z oddaleniem apelacji skazanego (za dowolnie wybrane przestępstwo) przez sąd II instancji.

4. Po wyznaczonym czasie reprezentanci grup prezentują wyniki pracy i zapisują najważniejsze informacje na tablicy.

5. Dyskusja na temat różnic między apelacją i kasacją. Chętne/wybrane osoby przedstawiają wnioski.

Faza podsumowująca

1. Wykonanie w parach ćwiczeń 6–9 z sekcji „Sprawdź się”. Wspólne omówienie odpowiedzi i wyjaśnienie wątpliwości.

2. Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy wylosowanej grupy. Prosi o samoocenę uczniów dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania. Następnie ocenia pracę wybranych uczniów.

Praca domowa:

1. Przygotuj notatkę z lekcji z podziałem na najważniejsze informacje dotyczące apelacji i kasacji – ich elementów i zasad wnoszenia.

Materiały pomocnicze:

• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego, isap.sejm.gov.pl.

• Stanisław Waltoś, Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2009.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Animacja może być wykorzystana do lekcji powtórzeniowej lub jako materiał do przygotowania prezentacji multimedialnej o zasadach wnoszenia kasacji w sprawach karnych.