Autor: Dawid Tarczyński

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Zasady wnoszenia apelacji i kasacji w sprawach karnych

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

XI. System prawa w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

19) znajduje wzory apelacji i je analizuje; przedstawia, w jakich sytuacjach Sąd Najwyższy w Rzeczypospolitej Polskiej może rozpoznać pozytywnie skargę kasacyjną.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • wyjaśnia, czym jest i na czym polega postępowanie odwoławcze;

  • analizuje zasady wnoszenia apelacji;

  • analizuje proces wnoszenia kasacji;

  • tworzy projekty apelacji i kasacji.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • burza mózgów;

  • analiza materiału źródłowego;

  • dyskusja;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

Uczniowie zapoznają się z treścią sekcji „Przeczytaj”, aby aktywnie uczestniczyć w dyskusji i rozwiązywać zadania.

Faza wstępna

1. Chętne/wybrane osoby odpowiadają na pytania:

  • Jak nazywają się w prawie karnym instytucje, które służą do odwoływania się od wyroków lub ich zaskarżenia?

  • Jakie są sposoby odwoływania się od wyroków sądowych lub ich zaskarżania?

Pozostali uczniowie weryfikują poprawność wypowiedzi i uzupełniają je.

2. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

Faza realizacyjna

1. Praca w parach. Uczniowie analizują treść apelacji i przepisy Kodeksu postępowania karnego dołączone do ćw. 10 w sekcji „Sprawdź się”. Następnie wykonują ćwiczenie. Wspólne omówienie odpowiedzi.

2. Praca z animacją. Po zapoznaniu się z materiałem dotyczącym kasacji uczniowie wykonują notatki, które wykorzystają w następnym etapie zajęć.

3. Podział na cztery grupy. Każda z nich, wykorzystując zasoby internetowe, przygotowuje wskazany projekt pisma:

  • grupy I i III – projekt apelacji do sądu II instancji w związku ze skazaniem hipotetycznego oskarżonego za dowolnie wybrane przestępstwo;

  • grupy II i IV – projekt kasacji do Sądu Najwyższego w związku z oddaleniem apelacji skazanego (za dowolnie wybrane przestępstwo) przez sąd II instancji.

4. Po wyznaczonym czasie reprezentanci grup prezentują wyniki pracy i zapisują najważniejsze informacje na tablicy.

5. Dyskusja na temat różnic między apelacją i kasacją. Chętne/wybrane osoby przedstawiają wnioski.

Faza podsumowująca

1. Wykonanie w parach ćwiczeń 6–9 z sekcji „Sprawdź się”. Wspólne omówienie odpowiedzi i wyjaśnienie wątpliwości.

2. Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy wylosowanej grupy. Prosi o samoocenę uczniów dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania. Następnie ocenia pracę wybranych uczniów.

Praca domowa:

1. Przygotuj notatkę z lekcji z podziałem na najważniejsze informacje dotyczące apelacji i kasacji – ich elementów i zasad wnoszenia.

Materiały pomocnicze:

  • Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego, isap.sejm.gov.pl.

  • Stanisław Waltoś, Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2009.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Animacja może być wykorzystana do lekcji powtórzeniowej lub jako materiał do przygotowania prezentacji multimedialnej o zasadach wnoszenia kasacji w sprawach karnych.