Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autorki: Magdalena Fuhrmann
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Analiza danych – argumentowanie, wnioskowanie i formułowanie twierdzeń o prawidłowościach
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa I
Podstawa programowa
I. Metody badań geograficznych i technologie geoinformacyjne: wywiady, badania ankietowe, analiza źródeł kartograficznych, wykorzystanie technologii informacyjno‑komunikacyjnych i geoinformacyjnych do pozyskania, tworzenia zbiorów, analizy i prezentacji danych przestrzennych.
Uczeń:
7) rozumie istotę identyfikowania zależności przyczynowo‑skutkowych, funkcjonalnych i czasowych między elementami przestrzeni geograficznej, argumentowania, wnioskowania i formułowania twierdzeń o prawidłowościach.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne
Uczeń:
omawia zasady analizy danych,
opisuje dane przedstawione w tabeli,
przeprowadza analizę danych zawartych w tabeli i wskazuje relacje pomiędzy zmiennymi.
Strategie nauczania: asocjacyjna
Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE
Formy pracy: praca indywidualna, praca w parach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, zeszyt przedmiotowy, rocznik statystyczny
Materiały pomocnicze
Strona internetowa Głównego Urzędu Statystycznego
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Nauczyciel przedstawia cele lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć, korzystając z metody burza mózgów, zadaje pytanie: gdzie i kiedy można się zetknąć z zagadnieniami związanymi z interpretacją danych? (można posłużyć się np. artykułami z prasy codziennej – „Gazeta Wyborcza”, „Polityka”, „Newsweek”).
Uczniowie zapoznają się z filmem samouczkiem. Wykonują polecenie zawarte w tej części e‑materiału.
Nauczyciel wyświetla uczniom nowy zestaw danych z rocznika statystycznego. Następuje praca w parach – analiza danych przyporządkowanych do miejsca zamieszkania uczniów (miasta, gminy itp.), wyszukiwanie informacji na podstawie roczników statystycznych.
Uczniowie na forum klasy przedstawiają dane opracowane podczas analizy, podają wnioski. Sprawdzają poprawność swoich interpretacji, uzupełniają notatki, nanoszą ewentualne poprawki.
Uczniowie wykonują ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się” (wybrane przez nauczyciela). Nauczyciel weryfikuje poprawność odpowiedzi, w razie potrzeby wspiera uczniów.
Faza podsumowująca
Przypomnienie celów lekcji.
Podsumowanie wiedzy zaprezentowanej na lekcji poprzez krótkie omówienie poszczególnych etapów analizy danych.
Nauczyciel ocenia pracę uczniów podczas zajęć, biorąc pod uwagę ich możliwości i zaangażowanie.
Praca domowa
Utrwalenie wiadomości przedstawionych na lekcji.
Nauczyciel parom albo małym zespołom przydziela jedno zagadnienie społeczno‑gospodarcze dotyczące gminy/powiatu szkoły. Uczniowie przygotowują projekt na temat zmian zjawisk, prezentują dane i przygotowują ich interpretację. Zakres danych ustala nauczyciel.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Film samouczek zawarty w e‑materiale może posłużyć do samodzielnego kształcenia uczniów. Może zostać wykorzystany w czasie zajęć dotyczących możliwości wykorzystania metod badań geograficznych (zakres rozszerzony: I. 1).