Dla nauczyciela
Autor: Anna Grabarczyk
Przedmiot: Język polski
Temat: Cierpiąca dusza
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności.
Cele operacyjne. Uczeń:
dowie się, czym charakteryzuje się depresja;
porówna zaburzenia depresyjne z postawą dekadencką;
pozna teksty kultury będące świadectwem zaburzeń depresyjnych;
pozna niektóre mechanizmy i zjawiska socjologiczne, które mogą mieć wpływ na zaburzenia nastroju i wystąpienie stanów depresyjnych.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja;
mapa myśli;
debata.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie, korzystając z różnych źródeł, analizują zjawisko depresji: czym się charakteryzuje, z czego wynika, jak się objawia, kogo dosięga.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat i cele zajęć. Prosi, by na ich podstawie uczniowie sformułowali kryteria sukcesu.
Uczniowie wymieniają obserwacje i przemyślenia w formie dyskusji (na temat podany przed zajęciami). Następnie tworzą mapę myśli wokół hasła depresja.
Faza realizacyjna:
Uczniowie zapoznają się z treścią sekcji „Audiobook” i indywidualnie wymieniają cechy wspólne dla dekadentów przełomu XIX i XX wieku oraz współczesnych hipsterów. Następnie piszą, jaka jest różnica między osobami cierpiącymi na depresję młodzieńczą w okresie nastoletniego buntu a hipsterami.
Nauczyciel inicjuje debatę „za” i „przeciw” na temat: Czy depresja może być formą buntu? Czy atmosfera epoki wywiera wpływ na ludzkie nastroje i sposoby przeżywania rzeczywistości? Zadaniem uczniów jest zaprezentowanie argumentów „za” i „przeciw” oraz przekonanie innych do swoich poglądów. Uczniowie uzyskują od nauczyciela informacje, jak należy dyskutować, wyrażać swoje zdanie bez prowokacji i osobistych ataków. Każda grupa musi mieć taki sam czas na wypowiedź.
Przebieg:
- Podział uczniów na dwie grupy.
- Wyznaczenie czasu na przygotowanie argumentów.
- Prezentacja argumentów.
- Podsumowanie wyników debaty oraz ocena jakości i siły argumentów.
Faza podsumowująca:
Uczniowie w kilkuosobowych grupach wykonują ćwiczenia i polecenia z sekcji „Prezentacja”. Nauczyciel prosi przedstawicieli zespołów o przedstawienie odpowiedzi. Na zakończenie chętny uczeń podsumowuje zajęcia.
Praca domowa:
Przygotuj wypowiedź argumentacyjną na co najmniej 400 słów na temat zaburzeń depresyjnych i porównania ich z postawą dekadencką.
Materiały pomocnicze:
Antoni Kępiński, Melancholia, Kraków 2014.
Dariusz Piechota, Hipsterzy w lustrze dekadentów, [w:] “Prace Literackie” 2016 (R. LVI).
Wskazówki metodyczne
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Film” do podsumowania lekcji.