Autorka: Małgorzata Krzeszowska

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Temperament – jego istota, źródła i wpływ na społeczne zachowania człowieka

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

I. Człowiek w społeczeństwie.

Uczeń:

1) charakteryzuje klasyczne koncepcje osobowości;

2) wyjaśnia kwestię racjonalności, emocji, uczuć, temperamentu i charakteru w postępowaniu człowieka; rozróżnia inteligencję i inteligencję emocjonalną.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia pojęcie temperamentu;

• omawia składowe temperamentu;

• analizuje wybrane teorie temperamentu.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• mapa myśli;

• metoda plakatu;

• metoda kuli śnieżnej;

• dyskusja.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu zajęć: „Temperament – jego istota, źródła i wpływ na społeczne zachowania człowieka” i celów zajęć.

2. Weryfikacja wiedzy potocznej. Uczniowie indywidualnie przygotowują mapy myśli związane z tematem. Wybrana lub chętna osoba zapisuje propozycje na tablicy. Reszta zespołu klasowego uzupełnia mapę swoimi pomysłami.

Faza realizacyjna

1. Metoda kuli śnieżnej. Uczniowie w parach ustalają definicję temperamentu, zapisują na kartce, potem łączą się w czwórki i ósemki pracujące dalej nad definicją. Na koniec wspólnie decydują i wybierają definicję spośród zaproponowanych.

2. Praca w trzech grupach. Zespoły losują jedną z teorii i na podstawie materiałów w sekcji Przeczytaj opracowują zagadnienia.

• gr. I – teoria Hipokratesa i Galena;

• gr. II – interakcyjna koncepcja temperamentu Alexandra Thomassa i Stelli Chess;

• gr. III –regulacyjna teoria temperamentu.

Grupy przygotowują plakaty dotyczące tych teorii, na których zawierają najistotniejsze ich aspekty. Następnie prezentują plakaty na forum klasy i omawiają wylosowaną teorię.

3. Praca w parach – gra interaktywna. Po rozwiązaniu quizu porównanie wyników z rezultatami innych par. Na koniec omówienie pytań, które sprawiły trudność.

4. Podział na grupy i przygotowanie argumentów do dyskusji dotyczącej zagadnień poruszonych w ćwiczeniu 2 dołączonym do gry. Uczniowie dyskutują, a następnie wybrane osoby przedstawiają wnioski, które są zapisywane w odpowiedzi do ćwiczenia.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 6–8 z sekcji Sprawdź się. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą i ustalają jedną wersję odpowiedzi.

2. Wybrana lub chętna osoba ponownie odczytuje temat lekcji, następnie podsumowuje zajęcia, wskazując, czego się dowiedziała.

Praca domowa:

Wykonaj pozostałe ćwiczenia z sekcji Sprawdź się.

Materiały pomocnicze:

Jan Strelau, Psychologia temperamentu, Warszawa 2020.

Jan Strelau, Temperament osobowość działanie, Warszawa 1985.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Gra interaktywna” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.