Dla nauczyciela
Autorka: Małgorzata Krzeszowska
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Temperament – jego istota, źródła i wpływ na społeczne zachowania człowieka
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
I. Człowiek w społeczeństwie.
Uczeń:
1) charakteryzuje klasyczne koncepcje osobowości;
2) wyjaśnia kwestię racjonalności, emocji, uczuć, temperamentu i charakteru w postępowaniu człowieka; rozróżnia inteligencję i inteligencję emocjonalną.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśnia pojęcie temperamentu;
omawia składowe temperamentu;
analizuje wybrane teorie temperamentu.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
mapa myśli;
metoda plakatu;
metoda kuli śnieżnej;
dyskusja.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Przedstawienie tematu zajęć: „Temperament – jego istota, źródła i wpływ na społeczne zachowania człowieka” i celów zajęć.
2. Weryfikacja wiedzy potocznej. Uczniowie indywidualnie przygotowują mapy myśli związane z tematem. Wybrana lub chętna osoba zapisuje propozycje na tablicy. Reszta zespołu klasowego uzupełnia mapę swoimi pomysłami.
Faza realizacyjna
1. Metoda kuli śnieżnej. Uczniowie w parach ustalają definicję temperamentu, zapisują na kartce, potem łączą się w czwórki i ósemki pracujące dalej nad definicją. Na koniec wspólnie decydują i wybierają definicję spośród zaproponowanych.
2. Praca w trzech grupach. Zespoły losują jedną z teorii i na podstawie materiałów w sekcji Przeczytaj opracowują zagadnienia.
gr. I – teoria Hipokratesa i Galena;
gr. II – interakcyjna koncepcja temperamentu Alexandra Thomassa i Stelli Chess;
gr. III –regulacyjna teoria temperamentu.
Grupy przygotowują plakaty dotyczące tych teorii, na których zawierają najistotniejsze ich aspekty. Następnie prezentują plakaty na forum klasy i omawiają wylosowaną teorię.
3. Praca w parach – gra interaktywna. Po rozwiązaniu quizu porównanie wyników z rezultatami innych par. Na koniec omówienie pytań, które sprawiły trudność.
4. Podział na grupy i przygotowanie argumentów do dyskusji dotyczącej zagadnień poruszonych w ćwiczeniu 2 dołączonym do gry. Uczniowie dyskutują, a następnie wybrane osoby przedstawiają wnioski, które są zapisywane w odpowiedzi do ćwiczenia.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 6–8 z sekcji Sprawdź się. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą i ustalają jedną wersję odpowiedzi.
2. Wybrana lub chętna osoba ponownie odczytuje temat lekcji, następnie podsumowuje zajęcia, wskazując, czego się dowiedziała.
Praca domowa:
Wykonaj pozostałe ćwiczenia z sekcji Sprawdź się.
Materiały pomocnicze:
Jan Strelau, Psychologia temperamentu, Warszawa 2020.
Jan Strelau, Temperament osobowość działanie, Warszawa 1985.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Gra interaktywna” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.