Dla nauczyciela
Autor: Stanisław Mrozowicz
Przedmiot: Historia 2022, Historia
Temat: Organizacja państwa Mieszka I
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
ocenia, czy na podstawie dostępnych źródeł można w pełni scharakteryzować państwo Mieszka I.
identyfikuje i umieszcza na mapie informacje z tych źródeł.
decyduje, kim chciałby być w państwie Mieszka.
wyjaśnia kontrowersje wokół Dagome iudex.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego (porównawcza);
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Przybliżenie przez nauczyciela wyświetlonych na tablicy: tematu i celów lekcji. Określenie wiążących dla uczniów kryteriów sukcesu.
Nauczyciel inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat lekcji.
Faza realizacyjna:
Praca w grupach z treścią e‑materiału. Każda z nich opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”:
Grupa 1 – Przypadek majestatu Mieszka I
Grupa 2 - Dyżurna drużyna
Grupa 3 - Społeczeństwo – wierni, ale bierni
Grupa 4 - Spis z natury
Po zakończeniu pracy przedstawiciele zespołów prezentują przydzielone zagadnienie. Pozostali uczniowie sporządzają notatki, mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.Praca z multimedium („Schemat”). Uczniowie zapoznają się z medium i wykonują polecenie nr 1 „Zapoznaj się z mapą interaktywną. Dokonaj porównania najmniejszego i największego zasięgu państwa Mieszka I na podstawie opisu z Dagome iudex.”.
Nauczyciel wprowadza uczniów w treść polecenia nr 2 „Wymień nazwy geograficzne ziem, które tworzyły trzon państwa Polan.”. Uczniowie wykonują je w parach, a następnie porównują swoje rozwiązanie z innym zespołem omawiając kolejno wykonane kroki.
Uczniowie wykonują w parach ćwiczenia nr od 1 do 3, które zostały wyświetlone na tablicy. Nauczyciel śledzi na platformie postępy uczestników zajęć, sprawdza poprawność wykonanych zadań, omawiając je wraz z uczniami.
Nauczyciel wyświetla kolejne ćwiczenia nr od 4 do 7, które uczniowie wykonują w czteroosobowych grupach. Po każdym zakończonym zadaniu wybrana grupa prezentuje swoje rozwiązanie.
Faza podsumowująca:
Jako podsumowanie lekcji „Organizacja państwa Mieszka I” nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio: Przypomniałam/Przypomniałem sobie, że... Co było dla mnie łatwe... Czego się nauczyłam/nauczyłem... Co sprawiało mi trudność...
Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenie nr 8 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
M. Barański, Historia Polski średniowiecznej, Poznań 2012
S. Koper, Piastowie. Wędrówki po Polsce pierwszej dynastii, Warszawa 2013
M. Maciorowski, B. Maciejewska, Władcy Polski. Historia na nowo opowiedziana, Warszawa 2018
J. Strzelczyk, Mieszko I, Poznań
S. Szczur, Historia Polski. Średniowiecze, Warszawa 2013
Wskazówki metodyczne:
Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Schemat”, aby przygotować się do późniejszej pracy.