Autor: Stanisław Mrozowicz

Temat: Organizacja państwa Mieszka I

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• ocenia, czy na podstawie dostępnych źródeł można w pełni scharakteryzować państwo Mieszka I.

• identyfikuje i umieszcza na mapie informacje z tych źródeł.

• decyduje, kim chciałby być w państwie Mieszka.

• wyjaśnia kontrowersje wokół Dagome iudex.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Przybliżenie przez nauczyciela wyświetlonych na tablicy: tematu i celów lekcji. Określenie wiążących dla uczniów kryteriów sukcesu.

2. Nauczyciel inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Praca w grupach z treścią e‑materiału. Każda z nich opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”:
   Grupa 1 – Przypadek majestatu Mieszka I 
   Grupa 2 - Dyżurna drużyna
   Grupa 3 - Społeczeństwo – wierni, ale bierni
   Grupa 4 - Spis z natury
   Po zakończeniu pracy przedstawiciele zespołów prezentują przydzielone zagadnienie. Pozostali uczniowie sporządzają notatki, mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

2. Praca z multimedium („Schemat”). Uczniowie zapoznają się z medium i wykonują polecenie nr 1 „Zapoznaj się z mapą interaktywną. Dokonaj porównania najmniejszego i największego zasięgu państwa Mieszka I na podstawie opisu z Dagome iudex.”.

3. Nauczyciel wprowadza uczniów w treść polecenia nr 2 „Wymień nazwy geograficzne ziem, które tworzyły trzon państwa Polan.”. Uczniowie wykonują je w parach, a następnie porównują swoje rozwiązanie z innym zespołem omawiając kolejno wykonane kroki.

4. Uczniowie wykonują w parach ćwiczenia nr od 1 do 3, które zostały wyświetlone na tablicy. Nauczyciel śledzi na platformie postępy uczestników zajęć, sprawdza poprawność wykonanych zadań, omawiając je wraz z uczniami.

5. Nauczyciel wyświetla kolejne ćwiczenia nr od 4 do 7, które uczniowie wykonują w czteroosobowych grupach. Po każdym zakończonym zadaniu wybrana grupa prezentuje swoje rozwiązanie.

Faza podsumowująca:

1. Jako podsumowanie lekcji „Organizacja państwa Mieszka I” nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio: Przypomniałam/Przypomniałem sobie, że... Co było dla mnie łatwe... Czego się nauczyłam/nauczyłem... Co sprawiało mi trudność...

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenie nr 8 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

• M. Barański, Historia Polski średniowiecznej, Poznań 2012

• S. Koper, Piastowie. Wędrówki po Polsce pierwszej dynastii, Warszawa 2013

• M. Maciorowski, B. Maciejewska, Władcy Polski. Historia na nowo opowiedziana, Warszawa 2018

• J. Strzelczyk, Mieszko I, Poznań

• S. Szczur, Historia Polski. Średniowiecze, Warszawa 2013

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Schemat”, aby przygotować się do późniejszej pracy.