Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Rola Kościoła w zachowaniu dorobku antyku

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• opisuje przejawy rozkładu politycznego, gospodarczego i kulturalnego Europy po upadku cesarstwa zachodniego;

• wyjaśnia rolę klasztorów w zachowaniu dorobku antyku;

• charakteryzuje dokonania zasłużonych dla kultury ludzi kościoła wczesnego średniowiecza.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja;

• mapa myśli.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Rola Kościoła w zachowaniu dorobku antyku”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Schemat interaktywny” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

2. Uczniowie podsumowują swoją wiedzę z wykorzystaniem mapy myśli. Każdy uczeń na środku kartki A4 wpisuje główne hasło „Powstawanie łacińskiego kręgu cywilizacyjnego” i rysuje gałęzie mapy. Powinny rozchodzić się promieniście i rozdzielać na kolejne gałęzie. Słowa, które zostaną umieszczone nad gałęziami, powinny być słowami kluczami, które wyrażają istotę myśli lub zagadnienia.

3. Chętni/wybrani uczniowie przygotowują prezentację na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

1. Prowadzący lekcję określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Przedstawia kryteria sukcesu oraz wyświetla na tablicy temat lekcji.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji - w zależności od liczebności klasy i czasu, prosi o omówienie przygotowanych mapy myśli przez wybranych uczniów. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej?

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranej osobie (lub ochotnikowi) zaprezentowanie swojej pracy przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko dyskutują o prezentacji, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i je uzupełniać.

2. Praca z multimedium („Schemat interaktywny”). Uczniowie w zespołach dwuosobowych zapoznają się z treścią polecenia 2: „Oceń, czy administrację kościelną można nazwać kontynuatorką administracji cywilnej imperium rzymskiego” i wykonują je wspólnie. Następnie przedstawiciel wybranej pary prezentuje odpowiedź. Wyniki pracy omawiane są na forum i komentowane przez nauczyciela.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie indywidualnie wykonują na czas ćwiczenia od 1 do 8, od łatwiejszych do trudniejszych. Nauczyciel na platformie śledzi postępy uczestników zajęć. Osoba, która poprawnie rozwiąże zadania jako pierwsza, wygrywa, a nauczyciel może nagrodzić uczniów ocenami za aktywność.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów.

Praca domowa:

1. Wykonaj polecenie 3 dołączone do multimedium: „Wyjaśnij, za pomocą jakich działań Kościół przyczynił się do przetrwania kultury rzymskiej”.

2. Wykonaj ćwiczenie 9. Przygotuj uzasadnienie poprawnej odpowiedzi.

Materiały pomocnicze:

T. Manteuffel, Historia powszechna. Średniowiecze, Warszawa 2012.

T. Manteuffel, Kultura Europy średniowiecznej, Warszawa 1974.

K. Modzelewski, Barbarzyńska Europa, Warszawa 2004.

R. Michałowski, Historia powszechna. Średniowiecze, Warszawa 2009.

Ziemskie dzieje Kościoła, „Pomocnik Historyczny Polityki” 7/2015, red. L. Będkowski.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Schemat” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.