Dla nauczyciela

Autor: Marcin Sawicki

Przedmiot: historia

Temat: Beczka prochu. Kryzys sueski i wojna sześciodniowa

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

zakres rozszerzony

LII. Dekolonizacja, integracja i nowe konflikty.

Uczeń:

1) opisuje przebieg i specyfikę konfliktów w Wietnamie oraz wojen arabsko‑izraelskich i ocenia ich skutki.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • omawia przebieg kryzysu sueskiego oraz wojny sześciodniowej;

  • dokonuje selekcji materiału faktograficznego związanego z tematem;

  • przedstawia przyczyny i skutki konfliktu palestyńskiego z różnych punktów widzenia – mocarstw światowych, Żydów i Arabów.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego (porównawcza);

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu;

  • arkusze szarego papieru;

  • kolorowe pisaki.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją:

Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Beczka prochu. Kryzys sueski i wojna sześciodniowa”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

Faza wstępna:

  1. Prowadzący lekcję określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Wyświetla na tablicy temat lekcji.

  2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej? Uczniowie przypominają okoliczności powstania państwa Izrael, wyjaśniają przyczyny konfliktu izraelsko‑arabskiego oraz przypominają skutki wojny Izraela z Ligą Arabską w latach 1948–1949.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel prosi wskazaną (lub wylosowaną osobę) o krótkie omówienie przyczyn kryzysu sueskiego, a drugą – przebiegu i skutków wojny sześciodniowej. W razie potrzeby uzupełnia informacje.

  2. Praca z multimedium („Schemat”). Prowadzący prosi, aby uczniowie zapoznali się z ilustracją, a następnie wykonali polecenie 2: wyjaśnili, w jaki sposób twórca karykatury przedstawił role poszczególnych państw i organizacji w tamtych wydarzeniach. Wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie się do niej ustosunkowują. Nauczyciel w razie potrzeby ją uzupełnia.

  3. Praca w grupach. Nauczyciel tłumaczy, na czym polega praca kuratora wystawy muzealnej. Następnie dzieli uczniów na cztery zespoły. Zadaniem zespołów będzie opracowanie wystaw muzealnych o kryzysie sueskim (dwie grupy) oraz wojnie sześciodniowej (dwie grupy). Uczniowie mają do zagospodarowania trzy sale muzealne. W grupach powinni zdecydować, jakie eksponaty umieścić na wystawie (np. tablice informacyjne, artefakty, ilustracje, makiety itp.). Uczniowie na planszach powinni zaplanować układ wystawy oraz rozmieszczenie eksponatów. Zespoły uwzględniają różne punkty widzenia na przyczyny, przebieg i skutki obu konfliktów – żydowski, arabski, perspektywę mocarstw światowych oraz wpisują sytuację na Bliskim Wschodzie w kontekst zimnowojenny. Uczniowie powinni też uwzględnić wymowę wystawy, nie ograniczać się jedynie do zaprezentowania eksponatów. Należy zwrócić uwagę, że wystawa muzealna nie powinna promować agresji i przemocy w stosunkach międzyludzkich i międzynarodowych.

  4. Dwie wylosowane grupy przedstawiają swoje projekty: jedna opowiada o wystawie dotyczącej kryzysu sueskiego, druga – wojny sześciodniowej.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel podsumowuje i ocenia prace uczniów, biorąc pod uwagę kreatywność, wartość merytoryczną oraz walory wychowawcze wystawy.

  2. Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi albo uczennicy (może być także ochotnik) podsumowanie lekcji „Beczka prochu. Kryzys sueski i wojna sześciodniowa”. Pyta, który element był dla uczniów trudny i dlaczego.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia 4 i 5 z sekcji „Sprawdź się”: rozważ zagrożenia i szanse, które niesie ze sobą omawiany konflikt zbrojny zarówno z państwem żydowskim, jak i krajami arabskimi.

Materiały pomocnicze:

P. Johnson, Historia świata od roku 1917 do lat 90‑tych, Warszawa 2016.

R. Kaczmarek, Historia Polski 1914–1989, Warszawa 2010.

S.S. Montefiore, Jerozolima. Biografia, tłum. M. Antosiewicz, W. Jeżewski, Warszawa 2011.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą zapoznać się ze schematem przed zajęciami i przygotować swoje odpowiedzi na polecenia. Wówczas w szkole następuje czytanie i ocena koleżeńska opracowań uczniów.

Sprawdź się