| |
| |
| |
| III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony |
| Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
III. Planowanie i przeprowadzanie obserwacji lub doświadczeń oraz wnioskowanie na podstawie ich wyników. Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
10) przeprowadza wybrane obserwacje, pomiary i doświadczenia korzystając z ich opisów; planuje i modyfikuje ich przebieg; formułuje hipotezę i prezentuje kroki niezbędne do jej weryfikacji;
19) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu.
X. Fale i optyka. Uczeń:
19) opisuje przykłady zjawisk optycznych w przyrodzie: miraże, czerwony kolor zachodzącego Słońca, zjawisko Tyndalla. |
Kształtowane kompetencje kluczowe: | Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji, kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii, kompetencje cyfrowe, kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się. |
| Uczeń:
dowie się, czym jest efekt Tyndalla; pozna mechanizm powstawania tego zjawiska; nauczy się dostrzegać opisywany efekt w otaczającej go rzeczywistości. |
| |
| merytoryczna dyskusja wprowadzająca, obserwacja, doświadczenia, podsumowująca rozmowa kierowana |
| |
| |
| laser lub latarka, płaskie naczynie z wodą, mleko |
|
|
Nauczyciel rozpoczynając lekcję powinien zaciekawić uczniów poprzez wykonanie prostego doświadczenia:
- do płaskiego naczynia wlewa wodę, a następnie kieruje na nie światło latarki lub lasera (najlepiej, gdyby pomieszczenie, w którym wykonywane jest doświadczenie, było zaciemnione),
- do wody dolewa mleka, dokładnie miesza powstały roztwór, a następnie powtarza krok ze źródłem światła.
Uczniowie powinni zaobserwować, że wiązka światła po przejściu przez roztwór wody i mleka uległa rozszerzeniu.
Po wykonaniu doświadczenia nauczyciel rozpoczyna z uczniami rozmowę na temat przyczyn zaobserwowanego zjawiska. W tej części lekcji należy przypomnieć, czym jest zjawisko rozproszenia światła. |
|
– nauczyciel zadaje uczniom pytanie, gdzie w życiu codziennym mogą dostrzec podobny efekt,
– uczniowie w odpowiedzi powinni powiedzieć o: sprzątaniu zakurzonych pomieszczeń, jeździe we mgle, smugach światła przedostających się przez korony drzew
– jeśli któregoś z tych elementów zabraknie, nauczyciel powinien nakierować uczniów na jego podanie,
– nauczyciel komentuje podane przez uczniów przykłady,
– nauczyciel opowiada uczniom o zastosowaniu zjawiska Tyndalla do pomiaru zanieczyszczeń środowiska, określania stężeń roztworów, badań okulistycznych, etc. Mówi także o efekcie Tyndalla w medycynie estetycznej. – uczniowie, na podstawie informacji uzyskanych od nauczyciela, mają za zadanie ułożyć pytania dotyczące tematu, które następnie zadadzą swoim kolegom z klasy,
– uczniowie po kolei prezentują ułożone pytania,
– nauczyciel ocenia trafność zaprezentowanych pytań,
– pozostali członkowie zespołu klasowego udzielają odpowiedzi na zadane pytania,
– nauczyciel ocenia poprawność odpowiedzi. |
|
Nauczyciel pyta uczniów, co zapamiętali z lekcji, a następnie przeprowadza z nimi rozmowę, podczas której przypomina poznane zagadnienia. Poprzez analizę wypowiedzi uczniów nauczyciel określa w jakim stopniu osiągnięte zostały wyznaczone cele. |
|
Zadaniem uczniów jest zapoznanie się z symulacją dołączoną do materiału oraz wykonanie ośmiu zadań znajdujących się w tym materiale. |
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium | Symulacja może być wykorzystana w pracy samodzielnej ucznia przed lekcją i być wprowadzeniem do tematu. |