Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Pokaż ćwiczenia:

Sprawdź się

RwF7UMBwiqXWN1
Ćwiczenie 1
Spośród podanych niżej zjawisk wybierz te, którym może ulegać światło. Możliwe odpowiedzi: 1. odbicie, 2. dudnienie, 3. załamanie, 4. interferencja, 5. indukcja, 6. rozproszenie
R19iK029Zwg0Z1
Ćwiczenie 2
Z podanych wyrazów wybierz te, które utworzą logiczną wypowiedź. W wyniku oddziaływania z powierzchnią gładką/ chropowatą równoległa wiązka światła ulega odbiciu/ załamaniu stając się tym samym wiązką zbieżną/ rozbieżną. Zjawisko to nazywamy rozproszeniem/ rozszczepieniem.
RSNGnIO8yCNgw1
Ćwiczenie 3
Określ prawdziwość poniższych zdań. Pierwszą osobą, która zaobserwowała efekt zwany dziś efektem Tyndalla był Faraday. PRAWDA\ FAŁSZ
Tyndall wykorzystał opisywane zjawisko do badania czystości zbiorników wypełnionych powietrzem.PRAWDA\ FAŁSZ
Rozmiar cząsteczek, na których następuje rozproszenie jest znacznie większy niż długość fali padającego światła λ, na skutek czego, nie mogą one odbić tego światła.PRAWDA\ FAŁSZ

2
Ćwiczenie 4
RnHFc1COGKaLw
Zaznacz czynniki, które mają wpływ na rozproszenie Tyndalla. Możliwe odpowiedzi: 1. długość fali światła padającego, 2. średnica cząsteczek, na których zachodzi rozproszenie, 3. współczynnik załamania ośrodka, w którym znajdują się cząsteczki rozpraszające
Wskazówka

Przeanalizuj starannie wyrażenie podane w tekście.

RpJVvoq6VKQaY2
Ćwiczenie 5
Zaznacz wszystkie obrazki, na których widoczny jest efekt Tyndalla.
Źródło: dostępny w internecie: https://pixabay.com/photos/rainbow-river-nature-landscape-2424647/ [dostęp 6.03.2022 r.], dostępny w internecie: https://pxhere.com/en/photo/606499 [dostęp 6.03.2022 r.], dostępny w internecie: https://pixabay.com/photos/lake-morning-haze-scattering-2816802/ [dostęp 6.03.2022 r.], dostępny w internecie: https://unsplash.com/photos/-0_ww2ACIw8 [dostęp 6.03.2022 r.], dostępny w internecie: https://www.pikist.com/free-photo-sdaef [dostęp 6.03.2022 r.].
RWphm7ZpfmSnN
Ćwiczenie 5
Zaznacz opisy wszystkich obrazków, na których widoczny jest efekt Tyndalla: Możliwe odpowiedzi: 1. Zdjęcie przedstawia jezioro otoczone górami. Na powierzchni wody widać odblask światła słonecznego., 2. Na zdjęciu na ciemnym tle widać tylko światła samochodu i rozszerzające się jasne smugi świetlne biegnące od lamp samochodowych., 3. Zdjęcie przedstawia korony drzew sfotografowane od dołu. Z jednego punktu, gdzie za drzewami znajduje się słońce, rozchodzą się w dół i na boki jasne, rozszerzające się smugi świetlne., 4. Zdjęcie przedstawia krajobraz z tęczą na niebie., 5. Zdjęcie przedstawia wnętrze pokoju. Przez okno wpada jasna smuga światła.
2
Ćwiczenie 6

Zapoznaj się z fragmentem artykułu Jacka Pniewskiego Tyndall i Rayleigh wokół nas, a następnie na jego podstawie wywnioskuj poprawne odpowiedzi.

Jak wykorzystać rozpraszanie

Zjawisko będące tematem artykułu można wykorzystać do różnych celów. Jeden z bardziej znanych to możliwość określania na przykład stężenia zawiesiny w roztworze oraz rozmiarów i masy jej cząstek. Urządzenie, które do tego służy zasadniczo składa się ze źródła światła oraz fotodetektora ustawionych pod pewnym kątem do siebie i jest nazywane nefelometrem lub turbidymetrem (ang. nephelometer, turbidimeter). Wielu osobom znane jest być może z chemii prawo Lamberta‑Beera , które opisuje zależność absorbancji A od stężenia roztworu c przy danej długości drogi światła w roztworze l oraz rodzaju roztworu opisanego stałą alfa, czyli de facto zależność „siły rozpraszania” od gęstości cząstek (np. barwnika) znajdujących się w roztworze. Dzięki pomiarowi rozpraszania możemy w ten sposób badać m.in. zanieczyszczenie środowiska.

Pniewski J., 2017: Tyndall i Rayleigh wokół nas, Optyka, 45, 2, 66–68.

R10WO604wNGRW
Nefelometr to urządzenie służące do: Możliwe odpowiedzi: 1. pomiaru światła rozproszonego przez zawiesiny w cieczach lub gazach, 2. bezpośredniego pomiaru stężenia zawiesiny
R1IHPvBvI0FMp
Prawo Lamberta-Beera określa: Możliwe odpowiedzi: 1. zależność absorbcji od stężenia roztworu, 2. zależność rozproszenia od stężenia roztworu
R1O5b0A08FvuI
Pomiar rozproszenia światła: Możliwe odpowiedzi: 1. umożliwia pomiar zanieczyszczenia gleby, 2. umożliwia pomiar zanieczyszczenia powietrza
3
Ćwiczenie 7

Przeczytaj fragment artykułu na temat efektu Tyndalla w cieczach. Dotyczy on występowania zjawiska Tyndalla pod wodą i jego obserwowania podczas nurkowania.

Efekt Tyndalla, zjawisko Tyndalla (w nurkowaniu ang. Visual Reversal) - związane również z nurkowaniem zjawisko fizyczne powiązane z rozpraszaniem się światła na cząstkach zawiesiny w wodzie.
Jeżeli przez roztwór koloidalny przechodzi wiązka światła to rozprasza się ona na cząstkach zawiesiny. Zjawisko opisał w 1859 irlandzki naukowiec John Tyndall.
Ze względu na to, że na powierzchni odległe obiekty wydają się lekko rozmyte, pod wodą mózg nurka odbiera część obiektów (na przykład ścianę rafy) jako znajdujące się dalej. Zjawisko może zmieniać nasze postrzeganie odległości pod wodą zmieniając odczucie przybliżania przedmiotów pod wodą ze względu na zjawisko refrakcji.

Efekt Tyndalla. Źródło: http://www.nurkopedia.pl/index.php/Efekt_Tyndalla

REM9H9iAq5HE1
Uzupełnij zdanie:
Ringu7zFHn7ww3
Ćwiczenie 8
Uporządkuj kroki, które pozwolą na wykonanie doświadczenia ilustrującego zjawisko Tyndalla. Elementy do uszeregowania: 1. Dokładnie wymieszaj., 2. Wlej do naczynia mleko bądź dodaj białko., 3. W ciemnym pomieszczeniu skieruj na naczynie wiązkę światła., 4. Przygotuj naczynie z wodą.