Imię i nazwisko autora:

Józef Ginter

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Matematyczny opis fali

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzający zapis podstawy programowej dla kształcenia rozszerzonego

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.

II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:

7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. pozna wpływ położenia i czasu na wychylenie ośrodka.

2. zrozumie, w jaki sposób zmienia się wychylenie ośrodka spowodowane przez falę.

3. zastosuje równanie fali w rozwiązywaniu zadań.

Strategie nauczania:

IBSE (Inquiry‑Based Science Education)

Metody nauczania:

- wykład informacyjny,
- pokaz multimedialny,
- burza mózgów.

Formy zajęć:

praca indywidualna

Środki dydaktyczne:

- długi na kilka metrów wąż lub sznur,
- projektor multimedialny,
- tablica szkolna.

Materiały pomocnicze:

e‑materiał „Podstawowe pojęcia służące do opisu fali.”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel trzymając za koniec sznura wywołuje na nim kilka serii impulsów falowych. Luźny koniec sznura powinien leżeć na podłodze. Następnie pyta uczniów, od czego zależy wychylenie poszczególnych fragmentów sznura. Uczniowie odpowiadają na pytanie i uzasadniają odpowiedzi. Uczniowie odpowiadają na pytanie „z jaką funkcją kojarzy się wam kształt rozchodzącej się fali?”.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przy tablicy wyprowadza równanie fali. Rysuje na tablicy funkcję sinus. Następnie pyta uczniów, w jaki sposób uwzględnić w tej funkcji długość fali i zależność od czasu. Uczniowie w formie burzy mózgów wymieniają swoje pomysły, które nauczyciel zapisuje na tablicy. Nauczyciel naprowadza uczniów na właściwe rozwiązanie. Następnie sprawdza wszystkie pomysły, odrzucając te, które nie są właściwe.

2. W celu przeanalizowania związku między parametrami fali a postacią równania fali, prezentowany jest film samouczek.

Faza podsumowująca:

W ramach utrwalenia zdobytych wiadomości i zrozumienia równania fali uczniowie rozwiązują zadanie 2. i 3. z zestawu ćwiczeń.

Praca domowa:

W ramach pracy domowej uczniowie rozwiązują zadania 1., 4. i 6. z zestawu ćwiczeń.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Film samouczek może być wykorzystany do samodzielnej pracy ucznia przy powtarzaniu i utrwalaniu wiadomości.