Autorka: Anna Wąsiel‑Alberska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Czy demokracja może funkcjonować bez partii politycznych?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

VII. Rywalizacja o władzę.

Uczeń:

2) wyjaśnia związki między partiami politycznymi a społeczeństwem; rozważa na wybranych przykładach zjawisko kryzysu partii politycznych i trafność kategorii „polityki bez ideologii”.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje partie polityczne i ich znaczenie dla funkcjonowania demokracji przedstawicielskiej;

• wskazuje na rolę partii politycznych w kształtowaniu elit i kompetencji społecznych;

• dostrzega znaczenie ruchów społecznych we współczesnym świecie;

• argumentuje i uzasadnia swoje zdanie na temat roli partii politycznych w demokracjach;

• używa argumentów ad rem, nie ad personam.

Strategie nauczania:

• konektywizm;

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• mapa myśli;

• debata oksfordzka.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

Lekcja przeprowadzana metodą debaty oksfordzkiej nt. „Partie polityczne nie są potrzebne do funkcjonowania demokracji”. Na jednym z poprzednich spotkań uczniowie zostają zapoznani z tematem i otrzymują odpowiednie role – marszałka, sekretarza, czterech mówców propozycji, czterech opozycji; reszta klasy to publiczność. Można również zaproponować zapoznanie się z filmem i audiobookiem. Podczas przygotowania do debaty uczniowie powinni korzystać z informacji zawartych w e‑materiale oraz w innych źródłach, a także współpracować podczas przygotowywania argumentacji.

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

2. Przygotowanie sali do debaty, ustawienie w odpowiedni sposób krzeseł i stolików.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie rozpoczynają debatę. Wyznaczony zostaje czas na przygotowanie argumentów. Następnie odbywa się debata na temat: „Partie polityczne nie są potrzebne do funkcjonowania demokracji”.

2. Uczniowie dyskutują, a nauczyciel czuwa nad przebiegiem debaty i w razie potrzeby wspomaga marszałka i sekretarza.

3. Publiczność zadaje pytania prelegentom.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel omawia z uczniami rezultaty debaty. Pyta uczniów stanowiących publiczność, która strona ich przekonała. Prosi o uzasadnienie odpowiedzi.

2. Na tablicy pojawiają się argumenty w formie mapy myśli.

3. Nauczyciel pyta uczniów o wrażenia, ocenę debaty jako formy rozwiązywania konfliktów, porównanie jej do innych znanych im sposobów.

Praca domowa:

Przygotuj kilka argumentów do dyskusji na temat skutków zaniku zaufania do partii politycznych w Polsce.

Materiały pomocnicze:

Materiały źródłowe związane z tematem dyskusji, fragmenty tekstów C. Schmitta, R. Herbuta.

Tadeusz Bodio, Polityka jako sztuka bycia wybranym, „Magazyn Sztuki” 2004, nr 29.

Paweł Kusiak, Postpolityka. W poszukiwaniu istoty zjawiska, „Colloquium” III/2011.

Anna Polańska, Zmierzch klasycznego podziału partii politycznych na świecie, „Artykuły Naukowe ASO” nr 9 (1)/2017.

FT, partie mainstreamowe w Europie przeżywają kryzys, wgospodarce.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Film i audiobook mogą być wykorzystane przez uczniów do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.