Imię i nazwisko autora:

Elżbieta Kawecka

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Klasyfikacja ruchów

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.
15) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu.
II. Mechanika. Uczeń:
3) opisuje ruchy prostoliniowe jednostajne i jednostajnie zmienne, posługując się zależnościami położenia, wartości prędkości oraz drogi od czasu.
4) opisuje ruch jednostajny po okręgu posługując się pojęciami okresu, częstotliwości i prędkości liniowej wraz z ich jednostkami.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. nauczy się klasyfikować ruchy na podstawie toru ruchu oraz zmian prędkości,

2. zastosuje mapę pojęciową do połączenia kategorii ruchów z odpowiednimi parametrami ruchu,

3. nauczy się rozróżniać ruchy prostoliniowe: jednostajne i jednostajnie zmienne (przyspieszone i opóźnione) na podstawie analizy wykresów zależności prędkości i położenia od czasu.

Strategie nauczania:

Strategia concept mappingu / mind mappingu - tworzenia i wykorzystywania map pojęciowych oraz map myśli

Metody nauczania:

- pogadanka wstępna,
- gra dydaktyczna,
- rozwiązywanie problemów.

Formy zajęć:

Praca indywidualna i w parach

Środki dydaktyczne:

Mapa pojęciowa „Klasyfikacja ruchów”, zestaw zadań

Materiały pomocnicze:

e‑materiały: „Zależność położenia ciała od czasu w ruchu jednostajnie przyspieszonym”, „Zależność wartości prędkości w funkcji czasu w ruchu jednostajnie przyspieszonym”, „Zależność drogi w funkcji czasu w ruchu jednostajnie przyspieszonym”, „Jak opisać ruch jednostajny po okręgu?”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Zaciekawienie: odwołanie do przykładów ruchów obserwowanych przez uczniów w drodze do szkoły, na zajęciach sportowych, itp.
Rozpoznanie wiedzy wyjściowej uczniów na temat ruchów prostoliniowych: jednostajnego i jednostajnie zmiennego oraz ruchu jednostajnego po okręgu.

Faza realizacyjna:

- Nauczyciel wyświetla mapę pojęciową „Klasyfikacja ruchów” i omawia zadania uczniów.
- Praca indywidualna uczniów z mapą pojęciową „Klasyfikacja ruchów” wg opisu. Uczniowie analizują mapę pojęciową i uzupełniają ją według kolejnych poleceń. Zadania polegają na rozróżnianiu ruchów prostoliniowych (jednostajnego i jednostajnie zmiennego) oraz ruchu jednostajnego po okręgu - przez utworzenie na mapie myśli połączeń między rodzajem ruchu i odpowiednimi parametrami ruchu.
- Praca w parach: uczniowie rozwiązują zadania 3 i 4 z zestawu ćwiczeń.

Faza podsumowująca:

Uczniowie przeprowadzają dyskusję podsumowującą w oparciu o rozwiązania zadań: 2, 5 i 8 z zestawu ćwiczeń.

Praca domowa:

Uczniowie utrwalają wiedzę i umiejętności zdobyte w czasie lekcji przez rozwiązanie w domu zadań nr 1, 6, 7 z zestawu ćwiczeń.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Mapa pojęciowa może być samodzielnie wykorzystana przez uczniów po lekcji lub niezależnie od lekcji do przypomnienia lub powtórzenia klasyfikacji ruchów.