Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Dla nauczyciela

SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Klęska Jeziora Aralskiego

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II

Podstawa programowa

XIII. Człowiek a środowisko geograficzne – konflikty interesów: wpływ działalności człowieka na atmosferę na przykładzie smogu, inwestycji hydrologicznych na środowisko geograficzne, rolnictwa, górnictwa i turystyki na środowisko geograficzne, transportu na warunki życia i degradację środowiska przyrodniczego, zagospodarowania miast i wsi na krajobraz kulturowy, konflikt interesów człowiek – środowisko, procesy rewitalizacji i działania proekologiczne.

Uczeń:

2) ocenia wpływ wielkich inwestycji hydrologicznych (np. Zapory Trzech Przełomów na Jangcy, Wysokiej Tamy na Nilu, zapory na rzece Omo zasilającej Jezioro Turkana) na środowisko geograficzne.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • wyjaśnia istotę klęski Jeziora Aralskiego,

  • podaje przyczyny klęski Jeziora Aralskiego,

  • wymienia skutki klęski Jeziora Aralskiego,

  • ocenia skutki wprowadzenia głównego programu rewitalizacji Jeziora Aralskiego.

Strategie nauczania: konektywizm

Metody nauczania: dyskusja, praca z e‑materiałem, JIGSAW

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

Bielecki R., Jezioro Aralskie – największa katastrofa ekologiczna minionego stulecia, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica” 2010, t. 1, s. 6–13.

Rzymski P., Klimaszyk P., Solidarność dla Jeziora Aralskiego. Jakie są skutki największej katastrofy ekologicznej ubiegłego wieku?, 10.03.2019, polityka.pl (dostęp 15.09.2021).

PRZEBIEG LEKCJI

Przed lekcją uczniowie mają za zadanie przygotować artykuły naukowe, popularnonaukowe, książki, źródła internetowe i inne źródła informacji geograficznej na temat Jeziora Aralskiego: cech, genezy, charakterystyki itp.

Faza wprowadzająca

  • Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie obecności).

  • Sprawdzenie zadania domowego.

  • Dialog z uczniami mający na celu usystematyzowanie podstawowych wiadomości na temat ostatniej lekcji.

  • Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna

  • Nauczyciel inicjuje dyskusję klasową na temat przygotowanych materiałów dotyczących Jeziora Aralskiego.

  • Następnie nauczyciel dzieli uczniów na pięć grup. Każda z grup siada w wyznaczonym przez nauczyciela miejscu w klasie i dostaje od nauczyciela przydzielone pytanie. Jeżeli lekcja nie odbywa się w pracowni komputerowej, wówczas uczniowie powinni mieć do dyspozycji tablety lub smartfony, na których będą mogli zapoznać się z e‑materiałem (filmem edukacyjnym i częścią „Przeczytaj”). Pytania dla grup (po jednym dla każdej) zawarte są w części z filmem edukacyjnym.

  • Po zakończonej pracy nauczyciel tworzy nowe grupy w taki sposób, żeby w nowej grupie znalazła się przynajmniej jedna osoba z każdej z pierwotnych grup. Nowe grupy siadają w wyznaczonym przez nauczyciela miejscu. W przypadku mniejszej liczebności klasy należy utworzyć mniejszą liczbę pierwotnych grup.

  • Zadaniem uczniów w nowo utworzonych grupach jest przekazanie swojej wiedzy, czyli tego, co ustalili w poprzednich grupach, swoim kolegom i koleżankom. Ich zadaniem jest tak naprawdę nauczyć pozostałych członków swojej nowej grupy danego fragmentu materiału.

  • Po zakończonym zadaniu uczniowie wracają do pierwotnych zespołów i wymieniają się zdobytymi informacjami.

  • Następnie nauczyciel układa pięć pytań konkursowych. Każda z grup zapisuje odpowiedzi w zeszycie. Po zakończonym zadaniu nauczyciel sprawdza odpowiedzi. Wygrywa ta grupa, która odpowiedziała najlepiej na postawione pytania.

  • Następnie uczniowie wykonują w grupach polecenia z bloku „Przeczytaj”. Po zakończeniu zadania następuje klasowa dyskusja.

  • Nauczyciel wyświetla na tablicy zadania z bloku ćwiczeń interaktywnych. Wskazani uczniowie podchodzą do tablicy i rozwiązują je.

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel krótko przypomina najważniejsze informacje.

  • Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów, ocenia pracę w grupach, nagradza zwycięską grupę i przypomina cele zajęć.

  • Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.

Praca domowa

  • Stworzenie mapy myśli obrazującej syntezę treści e‑materiału.

  • Stworzenie krzyżówki związanej z omawianym podczas lekcji tematem.

  • Opcjonalnie można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended learning).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Film może posłużyć zarówno w trakcie lekcji (w fazie realizacyjnej i podsumowującej), jak i przed lekcją (do strategii odwróconej klasy) oraz po lekcji (w celu utrwalenia wiadomości). Może także znaleźć swoje zastosowanie na lekcji powtórzeniowej, a także na innych lekcjach dotyczących relacji człowiek – środowisko (zakres podstawowy: XIII. 3, XIII. 8, XIII. 10)

Sprawdź się