Sprawdź się
Zaznacz cechy Jeziora Aralskiego.
- Jezioro słonowodne
- Jezioro reliktowe
- Jezioro przepływowe
- Jezioro polodowcowe
Zaznacz nazwy miejscowości, które niegdyś leżały nad Jeziorem Aralskim.
- Mujnak
- Aralsk
- Nur-Sułtan
- Biszkek
Poniższą fotografię wykonano w Uzbekistanie, w pobliżu miasta Mujnak, położonego około 100 km na południe od obecnej linii brzegowej Jeziora Aralskiego. Przedstawiony teren to fragment jednego z największych na świecie obszarów klęski ekologicznej, która została spowodowana poborem wody z rzek wpadających do tego jeziora.
Fotografię wykonano w Uzbekistanie, w pobliżu miasta Mujnak, położonego około 100 km na południe od obecnej linii brzegowej Jeziora Aralskiego. Przedstawiony teren to fragment jednego z największych na świecie obszarów klęski ekologicznej, która została spowodowana poborem wody z rzek wpadających do tego jeziora. Zapoznaj się z opisem zdjęcia.
Podaj dwie negatywne konsekwencje przyrodnicze lub gospodarcze dla obszaru przedstawionego na fotografii, które spowodowane były poborem wody z rzek wpadających do Jeziora Aralskiego.
Region Jeziora Aralskiego dotknęła klęska ekologiczna. Zaznacz dwa skutki naruszenia równowagi w środowisku geograficznym tego obszaru przez działalność człowieka.
- Naturalna sukcesja roślinności leśnej na odsłoniętych częściach dna jeziora.
- Założenie upraw roślin cytrusowych na odsłoniętych częściach dna jeziora.
- Utrata źródła utrzymania rybaków i osób związanych z przetwórstwem ryb.
- Wywiewanie soli z odsłoniętego dna jeziora, która przedostaje się do gleby, wód powierzchniowych i podziemnych.
- Pojawienie się wielu gatunków flory i fauny w płytkich, nadmiernie zasolonych wodach Jeziora Aralskiego.
Widziane z kosmosu Jezioro Aralskie to kilka – otoczonych połaciami beżu, brązu i bieli – szmaragdowych plam z resztkami wody wśród piasku, soli i toksycznych pozostałości nawozów sztucznych. W pierwszej połowie XX w. akwen zajmował obszar niewiele mniejszy niż Czechy. Władze ZSRR podjęły jednak decyzję, że na pustyniach Azji Środkowej będą pola kukurydzy i bawełny. Nawadniać je miała woda z Syr-darii i Amu-darii, wpadająca dotąd do Jeziora Aralskiego. Pozbawione dopływu wody jezioro skurczyło się o 90%.
Na podstawie tekstu i własnej wiedzy uporządkuj zmiany w środowisku geograficznym Jeziora Aralskiego i jego otoczenia tak, aby utworzyły ciąg przyczynowo-skutkowy. Elementy do uszeregowania: 1. Zmniejszenie powierzchni Jeziora Aralskiego., 2. Decyzja o uprawie bawełny i kukurydzy w Azji Środkowej., 3. Wywiewanie soli i toksycznych zanieczyszczeń z odsłoniętego dna Jeziora Aralskiego., 4. Pobór wody z Syr-darii i Amu-darii na potrzeby nawadniania pól uprawnych., 5. Zmniejszenie zasilania Jeziora Aralskiego w wodę.
W tekście przedstawiono zmiany w środowisku geograficznym Azji Środkowej spowodowane działalnością człowieka.Widziane z kosmosu Jezioro Aralskie to kilka – otoczonych połaciami beżu, brązu i bieli – szmaragdowych plam z resztkami wody wśród piasku, soli i toksycznych pozostałości nawozów sztucznych. W pierwszej połowie XX w. akwen zajmował obszar niewiele mniejszy niż Czechy. Władze ZSRR podjęły jednak decyzję, że na pustyniach Azji Środkowej będą pola kukurydzy i bawełny. Nawadniać je miała woda z Syr-Darii i Amu-Darii, wpadająca dotąd do Jeziora Aralskiego. Pozbawione dopływu wody jezioro skurczyło się o 90%
.
Na podstawie tekstu i własnej wiedzy uporządkuj zmiany w środowisku geograficznym Jeziora Aralskiego i jego otoczenia tak, aby utworzyły ciąg przyczynowo-skutkowy.
- Zmniejszenie powierzchni Jeziora Aralskiego.
- Zmniejszenie zasilania Jeziora Aralskiego w wodę.
- Pobór wody z Syr-Darii i Amu-Darii na potrzeby nawadniania pól uprawnych.
- Decyzja o uprawie bawełny i kukurydzy w Azji Środkowej.
- Wywiewanie soli i toksycznych zanieczyszczeń z odsłoniętego dna Jeziora Aralskiego.
Przedstaw w formie modelu przyczynowo‑skutkowego zmiany w środowisku geograficznym regionu Jeziora Aralskiego, wpisując na schemacie właściwe oznaczenia literowe.
A. Zmniejszenie zasilania jeziora w wodę.
B. Wzrost zachorowań ludzi i ich zgonów.
C. Zmniejszenie powierzchni jeziora i odsłonięcie dna.
D. Kumulacja zanieczyszczeń w organizmach ryb.
E. Zwiększony pobór wody z Syr‑darii i Amu‑darii na potrzeby rolnictwa.
F. Zwiększenie zasolenia i zanieczyszczenia wody w jeziorze.
G. Zmniejszenie przepływu wody w Syr‑darii i Amu‑darii.
H. Wywiewanie i przenoszenie przez wiatr zanieczyszczonych pyłów.
D, H, G, E, B, F
Wybierz trzy zmiany w środowisku geograficznym regionu Jeziora Aralskiego.
- Zwiększenie zasolenia i zanieczyszczenia wody w jeziorze.
- Kumulacja zanieczyszczeń w organizmach ryb.
- Zmniejszenie przepływu wody w Syr‑darii i Amu‑darii.
- Zmniejszony pobór wody z Syr‑darii i Amu‑darii na potrzeby rolnictwa.
- Spadek zachorowań ludzi i ich zgonów.
Oceń wpływ zmian klimatu na przyszłość Jeziora Aralskiego.
Uzasadnij, czy stwierdzenie, że „Związek Radziecki zawrócił bieg potężnych rzek” można uznać za prawdziwe.