Dla nauczyciela
Autor: Paweł Kaniowski
Przedmiot: Filozofia
Temat: Filozofia współczesna: wprowadzenie
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne. Uczeń:
wymienia najważniejsze nurty i przedstawicieli filozofii współczesnej;
ocenia bogactwo i zróżnicowanie prądów myślowych XX i XXI wieku;
dokonuje analizy wybranych zagadnień fenomenologii Husserla;
omawia jakie są cechy charakterystyczne współczesnej filozofii.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
odwrócona klasa;
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja;
audiobook;
film;
mapa myśli.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z medium w sekcji „Film”.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel loguje się na platformie i wyświetla na tablicy temat i cele lekcji. Prosi uczniów, by na podstawie wiadomości zdobytych przed lekcją zaproponowali kryteria sukcesu.
Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Wokół jakich problemów koncentruje się współczesna filozofia? Jakie nurty filozoficzne kojarzą ci się z filozofią XX i XXI wieku?
Faza realizacyjna:
Mapa myśli. Nauczyciel zapisuje na tablicy hasło związane z tematem zajęć: Nurty współczesnej filozofii i ich przedstawiciele. Uczniowie podają swoje pomysły, a wyznaczony moderator zapisuje je na tablicy w formie mapy myśli/pojęć, której centralnym punktem jest zapisane zagadnienie. Po zapisaniu propozycji uczniowie samodzielnie je weryfikują. Następnie nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów, jeśli jest to konieczne.
Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Audiobook”. Wybrany uczeń odczytuje treść poleceń:
– Wysłuchaj nagrania i wykonaj zadanie. Zrekonstruuj myślenie Husserla o „Ja w nastawieniu naturalnym”.
– Zastanów się, na czym polega wczuwanie się w „Ja cudze”.
– Na podstawie zamieszczonych w tej sekcji tekstów i własnej wiedzy z dziedziny fenomenologii odpowiedz, w jaki sposób Husserl określa świat.
Klasa dzieli się na grupy i opracowuje propozycje odpowiedzi. Przedstawiciel wskazanej grupy prezentuje propozycję rozwiązania zadania, a pozostali uczniowie komentują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedzi uczniów, udzielając im informacji zwrotnej.Praca z drugim multimedium. Uczniowie zapoznają się z materiałem w sekcji „Film”. Uczniowie dobierają się w pary i opracowują odpowiedzi do poleceń i ćwiczeń. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie wybrani lub chętni uczniowie odczytują propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.
Faza podsumowująca:
Uczniowie dobierają się w pary i wymieniają poglądami, dzielą się tym, czego się nauczyli.
Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Napisz esej filozoficzny na temat: Rola filozofii we współczesnej nauce. Czy współczesna filozofia jest potrzebna rozwojowi?
Materiały pomocnicze:
Gadacz T., Historia filozofii XX wieku, Kraków 2009.
Panorama współczesnej filozofii, red. J. Hołówka, B. Dziobkowski, Warszawa 2017.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Audiobook” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.