Dla nauczyciela

Autor: Piotr Obolewicz

Przedmiot: Język polski

Temat: Naturalizm w filmie na przykładzie Męskiej sprawy w reż. Sławomira Fabickiego

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Kształtowanie dojrzałości intelektualnej, emocjonalnej i moralnej uczniów.
8. Kształcenie umiejętności świadomego odbioru utworów literackich i tekstów kultury na różnych poziomach: dosłownym, metaforycznym, symbolicznym, aksjologicznym.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
1) przetwarza i hierarchizuje informacje z tekstów, np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych;
6) odczytuje pozaliterackie teksty kultury, stosując kod właściwy w danej dziedzinie sztuki;
III. Tworzenie wypowiedzi.
1. Elementy retoryki. Uczeń:
1) formułuje tezy i argumenty w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych;
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;
2) buduje wypowiedź w sposób świadomy, ze znajomością jej funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem zasad retoryki;
4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
6) tworzy spójne wypowiedzi w następujących formach gatunkowych: wypowiedź o charakterze argumentacyjnym, referat, szkic interpretacyjny, szkic krytyczny, definicja, hasło encyklopedyczne, notatka syntetyzująca;
11) stosuje zasady poprawności językowej i stylistycznej w tworzeniu własnego tekstu; potrafi weryfikować własne decyzje poprawnościowe;
IV. Samokształcenie.
1) rozwija umiejętność pracy samodzielnej między innymi przez przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska;
2) porządkuje informacje w problemowe całości poprzez ich wartościowanie; syntetyzuje poznawane treści wokół problemu, tematu, zagadnienia oraz wykorzystuje je w swoich wypowiedziach;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele lekcji. Uczeń:

  • dowiaduje się, czym jest naturalizm w filmie,

  • analizuje środki filmowe służące oddaniu naturalizmu w filmie Sławomira Fabickiego Męska sprawa,

  • wyjaśnia, w jaki sposób reżyser eksponuje przemoc w filmie,

  • interpretuje wymowę filmu Sławomira Fabickiego Męska sprawa.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • podająca.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj”.
    Nauczyciel (lub chętny uczeń) przygotowuje prezentację pt. Naturalizm w sztuce.
    Uczniowie oglądają etiudę Męska sprawa (dostępną w Filmotece Szkolnej).

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem i celami lekcji.
    Nauczyciel/uczeń przedstawia prezentację multimedialną Naturalizm w sztuce. Uczniowie dzielą się spostrzeżeniami. Wspólnie formułują cechy naturalizmu i zapisują je w formie mapy myśli.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel zadaje pytania, np.: Jakie emocje budzi w was film Męska sprawa? Które ze scen są, według was, najbardziej sugestywne? W jaki sposób pokazywana jest przemoc? Jakich środków używa reżyser, by oddziaływać na widza?
    Co wpływa na efekt wizualny przekazu? Które elementy zastosowane w filmie nawiązują do naturalizmu?
    Cały zespół klasowy pod kierunkiem nauczyciela wykonuje polecenia 1., 2. z sekcji „Prezentacja multimedialna”.
    Uczniowie w parach wykonują wskazane przez nauczyciela ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”.

Faza podsumowująca:

  1. Zebranie informacji na temat naturalizmu – wskazanie głównych cech kierunku. Uczniowie podają przykłady dzieł filmowych, które mają cechy naturalizmu.

Praca domowa:

  1. Zinterpretuj znaczenie tytułu filmu Męska sprawa.

Materiały pomocnicze:

  • Przygotowanie ucznia do odbioru różnych tekstów kultury, pod red. Anny Janus‑Sitarz, Kraków.

  • Sławomir Fabicki – sylwetka (wywiad dla Culture.pl).

Wskazówki metodyczne

  • Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Prezentacja multimedialna”
    jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.

Sprawdź się