Dla nauczyciela

Autor: Piotr Obolewicz

Przedmiot: Język polski

Temat: Naturalizm w filmie na przykładzie Męskiej sprawy w reż. Sławomira Fabickiego

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

1. Kształtowanie dojrzałości intelektualnej, emocjonalnej i moralnej uczniów.

8. Kształcenie umiejętności świadomego odbioru utworów literackich i tekstów kultury na różnych poziomach: dosłownym, metaforycznym, symbolicznym, aksjologicznym.

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

1) przetwarza i hierarchizuje informacje z tekstów, np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych;

6) odczytuje pozaliterackie teksty kultury, stosując kod właściwy w danej dziedzinie sztuki;

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1) formułuje tezy i argumenty w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych;

2. Mówienie i pisanie. Uczeń:

1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;

2) buduje wypowiedź w sposób świadomy, ze znajomością jej funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem zasad retoryki;

4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;

6) tworzy spójne wypowiedzi w następujących formach gatunkowych: wypowiedź o charakterze argumentacyjnym, referat, szkic interpretacyjny, szkic krytyczny, definicja, hasło encyklopedyczne, notatka syntetyzująca;

11) stosuje zasady poprawności językowej i stylistycznej w tworzeniu własnego tekstu; potrafi weryfikować własne decyzje poprawnościowe;

IV. Samokształcenie.

1. rozwija umiejętność pracy samodzielnej między innymi przez przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska;

2. porządkuje informacje w problemowe całości poprzez ich wartościowanie; syntetyzuje poznawane treści wokół problemu, tematu, zagadnienia oraz wykorzystuje je w swoich wypowiedziach;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele lekcji. Uczeń:

dowiaduje się, czym jest naturalizm w filmie,
analizuje środki filmowe służące oddaniu naturalizmu w filmie Sławomira Fabickiego Męska sprawa,
wyjaśnia, w jaki sposób reżyser eksponuje przemoc w filmie,
interpretuje wymowę filmu Sławomira Fabickiego Męska sprawa.

Strategie nauczania:

konstruktywizm;
konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
podająca.

Formy pracy:

praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj”.
Nauczyciel (lub chętny uczeń) przygotowuje prezentację pt. Naturalizm w sztuce.
Uczniowie oglądają etiudę Męska sprawa (dostępną w Filmotece Szkolnej).

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem i celami lekcji.
Nauczyciel/uczeń przedstawia prezentację multimedialną Naturalizm w sztuce. Uczniowie dzielą się spostrzeżeniami. Wspólnie formułują cechy naturalizmu i zapisują je w formie mapy myśli.

Faza realizacyjna:

Nauczyciel zadaje pytania, np.: Jakie emocje budzi w was film Męska sprawa? Które ze scen są, według was, najbardziej sugestywne? W jaki sposób pokazywana jest przemoc? Jakich środków używa reżyser, by oddziaływać na widza? Co wpływa na efekt wizualny przekazu? Które elementy zastosowane w filmie nawiązują do naturalizmu?
Cały zespół klasowy pod kierunkiem nauczyciela wykonuje polecenia 1, 2 z sekcji „Prezentacja multimedialna”.
Uczniowie w parach wykonują wskazane przez nauczyciela ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”.

Faza podsumowująca:

Zebranie informacji na temat naturalizmu – wskazanie głównych cech kierunku. Uczniowie podają przykłady dzieł filmowych, które mają cechy naturalizmu.

Praca domowa:

Zinterpretuj znaczenie tytułu filmu Męska sprawa.

Materiały pomocnicze:

Przygotowanie ucznia do odbioru różnych tekstów kultury, pod red. Anny Janus‑Sitarz, Kraków.
Sławomir Fabicki – sylwetka (wywiad dla Culture.pl).

Wskazówki metodyczne

Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Prezentacja multimedialna” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.

Sprawdź się