Dla nauczyciela
Autor: Maria Gniłka‑Somerlik
Przedmiot: Język polski
Temat: Rzecz Czarnoleska. Ewolucja poglądów na rolę poezji w wierszach Juliana Tuwima
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
przedstawia poglądy Juliana Tuwima na temat roli poezji i poety;
wyjaśnia sposób zapisu wielką literą tytuły wiersza Rzecz Czarnoleska;
dokonuje analizy i interpretacji Prośba o piosenkę, Poezja i Rzecz czarnoleska w kontekście poglądów Tuwima na temat poezji;
zestawia wymowę wiersza Tuwima Rzecz Czarnoleska z Na dom w Czarnolesie Kochanowskiego.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
podająca.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją
Uczniowie są zobligowani do znajomości biografii oraz treści fraszek Jana Kochanowskiego.
Faza wprowadzająca
Nauczyciel pyta uczniów, dlaczego współcześni twórcy tak chętnie odnoszą się, afirmując lub polemizując, do dokonań twórców minionych epok. Skąd to zainteresowanie? Prosi także uczniów o wymienienie przykładów takiego dialogu między epokami w literaturze. Po ogólnoklasowej dyskusji na ten temat nauczyciel informuje uczniów, że lekcja będzie poświęcona twórczości Juliana Tuwima, zwłaszcza wierszowi Rzecz Czarnoleska, który jest hołdem wobec twórczości Jana Kochanowskiego. Prezentuje „Wprowadzenie” do lekcji, jej cele i zapisuje temat na tablicy.
Faza realizacyjna
Uczniowie zapoznają się z treścią sekcji „Przeczytaj”, następnie z multimedium. Po wysłuchaniu wykładu wykonują polecenia, a następnie ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”. Przed wykonaniem ćwiczeń, których celem jest porównanie dzieł Kochanowskiego i Tuwima, nauczyciel może zaprezentować deklamacje wierszy, dostępne na portalu: polska‑poezja.pl
Faza podsumowująca
Nauczyciel podsumowuje zajęcia wnioskiem, że twórczość Juliana Tuwima ma wiele oblicz, zmieniała się i dotyczyła wielu zjawisk. Pyta uczniów, z jakimi utworami najczęściej kojarzą twórczość przedstawiciela Skamandra.
Materiały dodatkowe:
Mariusz Urbanek, Tuwim, Wrocław 2004.
Anna Węgrzyniak, Ja głosów świata imitator. Studia o poezji Juliana Tuwima, Katowice 2005.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Prezentacja TED” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.