Scenariusz zajęć

Autor: Agata Krzak, Krzysztof Błaszczak

Przedmiot: chemia

Temat: Ćwiczenie zapisu równań reakcji zachodzących w ogniwach

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym.

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

IX. Elektrochemia. Uczeń:

3) pisze równania reakcji zachodzących na elektrodach (na katodzie i anodzie) ogniwa galwanicznego o danym schemacie.

Zakres rozszerzony

IX. Elektrochemia. Ogniwa i elektroliza. Uczeń:

3) pisze równania reakcji zachodzące na elektrodach (na katodzie i anodzie) ogniwa galwanicznego o danym schemacie; projektuje ogniwo, w którym zachodzi dana reakcja chemiczna; pisze schemat tego ogniwa.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• pisze równania reakcji zachodzące na katodzie i anodzie ogniwa galwanicznego o danym schemacie;

• pisze sumaryczne równanie reakcji zachodzące w ogniwie;

• przedstawia schemat ogniwa;

• projektuje ogniwo, w którym zachodzi dana reakcja chemiczna.

Strategie nauczania:

• asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja dydaktyczna;

• gra edukacyjna;

• analiza materiału źródłowego;

• ćwiczenia uczniowskie;

• technika termometr.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica multimedialna/tablica, kreda/marker;

• rzutnik multimedialny.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel zadaje uczniom przykładowe pytania: Jakie znasz rodzaje ogniw? Jak przebiega sumaryczne równanie reakcji w ogniwie Daniela?

2. Rozpoznanie wiedzy wstępnej. Uczniowie przypominają sobie co to jest ogniwo, reakcje redoks, katoda, anoda.

3. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują na kartkach i gromadzą w portfolio.

Faza realizacyjna:

1. Uczestnicy zajęć w parach analizują tekst w e‑materiale (rozwiązują zadania dotyczące zapisu równań reakcji redoks zachodzących w ogniwach). Następnie na forum klasy uczniowie wymieniają najważniejsze informacje, na które trzeba zwrócić uwagę podczas rozwiązywania zadań – wykonują sketchnotkę w zeszycie.

2. Gra edukacyjna. Uczniowie zapoznają się z medium bazowym. Samodzielnie odpowiadają na pytania zawarte w grze edukacyjnej (teleturniej). W trakcie wykonywania medium zapisują na kartce informacje/pytania, z którymi mają problem. Po wykonaniu medium nauczyciel wyjaśnia niezrozumiałe zagadnienia.

3. Praca grupowa. Uczniowie dzielą się na czteroosobowe grupy. W tych grupach układają i rozwiązują trzy zadania na temat „Ćwiczenie zapisu równań reakcji zachodzących w ogniwach”. Każde zadanie ma inny typ, np. zadanie 1 – zapis równań reakcji na katodzie i anodzie mając podany schemat ogniwa; zadanie 2 – zapis sumarycznego równania reakcji mając podane potencjały półogniw, z których jest zbudowane ogniwo; zadanie nr 3 – zaprojektowanie ogniwa na podstawie podanej sumarycznej reakcji redoks. Reprezentanci wybranych grup przedstawiają swoje zadania razem z rozwiązaniami. Nauczyciel razem z innymi uczniami weryfikuje poprawność zadań. W razie pytań pozostałych uczniów, autorzy zadania wyjaśniają rozwiązanie.

4. Uczniowie pracują w parach z częścią „Sprawdź się”. Uczniowie wykonują zadania. Nauczyciel może wyświetlić treść poleceń na tablicy multimedialnej. Po każdym przeczytanym poleceniu nauczyciel daje uczniom określony czas na zastanowienie się, a następnie chętny uczeń z danej pary udziela odpowiedzi/prezentuje rozwiązanie na tablicy. Pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej, proponując ewentualnie swoje pomysły. Nauczyciel w razie potrzeby koryguje odpowiedzi, dopowiada istotne informacje, udziela uczniom informacji zwrotnej. Ćwiczenia, których uczniowie nie zdążą wykonać podczas lekcji mogą być zlecone do wykonania w ramach pracy domowej.

Faza podsumowująca:

1. Na zakończenie nauczyciel stosuje narzędzie do oceny stopnia opanowania wiadomości i umiejętności z zastosowaniem termometru przez uczniów. Uczniowie na skali temperatury zaznaczają cenkami, w jakim stopniu opanowali zagadnienia wynikające z zamierzonych do osiągnięcia celów lekcji. Jeżeli ze skali będzie wynikał niski poziom temperatury, uczniowie zastanawiają się, w jaki sposób podnieść swój poziom posiadanej wiedzy?

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia w e‑materiale – „Sprawdź się”, których nie zdążyli wykonać na lekcji.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Gra edukacyjna może zostać wykorzystana przy przygotowywaniu się ucznia do sprawdzianu lub do zdobycia wiedzy w razie nieobecności ucznia na lekcji.

Materiały pomocnicze:

1. Nauczyciel przygotowuje narzędzie do oceny stopnia opanowania wiadomości i umiejętności z zastosowaniem termometru przez uczniów.

2. Tablica z potencjałami standardowymi półogniw: