Autor: Piotr Obolewicz

Temat: ,,Daj tytuł Wrażenie!” – impresjonizm w malarstwie i literaturze

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

• poznaje założenia programowe impresjonizmu w malarstwie i literaturze,

• analizuje wybrane dzieła malarskie i literackie, wskazując w nich cechy impresjonizmu,

• wskazuje cechy manifestu impresjonistycznego w wierszu P. Verlaine'a Sztuka poetycka,

• określa nastrój dzieł impresjonistycznych, wskazując środki artystycznego wyrazu, które go kreują.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• podająca.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „,,Daj tytuł Wrażenie!” – impresjonizm w malarstwie i literaturze „. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Prezentacja multimedialna” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i rozwiązywać zadania.Nauczyciel przygotowuje kilka obrazów, w których ważnym elementem jest światło (zob. Materiały pomocnicze). Prosi także zainteresowanych uczniów, by przygotowali prezentację złożoną ze zdjęć (własnych lub znalezionych w domenie publicznej w internecie), które oddawałyby założenia impresjonizmu. Inna grupa uczniów może przygotować ilustrację muzyczną do prezentacji zdjęć.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy przygotowaną galerię obrazów. Prosi uczniów o podzielenie się wrażeniami. Zadaje pytania: Jaką funkcję pełni światło w malarstwie? Które elementy są wyraźniejsze dzięki plamom światła? Co symbolizuje światło? Na tablicy pojawia się cytat: Światło i cień to najpewniejsze środki do poznawania kształtów wszystkich ciał (Leonardo da Vinci).

2. Podanie celu i tematu zajęć.

Faza realizacyjna:

1. Faza realizacyjna rozpoczyna się od prezentacji zdjęć i muzyki przygotowanych przez uczniów. Po jej zakończeniu nauczyciel prosi pozostałych uczniów – widzów, by wskazali w niej elementy impresjonistyczne. Jedna osoba notuje spostrzeżenia pozostałych na tablicy, tak by powstała mapa myśli dotycząca założeń impresjonizmu. Nauczyciel może ocenić pracę uczniów.

2. W drugiej części tej fazy lekcji uczniowie wspólnie wykonują polecenia z sekcji „Prezentacja multimedialna”. Nauczyciel weryfikuje poprawność ich odpowiedzi.

3. Później uczniowie dzielą się na dwie grupy, każda z nich wykonuje ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”. Pierwsza związane z wierszem Melodia mgieł nocnych K. Przerwy‑Tetmajera (ćw. 6, 7), druga – z wierszem Sztuka poetycka P. Verlaine'a (ćw. 8). Po upływie ustalonego czasu wskazane osoby przedstawiają propozycje odpowiedzi.
   Następnie obie grupy wykonują ćw. 3 i 4 z tej samej sekcji.

Faza podsumowująca:

1. W podsumowaniu lekcji nauczyciel odczytuje tezę pracy domowej: Wystawy malarstwa impresjonistycznego są współcześnie jednymi z najchętniej odwiedzanych wydarzeń artystycznych. Zastanów się i napisz, z czego może wynikać niesłabnąca popularność tego nurtu w sztuce.
   Prosi uczniów o wyrażenie opinii w tej kwestii. Uczestnicy zajęć dyskutują, mogą zanotować głosy innych i wykorzystać je podczas redagowania pracy pisemnej w domu.

2. Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.

Praca domowa:

1. Praca domowa z e‑materiału.

Materiały pomocnicze:

• Edwart Vignot, Impresjoniści, Warszawa 2019.

• Propozycje dzieł malarskich:
  - W. Turner, Flint Castle,
  - C. Monet, Impresja – Wschód słońca,
  - C. Monet, Katedra w Rouen,
  - A. Sisley, Sekwana w Bougival,
  - A. Renoir, Śniadanie wioślarzy,
  - J. Pankiewicz, Wóz z sianem, Rynek Starego Miasta w Warszawie nocą.

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Prezentacja multimedialna” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.